سیاست خاورمیانه ای چین و توازن بین ایران و عربستان

آوای سنت : تلاش برای پاسخ به این سوال،محور تحلیلی بود که توسط پایگاه «مجمع آسیای شرقی» که یک پایگاه تخصصی در زمینه روابط بین الملل در منطقه آسیا و اقیانوسیه است منتشر شد.

به گزارش سرویس ترجمه آوای سنت ، این تحلیل بر تحولاتی متمرکز بود که سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا را نگران کرد، از جمله این تحولات، نقش چین در همکاری نظامی با عربستان سعودی برای توسعه سامانه‌های موشکی بالستیک پیشرفته برای ریاض است.

این تحلیل می‌گوید: بسیاری از آنها می‌پرسند که آیا این همکاری نشان‌دهنده تغییر در تعامل چین با خاورمیانه از ایران به عربستان سعودی است،بر اساس این تحلیل،مشخص نیست که آیا پکن می تواند استراتژی متعادلی را در قبال این قدرت های منطقه ای حفظ کند یا خیر.

عربستان سعودی به سه دلیل به دنبال در اختیار داشتن تسلیحات بالستیک پیشرفته است.

اول : تنش تقریباً مستمر در دوره گذشته با ایالات متحده که واشنگتن را وادار کرد تا نسبت به حملاتی که عربستان را هدف قرار می دهند واکنشی سستی نشان دهد و حتی باتری های پدافند هوایی را از این کشورخارج کند.

دوم :ضعف سامانه پدافند هوایی عربستان علیرغم داشتن ارتشی مجهز

سوم: دلیل سوم این است که رقیب سرسخت آن، ایران، پیشرفت چشمگیری در تسلیحات موشکی بالستیک داشته است.

در اینجا، چین با قدرت ظاهر شد، زیرا پکن برای اولین بار در سال ۱۹۸۸ موشک های DF-3A با پیشران مایع را تحویل عربستان داد،ریاض در سال ۲۰۱۴ و زمانی که یک گزارش خبری فاش کرد که عربستان ده‌ها موشک سوخت جامد DF-21 از پکن خریداری کرده است، به طور علنی به در اختیار داشتن این موشک‌ها اذعان کرد.

با این حال، تحلیلگران بر این باورند که این همکاری نشان دهنده تغییر موضع متوازن چین بین عربستان سعودی و ایران نیست و به نظر می رسد انتقال موشک های چینی به ریاض به این موضوع ارتباطی ندارد.بنابراین، از نظر عربستان سعودی، تنوع خرید تسلیحات و دستیابی به فناوری موشک های بالستیک برای افزایش قابلیت های بازدارندگی،کاهش وابستگی خارجی و حفظ برابری با ایران ضروری است.

چین همچنان به توسعه روابط خود با عربستان سعودی متعهد است زیرا این کشور مقصدی برتر برای واردات کالا و خدمات از پکن و مقصد مطلوب صادرات انرژی برای چینی هاست،با این حال پکن هرگز روابط خود با ایران را که درک مشترکی از خصومت با غرب و بی‌اعتمادی به ایالات متحده دارد و همچنین به دلیل موقعیت جغرافیایی ایران برای چین و معروف‌ترین ابتکار تجاری جهانی آن «کمربند و جاده» فدای روابط با عربستان نخواهد کرد.

اگرچه چین بزرگترین شریک تجاری و مشتری انرژی عربستان سعودی است و حجم تجارت دوجانبه در سال ۲۰۲۱ به ۸۷ میلیارد دلار رسید، اما فروش تسلیحات و انتقال فناوری چین به عربستان سعودی از ۲۴۵ میلیون دلار آمریکا تجاوز نمی کند که به نظر می رسد بخش کوچکی از استراتژی همکاری دو کشور است.

کمک های فناوری موشکی چین به عربستان سعودی، نقش ایران را به عنوان مهم ترین شریک استراتژیک پکن در منطقه کاهش نخواهد داد.همکاری تهران برای موفقیت طرح «کمربند و جاده»  حیاتی است.موقعیت ایران در تقاطع آسیای مرکزی، آسیای جنوبی و خاورمیانه نیز برای گسترش و تثبیت نفوذ پکن،حیاتی است.

از سوی دیگر، بر اساس تحلیل‌ها،ریاض با وجود ناکامی‌های اخیر همچنان به شدت تحت نفوذ آمریکاست.حتی آمریکا در رابطه با برنامه هسته ای ایران،یک نظر واحد با عربستان سعودی و اسرائیل ایجاد کرد که بیانگرهمکاری امنیتی نزدیک عربستان و آمریکاست.در اینجا، هرگونه همسویی مجدد با چین بعید به نظر می رسد زیرا به معنای کنار گذاشتن چتر امنیتی ایالات متحده است.

جایگزینی وابستگی ریاض به تجهیزات نظامی ایالات متحده برای ریاض دشوار خواهد بود، زیرا هرگونه تغییر در این زمینه به معنای محروم کردن نیروهای مسلح این کشور به ویژه نیروی هوایی از تجهیزات حیاتی است.

این تحلیل بر این باور است که آنچه می تواند مانع از سیاست چین در حفظ توازن دقیق بین عربستان سعودی و ایران شود،احتمال تشدید اوضاع از سوی آمریکا با عربستان است که به دلیل سیاست های این کشور در زمینه انرژی، به ویژه تحت فشار قرار دادن اوپک مبنی بر کاهش تولید نفت انجام می شود. اما احتمال اتخاذ چنین رویکردی از سوی واشنگتن هنوز بعید است.

اصل مطلب را اینجا مشاهده کنید