چرا در سوره “عصر” نامی از جن نیامده، و فقط انسان را در خسر خوانده است؟

آوای سنت : مفسرین قرآن گویند : منظور از انسان ، شخص ابوجهل است یا انسان کافر و یا هر انسانی که پیرو هوی و هوس و آرزوهای شیطانی باشد و یا منظور از انسان ، افراد مشرک مانند ولید بن مغیره ، عاص بن وائل ، أسود بن عبد المطلب بن أسد بن عبد العُزَّی ، وأسود بن عبد یغوث  می باشد و یا تمام انسان هایی که در زمان نزول آیه که زمان ظهور اسلام بوده ، وجود داشته اند و یا تمامی انسان هایی که تبلیغ دین به آنها رسیده است .

  خداوند متعال به کلمه (الانسان) تمام افراد انسان را اراده نکرده بلکه آن مثل قول إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِی خُسْرٍ   و انّ الانسان لربه لکنود، و امّا الانسان اذا ما ابتلاه ربّه، و …  بدرستى که انسان در خسران، و بدرستى که انسان به پروردگارش ناسپاس است، و اما انسان هر گاه پروردگارش او را امتحان نماید و … . و پیامبران و اولیاء خدا و مؤمنان از عموم این آیه بیرون هستند، و جایز نیست که مقصود از این انسان ، انسان اوّل حضرت آدم علیه السلام باشد به دلیل قول خداى متعال: « إِنَّ اللَّهَ اصْطَفى آدَمَ  » بدرستى که خدا آدم را برگزید و چگونه می شود کسى که خدا او را از میان خلقش برگزیده است موصوف بصفت ظلم و جهل و ستمگرى و نادانى و … باشد . وَ خُلِقَ الْإِنْسانُ ضَعِیفاً- و هم چنین در قرآن هر جا که نام انسان است صفت ناپسندیده اى بپیوند آنست، چنان که گفت: إِنَّ الْإِنْسانَ لَظَلُومٌ کَفَّارٌ، إِنَّ الْإِنْسانَ خُلِقَ هَلُوعاً، إِنَّ الْإِنْسانَ لَیَطْغى ، إِنَّ الْإِنْسانَ لِرَبِّهِ لَکَنُودٌ، إِنَّ الْإِنْسانَ لَفِی خُسْرٍ.

پس در این آیه( سوره عصر ) انسان را نام برده است در حالی که در آیات دیگر نام جن را هم برده و آن ها را از جمله خاسرین قلمداد کرده است مثلاً در آیه ۱۸ سوره احقاف می فرماید :‌« أولئک الذین حَقَّ عَلَیْهِمُ القول فی أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِهِمْ مِّنَ الجن والإنس إِنَّهُمْ کَانُواْ خَاسِرِینَ » . پس بیان جزء و اراده کل نموده که هر فرقه ای از انسان یا جن با شریعت اسلام مخالفت نماید ، در زیان است . هر چند که در این جا نام جن نیاورده است اما در آیات دیگر آنها را نام برده و جزو خاسرین محسوب می شوند زیرا آن ها مانند انسان نیز مکلف هستند .                – والله اعلم –