حکم ظهار
سوال : همسری دارم که دوست دارد زیاد به خانه پدریش برود، و این مسئله مرا به تنگ آورده، روزی سوگند خوردم : اگر یکبار دیگری بروی مانند مادرم بر من حرام شوی! آیا این طلاق است؟ و راه حل چیست؟
آوای سنت : اگر مردی به همسرش بگوید : تو بر من حرام هستی مانند مادرم، این را ظهار گویند نه طلاق، و ظهار حرام است، چون خداوند آنرا به سخن ناهنجار و دروغ وصف کرده و کار ظهارکننده را ناپسند دانسته است.
چنانکه خداوند می فرماید :
«الَّذِینَ یُظَاهِرُونَ مِنکُم مِن نِسَائِهِم مَاهُنَّ أُمَّهَاتِم إن أُمَّهَاتُهُم إِلاَّ اللاَّئِی وَلَدنَهُم، وَ إنَّهُم لَیَقُولُونَ مُنکَراً مِنَ القَولِ وَزُوراً» (مجادله ۲).
معنی : «کسانی که زنان خود را ظهار میکنند، آنان مادرانشان نمیگردند و بلکه مادرانشان تنها زنانی هستند که ایشان را زاییدهاند، چنین کسانی سخن ناهنجار و دروغی را میگویند».
ظهارکننده همسرش بر او حرام میگردد و نباید با او همستر شود و یا به چیزی از او لذت ببرد تا وقتی که با آنچه خداوند در قرآن مشخص کرده، کفاره دهد :
«وَالَّذِینَ یُظَاهِرُونَ مِنْ نِسَائِهِمْ ثُمَّ یَعُودُونَ لِمَا قَالُوا فَتَحْرِیرُ رَقَبَهٍ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَتَمَاسَّا ذَلِکُمْ تُوعَظُونَ بِهِ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ. فَمَنْ لَمْ یَجِدْ فَصِیَامُ شَهْرَیْنِ مُتَتَابِعَیْنِ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَتَمَاسَّا فَمَنْ لَمْ یَسْتَطِعْ فَإِطْعَامُ سِتِّینَ مِسْکِیناً ذَلِکَ لِتُؤْمِنُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تِلْکَ حُدُودُ اللَّهِ وَ لِلْکَافِرِینَ عَذَابٌ أَلِیمٌ» (مجادله۴ – ۳)
معنی: «کسانی که زنان خود را ظهار میکنند سپس از آنچه گفتهاند پشیمان میشوند، باید بردهای را آزاد کنند پیش از آنکه با هم همبستر شوند. این درس و پندی است که به شما داده میشود و خدا آگاه از هر چیزی است که انجام میدهید. اگر بردهای را نیابد و توانایی آزاد کردن او را نداشته باشد باید دو ماه پیاپی و بدون فاصله روزه بگیرد، پیش از آنکه شوهر و همسر باهم همبستر شوند، اگر هم نتوانست باید شصت نفر فقیر را خوراک بدهد. این بدان خاطر است که به گونه لازم به خدا و پیغمبرش ایمان بیاورید اینها قوانین و مقررات خدا است و کافران عذاب دردناکی دارند».
پس کفاره آن چنین است : آزادی برده ای(که این زمانه وجود ندارد) ؛ دو ماه پشت سر هم روزه بگیرد، اگر به دلیل بیماری یا کهولت سن نتوانست؛ پس شصت نفر را غذا دهد.