آوای سنت : پاسخ؛
دین در بر آوردن برخی نیازها، بی بدیل و بی رقیب است و علم هر قدر هم پیشرفت کند نمی تواند پاسخگوی این نیازها باشد.
۱-معنا بخشی به زندگی؛
یکی از مهم ترین کارکردهای دین، معنا بخشیدن به زندگی دنیوی است. از نگاه انسان خدا باور، زندگی منحصر در حیات مادی نیست بلکه مرگ آغاز زندگی حقیقی است و حیات جاویدان انسان پس از مرگ شروع می شود. این تفسیر از مرگ به زندگی معنا می بخشد. در مقابل، کسانی که مرگ را پایان حیات انسان می شمارند به پوچ انگاری می رسند و زیستن در این جهان را بی معنا می یابند.
به گفته برخی از دانشمندان، «مرگ چندان به سبب ناشناخته بودن یا پایان دادن به حیات فرد مایه هراس نیست، بلکه بیشتر به این دلیل مایه نگرانی است که زندگی را در هنگام حیات فرد برایش بی معنا و بیهوده می سازد.»
?همیلتون ملکم، شناسی دین، ترجمه محسن ثلاثی، ص۳۸۱
۲-نجات از تنهایی؛
آدمیان هر اندازه دیوارهای زمان و مکان را فرو ریزند و آرزوی زندگی در دهکده جهانی را دست یافتنی تر می بینند، گونه هایی از احساس تنهایی را با خود به همراه دارند و در میان هم نوعان خود دارویی برای آن نمی یابند.
به گفته پل تیلیش (۱۸۸۶ـ۱۹۶۵م) :
«پیشرفت فناوری فاصله های زمانی و مکانی را برداشته، امّا بیگانگی دل ها از یکدیگر به گونه شگفت انگیزی افزایش یافته است.»
?ویلیام آلستون و دیگران، دین و چشم اندازهای نو، ترجمه غلامحسین توکلی، ص۱۱۵
این احساس تنهایی که یکی از عوامل پیدایش افسردگی است، شکل های گوناگونی می یابد و در فراگیرترین حالت، در قالب این آگاهی جلوه گر می شود که دیگران هر اندازه نیروی خود را به کار گیرند به دلیل نارسایی در علم و قدرت، از گشودن گره بسیاری از مشکلات انسان ناتوانند.
?ر.ک: ملکیان، مصطفی، کلام جدید۲، (جزوه درسی)، ص۱۲۶
در این حالت اعتقاد به خدایی که در دانش و توانایی بی همتاست، آدمی را از گرداب تنهایی می رهاند و خلوت با پروردگار یکتا را شیرین ترین لحظه ها می گرداند.
۳- دین الهی مظهر وفاق و همبستگی و همزیستی مسالمت آمیز بین افراد جامعه بوده
و همواره پیام آور صلح و دوستی است و برقراری عدالت را از مهم ترین اهداف خویش به شمار می آورد. و جامعه را به حرکت و جنبش وا می دارد و مؤمنان را به ستیز علیه ظلم و نابرابری فرا می خواند.
نقش دین وحیانی در بالا بردن قدرت تحمل مشکلات چنان است که برخی از جامعه شناسان این حقیقت را خاستگاه پیدایش ادیان دانسته و بر آن شده اند که «دین اساساً پاسخی است به دشواری ها و بی عدالتی های زندگی و می کوشد تا این ناکامی ها را جبران کند.
?جامعه شناسی دین، همان، ص۲۴۱
۴- زندگی اجتماعی انسان بدون قانونی که ویژگی های آدمیان را در نظر آورد و حکومتی که آن قانون را به اجرا گذارد، برقرار نمی ماند.
دین الهی در این زمینه بزرگ ترین راهنمای بشریت بوده و نقشی منحصر به فرد را بر عهده گرفته است.
دین الهی در ابعادی گوناگون چون، پی ریزی نظام ارزشی، فراهم نمودن ضمانت اجرایی و تقویت انگیزه درونی به یاری اخلاق می شتابد و آدمیان را به تهذیب و تزکیه روحی فرا می خواند.
? نصری، عبدالله، خدا در اندیشه بشر، ص۲۸۶ـ۳۰۶
پشتیبانی دین از اخلاق چنان است که برخی معتقدند «اگر خدا نباشد، هر کاری مجاز است».
