آسیای مرکزی و قفقاز

تحرکات شبه نظامیان در تاجیکستان می تواند پای نیروهای خارجی را در این کشور باز کند

تحلیلی از سایت worldview.stratfor.com

آوای سنت: بنا بر گزارش های منتشر شده ، یک مامور پلیس ، یک نگهبان مرزی و ۱۵ ستیزه جو در حمله به یک پاسگاه نظامی در شهر رودکی در نزدیکی مرز تاجیکستان – ازبکستان در ۶ نوامبر کشته شدند ، اما سه روز بعد اعلام شد که غیر از این موارد فوق,  پنج مامور امنیتی دیگر هم کشته شده‌اند.

مقامات چهار نفر را که گمان می رود با این حادثه مرتبط بوده‌اند را بازداشت کردند. در بیانیه دولت اعلام شده است که مهاجمان عضو داعش بوده و از طریق افغانستان وارد تاجیکستان شده‌اند.  در تاریخ ۹ نوامبر ، کانال های رسانه های اجتماعی داعش اعلام کردند که آن حمله را شاخه تاجیکستان داعش به انجام رسانده است و مسئولیت آن را برعهده گرفت ، اما ادعای آنها هنوز توسط منابع مستقل تأیید نشده است.

آخرین حلقه سلسله حملات

این حمله آخرین حلقه یک سری حملات بود که درون مرزهای تاجیکستان صورت گرفت. در ژوئیه سال ۲۰۱۸ ، پس از حمله به دوچرخه سواران خارجی و همچنین پس از  شورش های مرگبار در زندان را که در نوامبر همان سال و ماه مه گذشته روی دادند , داعش مسئولیت آنها را بر عهده گرفته بود. . هنوز مشخص نیست که آیا داعش واقعاً در پشت این وقایع قرار دارد یا خیر ، زیرا هنوز هویت مهاجمان فاش نشده است و برخی گزارش ها ادعا می کنند که عاملان این حمله از اهالی استان سغد در بخش شمالی تاجیکستان بوده اند.

این یک واقعیت شناخته شده است که دولت تاجیکستان در گذشته تهدیدات شبه نظامی را بزرگنمایی کرده و به بهانه داعش,  برای تحمیل دستورات خود بر مردم دخالت بسیاری نمود. اما اگر این بار, گفته دولت درست بوده باشد ، می توان گفت که تهدید ناشی از شبه نظامیان در مرز طولانی تاجیکستان با افغانستان افزایش یافته است.

حمله به پاسگاه در رودکی ، موید تهدیدی است که تاجیکستان از طرف جنبش های سرسخت شبه نظامی با آن مواجه می باشد. به ویژه در دوره ای است که تعداد نیروهای آمریکایی در افغانستان به تدریج کاهش داده می شوند  این ضعف امنیتی باعث نگرانی نیروهای خارجی در منطقه شده است. در راس نیروهای خارجی مورد بحث، روسیه قرار دارد که ۷ هزار سرباز درون مرزهای تاجیکستان دارد و پیش از این نیز از نفوذ شبه نظامیان از شمال افغانستان به درون مرزهای تاجیکستان اظهار نارضایتی کرده بود.

تاجیکستان

با ترس از اینکه ترکستان شرقی ، که در حال حاضر در وضعیت دشواری قرار دارد ، ممکن است تحت تأثیر این فعالیت‌ها قرار گیرد ، چین نیز شروع به ایفای نقش فعال تر در محافل امنیتی در آسیای میانه کرده است. چین نیز همانند روسیه ، در مناطقی از تاجیکستان که با کریدور واهان در افغانستان هم مرز می باشد حضور نظامی دارد.

اگرچه آمریکا آشکارا اعلام کرد که قصد دارد نیروهای خود را از افغانستان خارج کند ، اما این کشور همچنان نقش فعالی در عملیات ضد تروریسم و ​​مواد مخدر در آسیای میانه ایفا می کند. اگرچه هر سه کشور در جلوگیری و یا حداقل محدود کردن تحرک شبه نظامیان در تاجیکستان منافع مشترکی دارند ، اما اگر هر یک از این سه بازیگر بخواهد بدون مشورت با دیگران فعالیت های امنیتی را در منطقه افزایش دهد ، تنش اجتناب ناپذیر خواهد بود.

چه چیزی باید در نظر گرفته شود؟

جزئیاتی در مورد مهاجمان:

هنگامی که جزئیات هویت عاملان حمله فاش شود ، مشخص خواهد شد که با چه کسانی در ارتباط بوده‌اند و آیا واقعاً با داعش یا سایر گروه های شبه نظامی بین المللی مرتبط بوده‌اند یا خیر. در صورتی که ارتباط آنها با داعش به اثبات برسد ، وجود تهدید جنبش شبه نظامی بین المللی در تاجیکستان قطعی خواهد شد.

در صورتی که چنین احتمالی به واقعیت تبدیل شود, به دلیل امنیت داخلی و پویایی سیاسی تاجیکستان, جنبش های شبه نظامی محلی که به دلیل ادامه ستم ناشی از خصومت های باقی مانده از جنگ های داخلی پس از فروپاشی شوروی بوجود آمده‌اند اعتبار خود را از دست خواهند داد.

اگر مسئولیت داعش در حمله انجام شده به اثبات برسد ، نیروهای خارجی تمایل بیشتری برای واکنش در منطقه نشان خواهند داد و دولت تاجیکستان نیز به آن رضایت خواهد داد. همچنین یافتن شواهد بیشتری مبنی بر اینکه داعش این حمله را انجام داده و پیگیری این امر که آیا این گروه برنامه ای برای انجام حملات دیگر در تاجیکستان دارد یا خیر ، حائز اهمیت است.

اقدام بعدی تاجیکستان: در گذشته ، نیروهای امنیتی تاجیکستان در واکنش به چنین حملاتی , به خصوص در دره رشت که صداهای مخالف بلند هستند و در منطقه کوهستانی بدخشان در شرق کشور عملیات نظامی و جستجوهای امنیتی را انجام دادند. همچنین باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد که آیا چنین اقدامات سرکوبگرانه منجر به واکنشی شدیدتر از جبهه مخالف ، که متشکل از هم طرفداران جهادی و هم مبارزانی که به دلایل سیاسی شورش کرده اند , خواهد شد یا خیر؟ اگر این اتفاق بیفتد ، بی ثباتی در کشور گسترش می یابد و احتمال مداخلات خارجی بیشتر خواهد شد. اگر دولت تاجیکستان به این نتیجه برسد که نمی تواند مستقیماً با تهدیدی که از مرز افغانستان مواجه است، مقابله کند ، به مداخلات خارجی تمایل نشان خواهد داد.

موضع روسیه و سایر نیروهای خارجی: چگونگی واکنش روسیه به این حمله مشخص نیست. آیا روسیه فقط به افزایش اقدامات نظامی خود اکتفا خواهد کرد یا اینکه تجهیزات و نیروهای نظامی بیشتری را به این کشور اعزام خواهد کرد.

روز بعد از حمله به پاسگاه ، نیروهای ضد تروریستی مستقر در پایگاه نظامی روسیه در تاجیکستان یک تمرین نظامی اجرا کردند. براساس این سناریو ، نظامیان برای مقابله با تروریست هایی که قصد تصرف بیمارستان نظامی در پادگان دوشنبه و یک ایست بازرسی را داشتند,  وارد عمل شدند. روسیه اخیراً خواستار بازگشت سربازان خود به مرز تاجیکستان و افغانستان شده بود ، اما دولت تاجیکستان در برابر این درخواست از خود مقاومت نشان داده بود. اگر سطح تهدید افزایش یابد ، تاجیکستان تسلیم خواسته  روسیه خواهد شد. اگر تعداد و شدت چنین حملات شبه نظامیان افزایش یابد ، همزمان با شدت مداخلات روسیه در این کشور ، ایالات متحده و چین نیز اقدامات مشابه ای را انجام خواهند داد و به این ترتیب رقابت بین این قدرتها افزایش خواهد یافت.

تحلیلی بود از سایت worldview.stratfor.com که برای استفاده کاربران آوای سنت ترجمه گردید.

 

برچسب ها

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن