آوای سنت : سوره مبارکه کهف هجدهمین سوره قرآن کریم از حیث ترتیب در مصحف شریف است. این سوره به ذکر یکی از عجیب ترین و مهمترین داستانهای واقعی تاریخی میپردازد که مربوط به تعدادی جوان است. این جوانان که تعدادشان بین هفت یا هشت تن بر آورد شده در مقابل پادشاه ستمگر زمان خود به نان “دقیانوس” دست به قیام زده برخلاف عقاید شرکی آن زمان به توحید و یکتاپرستی گرویده و به خاطر این توحید تمام جایگاه و منزلت اداری و سیاسی خود را از دست دادند و تحت تعقیب شدید ستمگران زمان خود واقع شدند، ازینرو ناچار به ترک دیار و خانه و کاشانه خود شده به کوهی پناه بردند.
در آن کوه غاری بود که میتوانست جوانان را در خود نگهدارد. آنها به این غار پناه برده و چون بسیار خسته و کوفته شده بودند به خوابی عمیق فرو رفتند. سربازان پادشاه در تعقیب این جوانان باربار به این غار هجوم آورده اما نتوانستند وارد غار شوند، زیرا هر بار با مشکلات و موانع عجیب و غریبی مواجه شدند که منشأ متافیزیک داشت. بالآخره از تعقیب و دستگیری جوانان دست کشیدند و آنها را به حال خودشان رها کردند.
و اما آن جوانان، آنها در آن غار طوریکه گفتیم به خواب عمیقی فرو رفتن که تحولات اطراف خود را از جمله هجومهای مکرر سربازان حاکم وقت خویش را احساس نمیکردند. خواب عمیق آنها حدود سه صد سال به درازا کشید و در این مدت سه صد سال طوری که طبیعی است تغییرات عظیمی در عرصهها سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و غیره مناطق اطراف آنها و کلاً جهان بروز نموده بود.
بعد از سه صد سال این جوانان از خواب بیدار شدند در حالیکه به لحاظ ذهنی و فکری هنوز در همان زمانی قرار داشتند که به خواب رفته بودند یعنی سه صد سال پیش. آنها گمان میکردند هنوز دقیانوس بر سرزمین آنها حکومت میکند و همه چیز به روال همیشگی است، زیرا احساس آنها این بود که شاید نصف روز را به خواب رفته باشند.
آنها چون زیاد گرسنه شده بودند و از سوی دیگر از هجوم و شناخت سربازان میترسیدند یکی را از میان خود عهدهدار تهیه مواد غذایی از شهر نمودند تا دیگران همچنان در غار بمانند و از شرّ دقیانوس که سالها پیش حکومتش برچیده شده و خودش مرده است در امان بمانند.
فرد مذکور به بازار آمد و ملاحظه نمود که قریه “رقیم” که آنها منسوب به آن بودند کلاً ویران شده و شهرهای به گونه دیگری در آمدند و در ضمن در این شهر مسیحیت حاکم شده است و مردم به آخرت و ارزشهای دین مسیح باور دارند. برای این جوان تمام این تغییرات باورکردنی نبود، زیرا ابتدا او گمان میکرد که همه این تحولات در طی نصف روز صورت گرفته و این محال است، ازینرو بسیار متعجب شد.
به هر حال او غذایی را خرید اما توسط مردم و سربازان حاکمان جدید بعد از اتفاقاتی غیر مأمول و رفتارهای عجیبی که از آن شخص سر زده بود شناخته شد و آنها متوجه شدند که این جوان از اهل همان غاری است که در تاریخ داستان شان آمده و مربوط به یکی از پادشاهان سابق به نام دقیانوس میشود و آنها سه صد سال پیش وارد آن شده و تا حالا بیرون نشدند.
و اما در مورد تلاوت این سوره:
در این خصوص باید گفت که اولاً تلاوت قرآن کریم در مجموع و همیشه وقت اجر و ثواب بسیار دارد، اما برخی از سورهها در بعضی مواقع ثواب و پاداش بیشتر دارند، از جمله سوره مبارکه کهف که تلاوت نمودن آن در روز جمعه مستوجب ثواب بسیار است. البته هر وقتی که این سوره خوانده شود ثواب خود را دارد.
در مورد فضل تلاوت این سوره احادیث بسیاری وارد شده است از جمله:
از ابوسعید خدری (رض) روایت شده که پیامبر اکرم (ص) فرمود:
«هر کس سوره کهف را آنگونه که نازل شده بخواند برای او در روز قیامت از مقامی که قرار دارد تا مکه نوری قرار داده میشود و هر کس ده آیه از آخر آنرا بخواند اگر دجال بیرون شود از شرش در امان خواهد بود».
بنا بر این خواندن سوره مبارکه کهف در روز جمعه هم ثواب دارد و هم کیفیت زیادی در خود جای داده است. اولین کیفیت آن نورانیت دل و روشنایی و و صل به آن به نمادهایی چون کعبه مشرفه است که دل آدمی از این طریق با نمادهای اسلامی پیوند مییابد و با خدا میگردد. چنان که در روز قیامت که همهاش ظلمت و بدبختی است این سوره میتواند نور خوبی برای انسان تأمین کند تا از همه تاریکیها و ظلمتها بگذرد.
در این باره پیامبر اکرم (ص) فرمود:
«هر کس سوره کهف را در روز جمعه بخواند از زیر پایش نوری ساطع میشود که تا آسمان امتداد دارد و این نور روز قیامتش را روشن میکند و کفاره گناهانی است که در میان دو جمعه انجام داده یافته است».
یکی از مهمکترین برکات و تأثیرات نیک سوره مبارکه کهف چنان که قبلاً در پرتو حدیث نبوی (ص) گفتیم محافظت شدن از شر دجال است. در صحیح مسلم روایت شده که هر کسی از شما دجال را دریابد به خاطر آن که شکارش نشود آیات اول سوره مبارکه کهف را بخواند. و در حدیثی دیگر آمدکه ده آیه آخر سوره کهف را بخواند، زیرا در روایت ابن حبان آمده که هر کس ده آیه از آخر سوره کهف را بخواند از شر دجال در امان میماند.
بهترین وقت برای تلاوت سوره مبارکه کهف بر اساس بیان علما قبل از نماز جمعه است ولی در طول روز جمعه در هر وقتی که تلاوت شود ان شاء الله که آثار و برکات خود را دارد.
بنا بر این چه زیبا خواهد بود انسان مسلمان در روز جمعه قبل از نماز ابتدا غسل روز جمعه را بنماید و سپس سوره مبارکه کهف را تلاوت نماید و بعد از آن به جانب مسجد جامع جهت ادای نماز جمعه حرکت کند.