دغدغه های بازار بورس در نگاه محمد قسیم عثمانی

آوای سنت: دکتر محمدقسیم عثمانی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس معتقد است، روند رشد بورس رویه نگران‌کننده‌ای را دنبال می کند. از این جهت اکر روزی سرمایه‌گذاران کلان حقوقی و بعضا حقیقی بخواهند منافع خود را از بازار بورس خارج نموده و پشت بورس را خالی کنند، قیمت سهام در سرازیری خواهد افتاد. اتفاقی که سهامداران کوچک، نه تاب آن را خواهند آورد و نه قدرت مقابله با این اتفاقات را خواهند داشت.

از سال گذشته گفته می‌شود بازار بورس بهترین بازار برای سرمایه‌ گذاری است و از میزان رشد این بازار سخن به پیام می رود. از این مسئله البته بعنوان یک روی قضیه یاد می‌شود، اما روی واقعی آن است که ابتدا باید دید چه تولیدی در کشور انجام می‌شود که نشان دهد بورس روند رو به رشد را دنبال می‌کند.

در کمتر از صد ساعت مانده به حیات مجلس دهم به این نماینده اهل سنت دکترای حسابداری و عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در تحللیلی فرایند ‌بورس را بررسی می کند.

محمدقسیم عثمانی دکترای حسابداری عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی و عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس دهم در گفتگو با آوای سنت قیمت سهام را متناسب با شاخص های مالی نمی داند.

به گزارش خبرنگار آوای سنت این عضو کمیسیون برنامه و بودجه در این باره گفت: روند رو به رشد قیمت سهام در ماه‌های اخیر اتفاقی خوشحال کننده و در عین حال نگران کننده است که مورد توجه فعالان اقتصادی و حتی عموم مردم و رسانه‌ها قرار گرفته است. خوشحال‌کننده از این جهت که انبوه منابع نقدینگی کشور جذب بازار سرمایه شده که جدا از آثار مثبت اقتصادی این رویداد، از تخریب سایر بازار‌ها و افزایش بی‌رویه قیمت‌ها جلوگیری می‌شود و نگران‌کننده از این جهت که اگر روزی سرمایه‌گذاران کلان حقوقی و بعضا حقیقی بخواهند منابع خود را از بازار بورس خارج و پشت بورس را خالی کنند قیمت سهام در سرازیری خواهد افتاد که سهامداران خُرد، نه تاب آن را خواهند آورد و نه قدرت مقابله با این اتفاقات را خواهند داشت.

وی در پاسخ به این سوال که بورس های بزرگ و کوچک فعالیت شان را با شرکت های اقتصادی درآمد زا بر اساس چه ساز و کار دنبال می کنند، اظهار داشت: در شرایط عادی و در بورس‌های نسبتاً کارا و بر اساس منطق مالی و اقتصادی، قیمت سهام باید تابع سود سهام و سود تقسیمی شرکت‌ها، عملکرد مدیریت واحد اقتصادی، چشم انداز آتی فعالیت شرکت، ارزش روز خالص دارایی‌ها و ارزش افزوده اقتصادی هر شرکت باشد، اما در بازار‌های بورس که از درجه پایین‌تری از کارایی برخوردار هستند، حجم آن‌ها با حجم نقدینگی وارد شده به بورس، همخوانی ندارد و بعضاً دولت با انگیزه‌های مختلف اقتصادی و سیاسی به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بازار بورس را تحت تأثیر قرار می‌دهد. قیمت سهام بر اساس شاخص‌های مذکور، تعیین نمی‌شود و بیشتر تابع عرضه و تقاضا و نیز میزان حمایت از هر سهم توسط سهامداران عمده و نیز جوّ و فضایی است که برای هر سهم در بازار بوجود می‌آید.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس دهم عنوان نمود: در شرایطی که حجم نقدینگی وارد شده به بورس بیش از ظرفیت بورس اوراق بهادار است، یا باید قیمت سهام چنان افزایش یابد که همه منابع نقدینگی روی آورده به بورس را جذب خود کند یا باید حجم سهام موجود در بورس را با ورود دادن شرکت‌های بزرگ افزایش داد که این امر مستلزم ساز و کار‌هایی است که نیاز به زمان بیشتر دارد و در کوتاه مدت نمی‌توان به افزایش حجم سهام در بورس خوشبین بود، لذا افزایش حجم عظیم نقدینگی روی آورده به بورس فعلا تنها با افزایش قیمت سهام ممکن است، به‌طوری که این روز‌ها گاهی مهم نیست که سرمایه‌گذار چه سهمی بخرد، بلکه مهم این است که توانسته باشد خریدی انجام دهد.
این روند افزاینده تا زمانیکه سمت و سوی حرکت نقدینگی تغییر نکرده، استمرار خواهد یافت.

دکتر عثمانی با بیان اینکه آنچه می‌تواند باعث تعدیل و آرامش بیشتر بورس شود دو مورد است؛ توضیح داد:
یکی از موارد ورود دادن شرکت‌های جدید به بورس و افزایش عرضه سهام جدید و دیگری تغییر مسیر نقدینگی از بورس اوراق بهادار به سمت سایر بازار‌ها همچون ملک و ارز و سکه می باشد.
شکی نیست که حجم نقدینگی موجود در کشور با حجم هیچ یک از بازار‌های موجود همخوانی ندارد و این حجم از نقدینگی سیل غیر قابل کنترلی است که به طرف هر بازاری سرازیر شود، باعث افزایش قیمت در آن بازار خواهد شد و این روند افزاینده بورس همچنان ادامه خواهد داشت تا روزی که عمده سرمایه‌ گذاران و سهامداران، جای امن‌تر و پر بازده‌تری را برای سرمایه خود بیابند و برای خروج از بورس و ورود به بازار‌های جایگزین تصمیم بگیرند.
در چنین شرایطی است که بورس روز‌های قرمز خود را خواهد دید و صف‌های فروش چند صد میلیونی سهام تشکیل خواهد شد و آن روز است که باید نگران سهامداران کوچکی بود که این روز‌ها در صف گرفتن کد بورس مانده‌اند.

برنده اصلی در بازار بورس کسی است که قبل از فرار سرمایه ها از بورس کنار بکشد.

این نماینده اهل سنت منابع درآمدی دولت از محل نفت و مالیات را در سال جاری و نیز سال آتی کاهش یافته دانست و تسریح ورزید: دولت لاجرم باید از محل فروش سهام باقیمانده خود در شرکت ها و بانک ها، کسب درآمد کند و قطعا این بازار برای فروش سهام شرکت‌ها و بانک‌های دولتی بست خوبی است و دولت به حفظ جذابیت بورس کمک خواهد کرد، اما اینکه دولت چه زمان سهام قابل عرضه‌اش به بورس تمام می‌شود و دولت بعدی چه نگاه و برنامه‌ای برای بورس اوراق بهادار خواهد داشت قابل تأمل است و هر کس با تحلیل خود از این موضوعات ممکن است برای سرمایه ریز یا درشت خود تصمیم بگیرد.

دکتر عثمانی خاطر نشان ساخت: بنده بر این باورم که قیمت سهام با شاخص‌های مالی تناسبی ندارد ولی وقتی همه بازار به این موضوع بی‌اعتنا هستند، اعتنا به این مهم فقط صاحب سرمایه را از کسب سود محروم خواهد ساخت و هر روز شاهد عقب ماندن از بازار و از دست دادن فرصت رشد سرمایه و زیان عدم النفع خواهد بود.