بدحجابی زن از بی‌غیرتی مرد است

آوای سنت : سخنان هیچ یک از چهره‌های مذهبی هرات تاکنون به اندازه اظهارات مولوی مجیب الرحمن انصاری، امام مسجد جامع گازرگاه در شبکه‌های اجتماعی افغانستان تا این حد واکنش گسترده کاربران و فعالان را در پی نداشته است.

در روزهای اخیر همرسانی عکس‌هایی از تابلویی که روی آن نوشته شده بود “بد حجابی زن از بی غیرتی مرد است” و در زیر آن نیز دیده می‌شد “اداره مرکزی امر به معروف و نهی از منکر گازرگاه شریف” خبرساز شد.

این عکس در شبکه‌های اجتماعی به صورت گسترده همرسانی شد و شماری از کاربران از آن به عنوان تازه ترین نمونه افراط‌گرایی در هرات یاد کردند.

برای مصاحبه به دفتر کار این عالم دین (روحانی مذهبی) در گازرگاه در شمال‌شرق شهر هرات رفتم و با او از خشمی سخن گفتم که اظهارات و موضع گیری‌های او در میان کاربران شبکه‌های اجتماعی برانگیخته است.

بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی معتقدند که او در تصویری که از گستردگی دامنه “فساد” در هرات ارایه می‌کند اغراق کرده و ناهنجاری‌های مهم اجتماعی را که باید به آن پرداخته شود، نادیده گرفته است.

او درباره این شعار گفت، دلیلش این بوده است تا مرد احساس مسئولیت کند چرا که :”زن چیزی نمی‌داند، زن چیزی نمی‌فهمد، داخل خانه نشسته است. مسئولیت مرد است که او را متوجه بسازد. همان طور که مسئولیت مرد است که شکم زن را سیر کند باید متوجه دین و دینداری او باشد..”

از او پرسیدم آیا مسئله فساد را شایعتر و گسترده تر از آنچه هست نشان نمی‌دهد؟

آقای انصاری در پاسخ به این سئوال گفت: “وقتی که می‌گوییم فساد زیاد هست تنها جنبه فساد اخلاقی نیست. فساد اخلاقی یک بعد است. فساد مالی به اوج خود رسیده، قتل، کشتار، بی‌عدالتی و ناامنی به اوج خود رسیده است. ربا، سود، قمار، مسایل سگ جنگی، مرغ جنگی و ظلمی که بر سر خانواده‌ها و زن‌ها می‌شود همه را فساد می‌دانیم. وقتی تمام این ابعاد را در نظر داشته باشیم میشه گفت دامنه فساد گسترده شده است.”

آقای انصاری و شماری دیگر از عالمان دین همیشه به دلیل آنچه که نپرداختن به اولویت‌های مهم اجتماعی خوانده می‌شود، مورد انتقاد قرار گرفته‌اند.

انتشار عکس‌هایی از این تابلوها حتا واکنش برخی مقام‌های پیشین و کنونی دولت افغانستان را در پی داشت از جمله وحید عمر، مشاور ارشد رئیس‌جمهوری افغانستان در امور روابط عمومی و استراتژیک نوشت:”هر مردی که به عوض خود به زن تکلیف تعیین می‌کند، نامرد است. مرد غیرتی مردیست که زن را همتای خود بداند، نه متاع خود!”

برخی فعالان برای نشان دادن اعتراض شان این تابلو را دست‌کاری کردند و روی آن نوشتند:”چشم چرانی تو از بی‌ایمانی توست!برادر چشمت را از زنان نگهدار و به کودکان تجاوز نکن. بدون شک جای تجاوزکاران جهنم است!”

شماری از کاربران شبکه‌های اجتماعی در واکنش به موضع گیری‌های آقای انصاری این سوال را مطرح کرده‌اند که چرا با این شدت و تندی در مقابل قضایای جدی‌تر مثل” تجاوز طلاب و ملاهای مدارس بر کودکان” خرده نمی‌گیرد؟

آقای انصاری می‌گوید، فساد در هر جا که باشد محکوم است. اما او تجاوز طلاب بر کودکان در مساجد را “کاملاً دروغ و یک دسیسه علیه علما” توصیف کرد و گفت: “بالفرض اگر چنین کسی پیدا شد و داخل مسجد و مدرسه این کار را به نام آدرس علم و علما کرد اشتباه و زشت است و باید قانون اسلامی روی او هم تطبیق شود.”

امر به معروف و نهی از منکر
پیش از این هم آقای انصاری، ملاامام مسجد جامع گازرگاه هرات اعلام کرده بود که گروه امر به معروف و نهی از منکر تشکیل داده و با کسانی که دست به دزدی بزنند و یا در حال انجام مفاسد اخلاقی دیده شوند، برخورد خواهد کرد.

ایجاد اداره امر به معروف و نهی از منکر از سوی مولوی مجیب الرحمن انصاری نگرانی‌های زیادی در بین مردم به وجود آورده است.

خیلی‌ها نگرانند که افزایش اینگونه فعالیت‌ها ممکن راه را برای محدود کردن آزادی‌های اجتماعی مخصوصا برای زنان و جوانان و فعالیت و حضور آنان در ابعاد مختلف ایجاد کند.

رسیدگی به امور مذهبی و همچنین نظارت بر فعالیت مساجد و ملا امامان از وظایف وزارت حج و اوقاف افغانستان است.

آقای انصاری هم پذیرفت که “بدون شک اجرای قانون کار نظام و حکومت است و حکومت باید جلو فسادخانه‌ها را بگیرد.” او افزود زمانی خودش وارد عمل می‌شود که ببیند دولت با وجود درخواست‌های مکرری که از نهادهای اجرایی می‌شود به وظیفه‌اش عمل نکند.

او گفت: “در یکی از گوشه‌های این شهر یک خانه به آتش کشیده شد. ما همین خانه را به گوش مسئولین بیش از دو ماه پی در پی کتبی، صوتی و تصویری از طریق منبر [اطلاع دادیم]، جمعی از مو سفیدان رفتند پیش مسئولین که در همین محل فسادخانه علنی است. ولی حکومت کاری نکرد. حکومت که کاری نکرد وظیفه علما چیست؟ وظیفه علما در کنار اینکه بیان است، در کنار بیان بحث امر بمعروف و نهی از منکر و تادیب یک مسئله شرعی است که علما هم می‌توانند به بسیاری از اموری که حکومت مداخله نمی‌کنند، باید علما مداخله کنند.”

مداخله ضروری یا هرج و مرج و انارشی
مولوی سید محمد شیرزادی، رئیس ارشاد حج و اوقاف هرات در واکنش به سخنان مجیب الرحمن انصاری، گفت که “دعوت به سوی ارزش‌ها و بازداشتن از مفاسد” کار هر مسلمان است اما اجرای حکم در مسایل جزایی و جرمی کار محاکم/دادگاه‌ها است.

آقای شیرزادی گفت برای حفظ نظم باید کارها از سوی نهادهای مرتبط اجرا شود.

او می‌گوید: “اگر قرار باشد هرکس در جامعه اسلامی قانون را بر مجرم اجرا کند، طبیعی است که فضای هرج و مرج در جامعه ایجاد می‌شود و هتک حرمت ایجاد می‌شود و مصونیت حیات به هیچ کس باقی نمی‌ماند.

مولوی سید محمد شیرزادی  با اشاره به سخنان آقای انصاری در مورد برخورد با مجرمان گفت: “فردا کسی با یک نفر مشکل و عقده شخصی دارد، یک بهانه میگیرد مثلا قضیه زنا یا قتل را مطرح کرده، خود را به عنوان فرد مسلمان صاحب صلاحیت در قضیه تطبیق جرم مسئول پنداشته و آن وقت فضا و شیرازه وحدت و اخوت در داخل جامعه متلاشی می‌شود.”

آقای انصاری چند روز قبل مدعی افزایش فساد میان دختران و پسران در هرات شد و گفت که “اگر دختر و پسری به جرم زنا یا قمار یا شراب دیده و دستگیر شد، قانون خدا بر سرش جاری خواهد شد.”

او همچنین افزوده که “قوانین خدا در روی زمین خدا” را از منطقه خواجه انصار ولایت هرات آغاز خواهد کرد و گفت “دزد اگر گرفته شد، دارالافتای دارالعلوم عالی انصار هست. ببرید دارالافتا هر فیصله‌ای که کرد. اگر دارالافتا گفت دستش قطع شود که تمام حقوق بشر پشتش باشد، دستش قطع می‌شود.”

سخنان آقای انصاری که خود بانی و مسئول دارالعلوم عالی انصار در هرات است، واکنش‌هایی هم در میان کاربران شبکه‌های اجتماعی در پی داشت. شماری این کاربران گفته که او “بخاطر ترویج افراط گرایی و ثابت کردن جایگاه خود چنین سخنانی می‌گوید.” کاربر دیگری گفته بود که افزایش جرایم و عدم توجه دولت به این موضوع، باعث شده که آقای انصاری خود دست به کار شود.

شهر مدارا یا افراط گرایی؟
هرات از مراکز مهم فرهنگی افغانستان شمرده می‌شود. شهری با تاریخ شکوهمند هنری و فرهنگی. منتقدین آقای انصاری معتقدند که او قدرت دولتی که مبتنی بر قانون اساسی اسلامی است را به چالش کشیده و نیز در اظهاراتش به زنان و مردان اهانت کرده است. آقای انصاری اما می‌گوید به وظایف اسلامی‌اش عمل کرده و در بسیاری موارد سخنان او از سوی رسانه‌ها تحریف و یا به نقل گزینشی سخنانش اکتفا می‌شود.

منبع : بی بی سی (BBC)