شبهه : با وجود علم خدا، چرا ملائکه هم اعمال ما را…

سوال : سلام ببخشید یک سوال دارم، وقتی خداوند از همه چیز اگاه است و علم او بی پایان می باشد، چه نیازی به فرشتگان وجود دارد که اعمال ما انسانها را ثبت و ضبط نمایند؟

آوای سنت : و علیک السلام و رحمت الله و برکاته

?الف)

▪️این سوال پیش فرض نادرستی دارد، اگر آن را اصلاح نماییم، پاسخ مساله بسیار راحت خواهد بود. پیش فرض نادرست می گوید:

۱) خدا به همه چیز آگاه است
۲) ولی برای «آگاهی از احوال بندگان» از فرشتگان ناظر استفاده می کند

?طبعاً، اگر با چنین نگرشی به موضوع نگاه کنیم، شبهه ی مورد نظر ایجاد می شود، ولی آیا چنین است؟ خیر، چنین چیزی صحت ندارد و الله متعال «بدون وجود فرشتگان هم»، علم غیب دارد و از همه ی مجهولات عالم آگاه است.
?پس فرشتگان جهت آگاهی بخشی به پروردگار! ناظر ما نیستند… و این پیش فرض نادرست باید اصلاح شود…

?ب)

▪️فلسفه ی وجود آنها چیست؟
▪️آنگونه که از مفاهیم دین عزیزمان بر می آید، فرشتگان به این خاطر اعمال ما را ثبت می کنند که در روز قیامت، گزارش شان گواهی بر عملکرد ما انسان ها باشد و مجالی برای انکار نداشته باشیم.

?ج)

▪️اما همانگونه که بارها گفته ایم، علم غیب خداوند نزد خودش محفوظ است و ما نباید بخاطر آن، اعمال زندگی خود را کنار بگذاریم! ایشان «خدایی» می کند و ما «بندگی».
▪️اگر بنا بر علم خداوند بود، نباید هیچ فعلی در جهان صورت می گرفت، چون خداوند همه چیز را میداند، ولی عالم بودن خداوند یکی از صفات اوست و خالق بودن صفتی دیگر (خلق ما انسانها)، هادی بودن باز هم یکی دیگر از صفات ایشان است (طبق آن ما در یک پروسه ی هدایتی قرار گرفته ایم)، حکیم بودن (زندگی ما را بر اساس حکمت تنظیم نموده است)، عادل بودن (با عدل و داد نتیجه را به پایان می رساند) و… همه صفات پروردگار هستند و باید همه ی آنها را ببینیم نه فقط یک صفت…

?والله اعلم ثبت اعمال توسط ملایکه، یکی از مولفه هایی است، که باعث «افزایش احساس مسئولیت ما انسانها بخاطر وجود ناظران متعدد» میشود و این نشان از حکیمانه بودن افعال خداوند متعال دارد. طبق برنامه ی خداوند مقتدر در روز قیامت شاهدانی از نوع مخلوقات دیگر بر ما گواهی می دهند و متوجه می شویم که نظارت ما از هر جهتی صورت گرفته است…پس این نگرش نادرست است که خداوند متعال نداند و چند نفر را به عنوان ناظر بفرستد، تا برای او خبر جمع کنند! (العیاذ بالله)

?د)

روز قیامت چهار گزارش در زمینه ی اعمال ما ارائه می شود و فقط ملایکه نیستند:

??۱. نظارت خداوند متعال:

?انَّ اللَّهَ عَلى کُلِّ شَىْ ءٍ شَهیدٌ? (حج، ۱۷)

همانا خداوند بر همه چیز گواه است

??۲. فرشتگان:

?وجَاءتْ کُلُّ نَفْسٍ مَّعَهَا سَائِقٌ وَشَهِیدٌ ?‏(ق، ۲۱)

‏در آن روز هر انسانی ( اعم از نیکوکار و بدکار ، به میدان محشر ) می‌آید همراه با راهنمائی ( که او را رهبری و رهنمود می‌کند ) و همراه با گواهی ( که بر پندار و گفتار و کردار او شهادت می‌دهد ) .‏

??۳. زمین

? یوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبَارَهَا? ‏(زلزال، ۴)

‏در آن روز ( که سرآغاز قیامت است ) زمین خبرهای خود را بازگو می‌کند ( و به زبان قال یا حال خواهد گفت که چه چیزهائی بر آن گذشته است ) .‏

??۴. اعضای بدن

‏? یوْمَ تَشْهَدُ عَلَیْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَأَیْدِیهِمْ وَأَرْجُلُهُم بِمَا کَانُوا یَعْمَلُونَ ‏? (نور، ۲۴)

‏( آنان عذاب عظیمی دارند ) در آن روزی که علیه آنان زبان و دست و پای ایشان بر کارهائی که کرده‌اند گواهی می‌دهند .‏

???نکته ی بسیار مهم:

وقتی در جایی یک دوربین مدار بسته می بینیم، سعی می کنیم رفتارهای خود را اصلاح نماییم، چهار ناظر، ثانیه به ثانیه همه ی اعمال ما را رصد می کنند ولی باز هم گناه می کنیم… یا الله ما را ببخش…