چکیدهٔ سخنان مولانا مفتی محمدقاسم قاسمی درباره فضیلت ماه ذی الحجه
آوای سنت : در آغاز ماه «ذیالحجه» قرار داریم. این ماه یکی از ماههای حرام است و از میان آنها جایگاه برتری دارد، زیرا مراسم حج و مناسک آن در همین ماه انجام میشود.
بیشتر مفسرین آیهٔ «و لَیالٍ عَشْر» را به عشر ذیالحجه تفسیر کردهاند.
پیامبر اکرم، صلیاللهعلیهوآلهوسلم، در رابطه با اهمیت عبادت در دههٔ نخست ذیالحجه فرموده است: «مَا مِنْ أَیَّامٍ الْعَمَلُ الصَّالِحُ فِیهَا أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ مِنْ هَذِهِ الأَیَّامِ، [یَعْنِى أَیَّامَ الْعَشْرِ]. قَالُوا یَا رَسُولَ اللَّهِ: وَلاَ الْجِهَادُ فی سَبِیلِ اللَّهِ؟ قَالَ: وَلاَ الْجِهَادُ فی سَبِیلِ اللَّهِ، إِلاَّ رَجُلٌ خَرَجَ بِنَفْسِهِ وَمَالِهِ فَلَمْ یَرْجِعْ مِنْ ذَلِکَ بِشَیءٍ»؛ هیچ روزی نیست که انجام عمل صالحعبادات دهه در آن از عشر ذیالحجه بهتر و افضل باشد. حتی جهاد در راه خدا هم نمیتواند با عبادت این دهه برابری کند؛ مگر آن مجاهدی که با مال و جانش خارج شود و آنها را در همین راه از دست بدهد.
در روایتی دیگر آمده است: «ما مِن أیَّامٍ أعظَمُ عِندَ اللهِ ولا أحَبُّ إلیه مِن العَمَلِ فیهنَّ مِن هذه الأیَّامِ العَشرِ، فأکثِروا فیهنَّ مِن التَّهلیلِ والتَّکبیرِ والتَّحمیدِ»؛ هیچ روزی از روزهای عشر ذیالحجه برای عمل نزد خدا بزرگتر و محبوبتر نیست؛ پس در این روزها زیاد «لا إله إلا الله»، «ألله أکبر» و «الحمدلله» بگویید.
در رابطه با اهمیت روزهٔ این دهه آمده است که ثواب روزۀ یکروز از آن برابر با ثوابِ روزۀ یکسال است. در روایتی دیگر در رابطه با فضیلت روزۀ روز عرفه (نهم ذیالحجه) آمده است که رسولخدا صلیالله علیه وآله وسلم فرموده است: از خداوند امید دارم روزۀ روز عرفه، کفارۀ گناهان سال گذشته و سال آینده بشود.
صالحان و نیکان امت در این دهه خیلی عبادت میکردند. شب و روز را با عبادت سپری میکردند؛ پس ما هم باید این شبهای با فضیلت را با عبادت بگذرانیم. حداقل این است که نماز عشا و صبح با جماعت خوانده شوند.
نکتهای که خیلی مهم است اینکه در این روزها و شبها از گناه و تمام کارهای لایعنی و بیهوده بهشدت پرهیز شود. باید بیشتر متوجه الله تعالی باشیم.
پیامبر اکرم، صلیاللهعلیهوسلم، نسبت به این دهه خیلی اهتمام ورزیده و توصیههای زیادی کردهاند.
این روزها «ذکر و یاد خداوند متعال» با کثرت انجام گیرد. زیاد بر آنحضرت «درود و صلوات» فرستاده شود. قرآن کریم با تدبر و به کثرت تلاوت شود. به نوافل خصوصا تهجد، اشراق، چاشت وغیره پایبندی شود.
برای «دعا» هم وقت بگذاریم. داخل نماز و بیرون نماز دعا کنیم. در سجده دعا کنیم. سجدهها را طولانی کنیم.
کشتن قربانی از بزرگترین عبادات در روزهای عید قربان است. کسانی که توانایی دارند با اخلاص این عبادت را انجام دهند.
صدقه خیلی مهم است. خودمان صدقه بدهیم و مردم را هم به دادن صدقه تشویق کنیم. سبب دفع بلا و مشکلات میشود.
«صلاهالتسبیح» از بهترین نمازهاست. در مجموع روایتهای آن به درجه «حسن» میرسد. این نماز یرای دفع هموم و مشکلات بسیار تأثیرگذار است. خودمان آن را انجام دهیم و دیگران را هم توصیه کنیم.
خوشبخت کسی است که فرصت را میشناسند و آن را غنیمت میشمارد و عمل میکند، بدبخت کسی است که فرصت را میداند اما غنیمت نمیشمارد. قدر این فرصت را که در آن قرار دادیم بدانیم.
این روزها انسانها با بلای بزرگی مواجه هستند. کرونا تهدید بزرگی است. مدارس خالی شدهاند. مساجد خالی شدهاند. این وبای «کرونا» میتواند چندین جنبه داشته باشد. میتواند برای بعضی «عذاب» و برای بعضی دیگر عبرت، آموزش، تلنگر و هشدار یا رحمت باشد.
متأسفانه در دعا خیلی کوتاهی میشود. لازم است در این روزها بهکثرت برای امت دعا شود.
در این وضعیت نیاز است که توبهٔ فراگیری صورت بگیرد. تمام مردان و زنان توبه کنند. متأسفانه توصیه به توبه هم کم میشود. توصیه به توبه برای بعضیها سنگین تمام میشود. اگر توصیه شوند، ناراحت میشوند! باید برگردیم بهسوی خدا، مبادا مشکل بزرگتری بیاید. این تهدید را باید تبدیل به فرصتی برای تحول بکنیم.