زن و خانواده

حقوق زن بر شوهر از دیدگاه اسلام

آوای سنت : دین مبین اسلام از حقوق هیچ جاندار و بی جانی دریغ نکرده است و از آنجائیکه انسان دارای کرامت می باشد بطور صریح در کلام خودش و یا به زبان رسول خداﷺ از حقوق آنها صحبت کرده است و اینک قسمتی از حقوق زن را به عرض میرسانیم.

 اولین حق زن مهریه است
خداوند متعال میفرماید: وآتواالنساء َصدقاتهِنَّ نِحله النساء
یعنی مهریه های زنان را به عنوان هدیەای خالصانه و فریضەای خدایانه به آنان پرداخت نمایید طبق نص قرآن مهریه فقط حق خود زن است نه حق خانواده او مهریه وامی است بر گردن شوهر و باید آن را به زن پرداخت نماید.

این یک اشتباست که مهریه را مربوط به زمان طلاق میدانند اصلا طلاقی هم نباشد باید مهریه پرداخت شود در غیر این صورت شوهر باید روز قیامت جوابگو این حق باشد مگر اینکه زن با رضایت خودش و نه از روی اجبار این حق را برای او ببخشد.

پرداخت نفقه زن
دومین حقّی که زن بر شوهر دارد مخارج زندگی است یعنی تهیه غذا ، لباس ، مسکن و مداوای همسر و …( بر اساس عرف و در حد توان ) بر عهده شوهر است .

قول خداوند است که می فرماید:  وَعَلَى الْمَوْلُودِ لَهُ رِزْقُهُنَّ وَکِسْوَتُهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ ۚ
بر آن کسی که فرزند برای او متولد شده یعنی پدر لازم است خوراک و پوشاک مادران را به گونه شایسته بپردازد.
(سوره نساء)

معاشرت صحیح و رفتار نیکو است
خداوند متعال مفرماید:
(وعَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ فَإِنْ کَرِهْتُمُوهُنَّ فَعَسَىٰ أَنْ تَکْرَهُوا شَیْئًا وَیَجْعَلَ اللَّهُ فِیهِ خَیْرًا کَثِیرًا)
و با همسرانتان به نیکی و به صورت پسندیده رفتار کنید و اگر هم از آنها کراهت داشتید (عجله نکنید و زود تصمیم به جدایی نگیرید) زیرا چه بسا از چیزی بدتان بیاید وخداوند در آن خیر و خوبی فراوان قرار بدهد .
و نیز فرمود رفتار بالمعروف داشته باشید معروف‌ آن ‌چیزی است‌ که‌ مردم ‌آنرا به‌ خوبی میشناسند و ضدآن کارها و رفتار ناپسند است رفتار بالمعروف یعنی با زنان تان با اخلاق خوش رفتار کنید و در کردار وگفتار خود نهایت احترام را نسبت به همسر مراعات کنید معاشرت نیک و رفتار پسندیده با زن دارای ابعاد متنوعی است که مختصراً بیان می کنیم .

یکی ازمصادیق معاشرت با المعروف یا همان رفتار پسندیده نفقه همسر است که شوهر به اندازه ی تواناییش از زن دریغ نکند زیرا خداوند میفرماید کسانی که وضع مالی خوبی دارند(برای همسر و فرزندان خویش)خرج نمایند و رسول خدا میفرماید مردی که برای زن و فرزندانش نفقه کند این نفقه برایش صدقه محسوب می شود.از دیگر موارد مشورت کردن مرد با همسرش در امور منزل است حتی اگر خواست دخترش را شوهر دهد باید با زن مشورت کند .

رسول اللهﷺ میفرمایند :
در مورد ازدواج دخترانتان با مادرانشان مشورت نمائید این یکی از رهنمودهای زیبای اسلام است برای دختر که رضایت پدر و مادر خود را جلب کند و از طرفی مادران در اثر ارتباط بیشتر با دخترانشان از پدران بهتر از روحیات و علایق و تمایلات دختر خود آگاه هستند و طبعاً از حرف دل دختر خود بهتر خبر دارند مرد باید به بهترین شیوه با همسرش رفتار کند و رفتارش شایسته و آکنده ازمحبت و عشق باشد با برخوردی آرام و سنجیده سخن و کلام شیرین و لطیف گشاده رویی و شاد نمودن همسر با شوخی و سرگرمیهای مفید و مباح و اختصاص دادن لحظاتی از وقتش را برای شوخی و نشاط با همسرش می تواند کانون خانواده را گرم تر و حقوق زن را رعایت نماید .

رسول خداﷺ با همسرانش شوخی می کرد تا سطح درک آنان در رفتار و اخلاق فرود می آمد حتیّ روایت شده است که با حضرت عایشه مسابقه دو میدانی میداد روزی پیامبرﷺ بر او سبقت گرفت روز دیگر حضرت عایشه مسابقه را برد پیامبر ص فرمود این برد در مقابل آن باخت (یعنی مساوی)

حضرت عمر(رضی الله عنه)
میفرماید بر مرد لازم است با زن و بچه اش مانند بچه ها رفتار کند ولی وقتی چیزی را از او خواستند باید همانند مردان به آنان پاسخ دهد و خواسته آنان را برآورده کند
نا گفته نماند مرد نباید درشوخی با همسر از حد اعتدال خارج شود فقط در حدی باید باشد که شخصیت و مردانگی او از نگاه زن ساقط نشود که در آن صورت مجبور است به تمایلات زن تن دهد.

رسول اللهﷺ می فرمایند:
بدبخت است کسی که ذلیل و برده همسرش باشد مرد باید نسبت به همسرش عفو و گذشت داشته باشد.
ضعف و کوتاهی که در زندگی حتما هست و یا برخی از کارهای همسرش مورد پسند او نبود بر او سخت نگیرد.

حضرت رسول اکرمﷺ در حدیثی میفرماید:
نباید مرد مومن نسبت به زن مومنەاش بغض و کینه داشته باشد قطعا اگر یکی از رفتارهایش را نپسندید رفتارهای دیگرش را خواهد پسندید.

شوهر باید وضعیت ظاهر خودش را برای همسرش آراسته نماید همچنانکه همسرش خود را برای او زینت داده و می آراید و همینطور استفاده از خوشبوئی سنت پیامبرﷺ است.

تمیزی و خوشبوئی ریسمان عشق و محبت زنا شوئی را محکم تر میکند.

حضرت ابن عباس(رحمەاللە) روزی جلوی آیینه برای اصلاح سر و صورت خود ایستاده بود از او در این مورد سوال شد که چرا این همه به خودت میرسی؟
گفت مگر همسرم خود را برای خوشحال کردن من آرایش نمی کند؟ پس او هم بر من حق دارد که مرا تمیز و مرتب ببیند .

از آنجائیکه آراسته کردن وضع ظاهر برای زن حق اوست پس بر آورده کردن تمایلات جنسی او به صورت ضرورت و نیاز حق اوست خداوند در این باره می فرماید
[نساءکم حرث لکم] زنان شما کشتزار شما هستند

بنابراین آن رسیدگی که باید به زمین کشتزار کرد اینجا نیز باید کرد و نباید از آن غافل شد.

[ فاتوحرثکم انی شئتم ] به هر کیفیت ممکن و دلخواه خود یا دلخواه همسر به نزدشان بروید

از دیگر حقوق زن آن است که شوهر در کارهای منزل هرچه از دستش برآید همسرش را یاری دهد مخصوصاً زمانی که زن مریض و رنجور باشد یا کسالتی داشته باشد که انجام کارهای منزل باعث زحمت و اذیت او م شود.

رفتار رسول خداﷺ با همسرانش اینگونه بوده است :
از حضرت عایشه پرسیدند رسول خدا درمنزل چه کارهائی را انجام می داد ؟ فرمودند:
«کان فی بیته فی مهنه اهله یفلی ثوبه و یحلب شاته و یرفع ثوبه و یخصف نعله و یخدم نفسه و یقم البیت و یعقل البعیر و یعلف ناضحه و یأکل مع الخادم و یعجن معه و یحمل بضاعته من السوق}

منبع:
(الشفا بتعریف حقوق المصطفی)

رسول خداﷺ در خانه خود در خدمت خانواده خودش بود لباس خود را پاکیزه میکرد گوسفندانش را میدوشید جامه خود را وصله میکرد پای افزار خویش را پینه میزد خانه را جارو میکرد شتر را می بست و شتر آبکش را علوفه میداد با خدمتکارانش غذا میخورد و با او آرد خمیر میکرد و کالای خویش را خود از بازار حمل میکرد.

شوهر نباید اسرار همسرش را فاش کند منظور اسراری است که مخصوص زن و شوهر است شوهر نباید به هیچ وجه از این مسائل خصوصی پیش دیگران سخن بگوید .

امام مسلم از پیامبرﷺ روایت می کند کە بدترین انسانها از لحاظ ارزش و منزلت در روز قیامت مرد و زنی هستند که اسرار زناشویی را فاش میسازند.

حفاظت خانواده از آتش جهنّم

خداوند متعال به مؤمنان امر فرموده که برای نجات و حفظ اهل و اولاد خویش از عذاب جهنمّ اقدامات لازم را انجام دهند

(یاایها الذین امنو قوا انفسکم واهلیکم نارا وقودها الناس والحجاره)

حضرت علی در تفسیر این آیه می فرماید مراد از آن تربیت و تأدیب زن و فرزندان است
ونیز روایت شده است حضرت عمر موقع نزول این آیه از پیامبرﷺ پرسید ما خود را از آتش حفظ میکنیم اما خانواده را چگونه حفظ کنیم ؟

پیامبرﷺ پاسخ داد فرزندانتان را به اطاعت الهی و اجتناب از نواهی ،دستور دهید، از گناهان دوری جوئی این محافظت آنان از آتش سوزان جهنم است.
همچنین حضرت علی میفرماید مرد باید به زن وفرزندانش اخلاق نیکو و رفتار شایسته بیاموزد.

مرد باید نسبت به دین و آبروی همسرش غیرتمند باشد یعنی همسر خود را از کلیه موارد فتنه حفظ نماید مانند نگاه و تماس و اختلاط با نامحرمان.
یکی از بارزترین ویژگیها انسان بزرگوار غیرت است دین اسلام در مورد غیرت و حفاظت از ناموس برنامەی استواری در نظر گرفته که خلاصەاش چنین است.
شوهر باید همسرش را ملزم کند که هنگام خروج از منزل با پوشش اسلامی خارج شود و این قانون الهی است به دلیل این آیه
(یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْوَاجِکَ وَبَنَاتِکَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلَابِیبِهِنَّ ۚ ذَٰلِکَ أَدْنَىٰ أَنْ یُعْرَفْنَ فَلَا یُؤْذَیْنَ وَکَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِیمًا)
[سوره اﻷحزاب ۵۹]

ای رسول خداﷺ به زنان و دخترانت و زنان مسلمان بگو با چادر خودشان را بپوشانند تا به این طریق اززنا ن دیگر تشخیص داده شوند و مورد اذیت ( اشخاص حریص وبیمار دل) قرار نگیرند همچنین باید به دستور خدای متعال گوش داده و از چشم دوختن به مردان بیگانه پرهیز کنند به دلیل این آیه
(وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ) [سوره النور ۳۱]

و به زنان مؤمنه بگو چشمان خود را از نامحرمان فرو گیرند وچشم چرانی نکنند و عورتهای خویش را(با پوشیدن یا دوری از رابطه نا مشروع) حفظ نمایند.

برچسب ها

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن