کفاره روزه زن شیردهنده و زن حامله

سلام علیک
سوالی داشتم درموردکفاره روزه زن شیردهنده و زن حامله بخاطر کدوموشون هم قضای روزه واجب است هم کفاره ؟

وعلیکـم الســلام ورحـمه الله وبرکاته
اولا باید دانست که شرعا کفاره روزه بر چه کسانی واجب می گردد.

امام نووی “رحمه الله”در کتاب منهاج الطالبین می فرمایند:

“وَالْأَظْهَرُوُجُوبُ الْمُدِّ عَلٰی مَنْ أَفْطَرَ لِلْکِبَرِ،وَأَمَّاالْحٰامِلُ وَالْمُرْض‍ِعُ فَإِنْ أَفْطَرَتٰا خَوْفَاً عَلٰی نَفْسِهِمٰا وَجَبَ الْقَضٰاءُ بِلٰا فِدْیَهٍ،أَوْعَلَی الْوَلَدِ لَزِمَتْهُمٰا الْفِدْیَهُ فِی الْأَظْهَرِ،وَالْأَصَحُّ أَنَّهُ یُلْحَقُ بِالْمُرْضِعِ مَنْ أَفْطَرَلِإِنْقٰاذِ مُشْرِفٍ عَلٰی هَلٰاکٍ،لَاالْمُتَعَدِّی بِفِطْرِ رَمَضٰانَ بِغَیْرِ جِمٰاعٍ،وَمَنْ أَخَّرَ قَضٰاءَ رَمَضٰانَ مَعَ إِمْکٰانِهِ حَتّٰی دَخَلَ رَمَضٰنٌ آٰخَرَ لَزِمَهُ مَعَ الْقَضٰاءِ لِکُلِّ یَوْمٍمُدٌّ،وَالْأَصَحُّ تَکَرُّرُهُ بِتَکَرُّرِ السِّنینَ،وَأَنَّهُ لَوْ أَخَّرَ الْق‍َضٰاءَ مَعَ إِمْکٰانِهِ فَمٰاتَ أُخْرِجَ مِنْ تَرِکَتِهِ لِکُلِّ یَوْمٍ مُدّٰانِ:مُدٌّ لِلْفَوٰاتِ وَمُدٌّ لِلتَّأْخِیرِ”

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ

“تــــرجـــمــــه”

قول اظهر بر این است، هر کسی که بخاطر کهولت سن “پیری” روزه اش را بخورد باید به مقدار “۶۰۵” گرم گندم بعنوان فدیه روزه اش پرداخت نماید.
یا هر مریضی که بخاطر بیماری خود”که امیدی در بهبودی ان نیست”روزه اش را بخورد لازم است مقدار”۶۰۵“گرم گندم بعنوان فدیه روزه اش به فقراء پرداخت نماید.

اما زن حامله، و زن شیرده “که به بچه اش شیر می دهد ” اگر بخاطر از بین رفتن جسم و جان خودشان روزه خود را بخورند، واجب است که روزه خود را قضاء نمایند و هیچ فدیه ای برآنان لازم نیست.

اما اگر زن حامله و زنی که به بچه خُرد سال خود شیر می دهد،بخاطر جنین،یا بچه شیر خوار روزه خود را بخورند،

“یعنی زن حامله نگران این باشد که اگر روزه بگیرد به جنین او زیان می رسد،وزن شیرده نگران این بود که اگر روزه باشد شیری در پستانش نمی ماند تا به کودک شیر خوار خود بدهد”

واجب است ضمن قضاء نمودن روزه،مقدار(۶۰۵)گرم گندم را برای هریک روز روزه ای که خورده اند به فقراء پرداخت نمایند.

وقول اصح براین است کسی که بخاطر نجات شخصی دیگر که در حال هلاک شدن است “مثلا در حال غرق شدن،یا سوختن” روزه اش را می خورد

البته”انهم بشرطی که بدون خوردن روزه نجات شخصی که در معرض هلاک شدن است، ممکن نباشد”

باید هم روزه اش را قضاء نماید وهم فدیه ان روزه را بدهد. دقیقا همانند زنی که بخاطر آسیب رسیدن به بچه شیر خوار خود،روزه اش را می خورد.

اما کسی که بدون عذر روزه رمضان را خورده است، یا بدون عذر روزه نبوده است،فدیه بر او واجب نیست بلکه تنها باید روزه اش را قضاءنماید،بشرط انکه رمضان سال بعدی فرا نرسیده باشد.

اما اگر کسی قضایِ روزه رمضان را به تأخیر انداخت، “باوجود اینکه امکان قضاءکردن برایش فراهم ومیسر بود” تا اینکه رمضان سال بعد فرا رسید،باید ضمن قضاء نمودن،برای هر روز مقدار”۶۰۵″ گرم گندم را نیز بعنوان فدیه به فقراء پرداخت نماید.

و همچنین قول اصح بر آن است، کسی که روزه رمضان را قضاء نمی نماید تا اینکه رمضان بعدی فرا می رسد، “این چنین شخصی” چند سال برقضای روزه اش سپری گردیده باشد به همان اندازه فدیه”۶۰۵″گرم را نیز تکرار می گردد. مثلا شخصی پنج سال است روزه هایی را که خورده است قضاء ننموده است اینچنین افرادی،هم باید روزه را قضاء نمایند وهم باید برای هر یک روز پنج تا”۶۰۵“گرم گندم را به فقراء بدهند.

واین هم بدین معناست که فدیه”۶۰۵“گرم گندم باگذشت تکرار سال بر روزه خورده شده،تکرار می گردد. واگر انسانی که روزه های ماه رمضان را خورده بود،باوجود اینکه امکان داشت بعد از ماه رمضان انها را قضاء نماید،

اما این کار را نکرد و بدون اینکه روزه هایش را قضاء نماید و فوت کرد ، برای اینگونه افراد باید بابت هریک روز روزه ای که خورده است دو مد “یعنی دو ۶۰۵گرم” از مالی که بعد از مرگ او بجای می ماند خارج نمود وبه فقراء داد، یک مُدّْ”۶۰۵“برای اینکه در ماه رمضان روزه نبوده است، ویک مد بابت اینکه قضای ان را به تأخیر انداخته است.

منبع:?منهاج الطالبین امام نووی