برای اصلاح جامعه از عیب جویی دوری کنیم

آوای سنت: عالم شاخص اهل سنت عیب جویی و جستجو برای پیدا کردن نکات منفی در زندگی انسانها را از رفتار های ناپسند در دین اسلام دانست.

به گزارش آوای سنت مولانا بهزاد فقهی یکی از مشکلات مهم امروز در جهان اسلام را مساله عیب جویی و تخریب به بهانه انتقاد از عملکردها در جامعه و با زیبنده نبودن این عادت و اخلاق ناپسند در ضمیر مسلمانان عصر حاضر دانست و گفت: کسانی که عیوب افراد را در نزد دیگران بیان و افشا می کنند، کسانی هستند که خود از درون مشکل دارند. این گروه از افراد با این طرز رفتار و گفتار تلاش می کنند تا عیوب خود را در نزد سایرین بپوشانند.

وی عیب جویی از منظر آموزه های اسلامی یک صفت بسیار زشت دانست و افزود: مولانا الیاس رحمت الله در آغاز مسیر تبلیغ دائما این سفارش را به نزدیکانش کرد که به جای مدعی بودن و به جای اینکه ادعای خدمت به مردم را بکنند، به جای اینکه عموم را به چالش کشیده و از آنها یک چهره مخرب بسازند، داعی در امور دین و داعی در انجام اعمال خیر و عام المنفعه باشند.

مولانا فقهی با بیان این مطلب که قضاوت در امور مردم و تشخیص خوب و بد بودن اعمال شان در قدرت تشخیص ما نیست، ادامه داد: انسان ذاتا نمی تواند از پیدا و پنهان درون سایر افراد اطلاع حاصل کند، مگر آنکه مخاطب خود راز درونش را در نزد شنونده بازگو کند. ما مردم پا به این دنیا نگذاشته ایم که به قضاوت درباره عملکرد کسانی که از آنها شناختی نداریم، بنشینیم. هدف مولانا الیاس نیز از تبیین فعل دعوت به انجام کارهای خداپسندانه در واقع عادت دادن مردم به یک فرهنگ زیبا و معتبر بود و فرهنگی که باعث اصلاح جامعه می شد. این فرهنگ زیبا می تواند یک محیط و جامعه را بدون آنکه مردم را به خاطر اعمال بدشان تخریب کند، به اصلاح برساند.

مدرس حوزه علمیه زین الدین ابوبکر تایبادی در این خصوص اظهار داشت: اگر بنا باشد با به چالش کشیدن مسائل مختلف جامعه و با بدگویی و تخریب و آسیب رساندن به دیگران، چه مسئول و چه غیر مسئول هدفی را در پیش بگیریم، نتیجه آن هدف چیزی جز انتقال یاس، ناامیدی، سستی و رخوت به مخاطبین نخواهد بود. با این گونه افعال نه تنها چیزی اصلاح نمی شود، بلکه یک کار بد را به طرف بدتر شدن سوق می دهیم.

مولانات فقهی تاکید کرد: به جای عیب جویی و بزرگنمایی، سعی کنیم بدی ها و خرابی های امت را پنهان نگه داشته و اگر در جایی عیب و کاستی دیدیم، بابت آن ابتدا خود را مقصر دانسته و در جهت اصلاح رفتارمان بکوشیم. اگر همه ما داعی به امور دین و کارهای خیر باشیم، اگر همه مردم امر به معروف و نهی از منکر را وظیفه خود دانسته و با تمام وجود و مجاهده  برای اصلاح محیط  پیرامون خود تلاش نمایند، مطمئنا فساد در جامعه رواج پیدا نخواهد کرد.

با تقویت کمالات و مهارات ها فردی خود می توانیم بسترهای پیشرو را از گزند افعال بد و ناهنجار دور نگه داشته و جامعه را به سر و سامان برسانیم. همانطور که یک تاجر و کاسب موفق همیشه حق را به جانب مشتری می دهد، ما نیز می بایست افعالب حق به جانب را از خود دور کرده و احترام مخاطب خود را نگه داریم تا فرهنگ غلط عیب جویی از جوامع ریشه کن شود.

این عالم اهل سنت عنوان نمود: در سختی و گرفتاری های زندگی تا مادامی که خود را هم مانند دیگران مقصر و گناهکار ندانیم، بلایا و اتفاقات از جامعه دور نخواهند شد. اولیا الله و دانشمندان اسلامی هر زمان که جوامع آنها به درد و مصیبتی گرفتار می شدند، تنها خود را مقصر دانسته و به دنبال مقصر اصلی و مسبب جریان پیش آمده نبودند، چرا که این کار را وظیفه خود و به نفع جامعه نمی دانستند.

با تواضع و بندگی می توان جامعه را از کمی ها و کاستی ها رهایی بخشید، به شرط آنکه هر کسی به اصلاح افعال بد خود بوده و در جهت رفع آن ایجاد تغییرات کند. وقتی ما فرد مقابل را مورد تکریم قرار داده و برای وی حق قائل شویم، او هم متقابلا این کار را برای دیگری انجام داده و این زنجیره می تواند موجی از اصلاح را در جامعه حاکم کند.

متاسفانه بخشی از ایام ما به واگویه با خود و اعتراض به دیگران سپری می شود. اعتراض به یک رویداد باعث اعتراض فرد مقابل به رویداد مشابه می شود و ادامه این ماجرا می تواند دلیل نفرت و تنفر اقشاری مردم از یکدیگر شود. لذا جهت رسیدن به جامعه ایده آل همه ابتدا باید اعمال ناپسند خود را اصلاح نمایند.