اسلام و مسلمانان در اسپانیا

آوای سنت : «محمد ظهیری» در کتاب «اسلام و مسلمانان در اسپانیا: واقعیت‌ها و چالش‌ها» به بررسی واقعیت اسلام و مسلمانان در اسپانیا و تحولات اجتماعی و فرهنگی و مذهبی از زمان ورود اسلام به این کشور تا به امروز پرداخته است.

تاریخ ارتباط اسپانیا با اسلام به قرن هشتم هجری برمی گردد، زمانی که مسلمانان شبه جزیره ایبری را فتح کردند، برگردد، به همین دلیل می توان گفت که عنصر اسلامی جزء اساسی از هویت اسپانیا و ویژگی ممتاز گذشته این کشور به شمار می آید.

همانطور که می دانیم  حضور اسلام در اسپانیا به طور رسمی با پایان حکومت مسلمانان و با سقوط پادشاهی غرناطه در سال ۱۴۹۲(۸۹۸ هجری قمری) پایان یافت. از این تاریخ تا اوایل قرن بیستم، هویت اسلامی از نقشه مذهبی اسپانیا پاک شد. اما اسلام با آغاز قرن بیستم به این منطقه بازگشت.

«محمد ظهیری» محقق مراکشی و استاد دانشگاه کومپلوتنسی در مادرید در کتاب اخیر خود «اسلام و مسلمانان در اسپانیا: واقعیت‌ها و چالش‌ها» که انتشارات دارابجد آن را در سال ۲۰۲۳ میلادی چاپ و منتشر کرده است، تلاش می کند خوانشی گسترده از واقعیت اسلام و مسلمانان در اسپانیا ارایه کند.

برهمین اساس، در این کتاب تحولات اجتماعی، فرهنگی و مذهبی درباره ورود نزدیک به شش میلیون مهاجر به اسپانیا در دهه‌های اخیر بررسی شده است.

این محقق معتقد است که پدیده مهاجرت به اسپانیا، نقشه مذهبی در این کشور را تغییر داد و و آن را به کشوری متنوع تر و متکثرتر تبدیل کرد. همچنین اسپانیا از نظر تعدد فرهنگ‌ها و مذاهب موجود در مناطق مختلف غنی تر شده است. این مسئله نیاز به برنامه ها و طرح های راهبردی برای مدیریت این کثرت گرایی مذهبی و تنوع فرهنگی در دنیای به هم پیوسته و جهانی شده دارد.

ظهیری در کتاب خود به معرفی روابط نزدیک بین اسلام و اسپانیا و رابطه اسلام با مهاجرت می پردازد. همچنین در این کتاب به تجربه همزیستی فرهنگی و مذهبی  که اندلس قرن‌ها با آن آشناست، پرداخته می شود.

علاوه براین، کتاب «اسلام و مسلمانان در اسپانیا: واقعیت‌ها و چالش‌ها» به آزادی مذهب و عقیده در چارچوب سیستم حقوقی اسپانیا از زمان تصویب اولین قانون اسپانیایی که آزادی عقیده را به رسمیت می شناسد و آزادی عبادی و روابط دولت اسپانیا با سایر ادیان موجود در این کشور را تنظیم می کند، می پردازد.

فصل پایانی این کتاب به مشکلات گفتگوی مذهبی و همزیستی فرهنگی و موانع آن، نقش برخی از نهادها و هیئت‌های مدنی در حساس سازی و آگاهی بخشی به اهمیت ارزش‌های همزیستی و برادری انسانی در پیشرفت و ترقی مردم می پردازد.

کتاب «اسلام و مسلمانان در اسپانیا: واقعیت‌ها و چالش‌ها» نوشته «محمد ظهیری» محقق مراکشی و استاد دانشگاه کومپلوتنسی در ۱۵۰ صفحه به همت انتشارات دارابجد در سال ۲۰۲۳ میلادی منتشر شده است.