روزه‌ی زن حامله و شیرده
آوای سنت : زن حامله و نیز شیر ده در صورتی که به خاطر ترس از خود یا فرزندان روزه نگرفتند، و از راه تجربه و یا پزشک قابل اعتماد این ترس ثابت شده باشد، افطار می‌کنند و به جای هر روز یک مسکین را طعام می‌دهند و قضای روزه لازم نیست.
ابن‌عباس می‌گوید: هرگاه زن حامله در حال روزه‌دار بودن در ماه رمضان از هلاک و یا مریض شدن خود ترس داشت و نیز زن شیرده این ترس را بر فرزند داشت، به جای هر روز یک مسکین را طعام می‌دهد و روزه قضا نمی‌خواهد.(روایت از طبری، و البانی آن را تصحیح نموده است در الارواء ۱۹/۴).
(البته در فقه امام شافعی برای آنها قضای روزه لازم است).
از ابن‌عباس روایت است: او به زن حامله خود در ماه رمضان فرمان افطار داد، و گفت: شما به شرایط پیری را دارید که توان روزه را ندارد، پس افطار کنید و به جای هر روز یک مسکین را نصف صاع طعام گندم دهید. (روایت از عبد الرزاق، (۷۵۶۷) و دارقطنی، (۲۰۶/۲) و سندش صحیح است).
مقدار هر صاع: ٢۴٠٠گرم است.
رسول خدا (صلّی الله علیه وسلّم) فرمودند: خداوند (عزوجل) نصف نماز را از ذمّه مسافر برداشته و نیز از ذمه مسافرو زن آبستن و شیرده روزه را برداشته است.(امام احمد و عبد بن حمید آن را روایت کردند و مصطفی عدوی آن را تحسین نموده است). گفتنی است است که در فقه امام شافعی هر یک از آنان در روزهای دیگر روزه‌ها را قضا می‌کنند.
روزه بر چه کسی واجب است؟
فقها اتّفاق نظر دارند بر اینکه روزه بر کسی واجب است که: مسلمان، بالغ، عاقل، سالم و مقیم باشد (مسافر نباشد) و زن نیز باید از عادت ماهانه و نفاس(خون بعد از زایمان را نداشته باشد) پاک باشد.
روزه بر کافر، دیوانه، کودک، مریض، مسافر، پیر ناتوان، زن حامله و شیرده واجب نیست.
روزه بر کافر واجب نیست، زیرا روزه عبادت است و عبادت برای کافر به هنگام کفر صحیح نیست.
روزه بر دیوانه واجب نیست، زیرا رسول خدا (ص) می‌فرماید:
«مؤاخذه بر سه کس نیست: کودک تا بالغ شود، دیوانه تا خوب گردد و بر خوابیده تا بیدار شود.»(روایت از ترمذی و ابوداود).
روزه بر کودک واجب نیست، با استناد به روایت مذکور، البته نباید تمرین و پرورش وی بر روزه گرفتن فراموش شود.
تهدید روزه‌خواران رمضان بدون عذر
امام ذهبی می‌گوید: نزد مسلمانان ثابت است هرکه بدون عذر روزه‌ی رمضان را ترک کند، گناه وی از شخص زناکار و دائم الخمر بیشتر است؛ حتّی در مسلمان بودن او نیز شکّ می‌شود. (فقه السنه، ۱/۳۲۲).
فضیلت روزه‌ی ماه رمضان
برخی روایات در فضیلت روزه‌ی ماه مبارک رمضان:
۱- از ابوهریره روایت شده که رسول خدا (صلّی الله علیه وسلّم) فرمودند: هرکه از روی ایمان و به قصد پاداش خدا و اخلاص، ماه رمضان روزه‌دار باشد، خدا از گناهان گذشته وی در می‌گذرد.(روایت از بخاری، مسلم و ابن ماجه).
۲-همچنین از ابوهریره روایت شده که رسول خدا (ص) فرمودند:
هرگاه اوّل شب رمضان شروع شد، شیاطین بند می‌شوند و درهای جهنّم نیز بسته خواهند شد، پس باز نمی‌شوند، و درهای بهشت باز می‌شوند، پس دری از آنها بسته نخواهد شد، ندا می‌زنند: ای کسی که طالب خیری، استقبال کنید و ای طالب شرّ و بدی کوتاه بیا. خدا هر شب رمضان کسانی را از آتش جهنّم آزاد می‌کند. (حدیث صحیح است، روایت از ابن ماجه، ۱۳۳۹).
منبع : سایت رسمی جماعت دعوت و اصلاح
