آوای سنت : یکی از نیازهای اساسی عصر حاضر فعالیت‌های فرهنگی در مدارس علوم دینی و عصری می‌باشد؛ اگرچه بزرگ‌ترین هدف مدارس تعلیم و تربیت است.
اما برنامه‌های فرهنگی در رشد و تربیت روحی، روانی، اخلاقی و پیشرفت درسی موثر و اثر بخش خواهند هستند.
کارهای فرهنگی سبب ایجاد انگیزه در میان دانش آموزان می‌شوند و امور فرهنگی در واقع موتور انگیزه‌دهی دیگر برنامه‌ها هستند.
مدارس و مکاتبی که برای برنامه‌های غیر درسی مانند امور فرهنگی هزینه و مصرف می‌کنند از مدارسی که فقط به امور درسی توجه می‌نمایند در تعلیم و تربیت موفق تراند.
برنامه‌های فرهنگی موجب شادابی، تقویت روحیه علمی، وسعت اندیشه و تفکر، شگوفایی استعدادها و رشد اجتماعی شاگردان می شوند.
باید اهل مدارس برای دانش آموزان محیط دوستانه در مدارس ایجاد کنند و برای ایجاد محیط دوستانه نیاز به برنامه‌های بیرونی؛ امثال امور فرهنگی و ورزشی است.
با اجرای این برنامه ها مدرسه و صنف از حالت خشک و بی روحی بیرون آمده و شاگردان موفق و شاداب به بار خواهد آمدند.
متآسفانه از زمانی که جهان اسلام از برنامه‌های مفید اسلامی عقب ماند، مراکز فرهنگی وفکری و مدارس دینی وعصری توجه‌ی جدی نداشتند و پاسخگویی خواسته‌های جامعه نبودند. در مقابل جهان غرب با تمام توان وارد این میدان شدند و همه دارای‌شان را در این زمینه هزینه کردند.
درنبود برنامه های مفید اسلامی، مردم به برنامه و نظام غربی روی آورده و به مرور زمان در اکثر جهان برنامه و نظام غربی حاکم و نسل جدید از برنامه‌های آنها استقبال نمودند.
لذا اهل علم واهل فکر باید آستین همت و غیرت اسلامی را بالا زده و با استفاده از ابزارهای روز و فرهنگی، بار دیگر گوهرهای پوشده و مخفی دین مبین اسلام را در تمام جهان نمایان کنند و به جهانیان ثابت کنند که دین اسلام دینی با برنامه و دینی که در تمام شئونات زندگی، برنامه و نظامی خاصی دارد.
علامه ندوی رحمه الله می‌فرماید: مسلمانان به دلیل امتناع از ابزارهای که دیگران به کار بسته اند از کاروان زندگی واپس مانده اند؛ جایگاه شان را در جهان از دست داده‌اند و جهان در اختیار دیگران قرار گرفته است و تا زمانی که مسلمانان ابزار جدید را مورد استفاده قرار ندهند، ممکن نیست که دوباره به مجد و عظمت خویش دست یابند.
در جنگ فرهنگی و فکری نقش مدارس بسیار مهم و تعین کننده است و نقطه قوت دین اسلام اند.
اگر مدارس دارای برنامه و نصاب مفیدی باشند برنده‌ی این نبرد اند و اما بدون برنامه و نصاب مفید محکوم به شکست هستند.
اگر مسلمانان خواهان رهبری توسط دین مبین اسلام در جهانند، باید با جهانیان همگام شوند.
برای اینکه از غرب عقب نمانند باید سایه به سایه با حالت و اتفاقات روز جهان در حال حرکت باشند.
برای این امر مهم نیاز مبرم به برنامه و ابزارهای روز است که با استفاده از آنها می‌توانند به عظمت و قدرت دیروز خویش برسند.
به امید آن روزی که بار دیگر بیرق زیبای اسلام بر تمام جهان بدرخشد.
عطاءالله محمدحسنی/ نیمروز افغانستان
