رفتار با کودکی که والدینش را میزند!
کودکی که دست بزن دارد
برخی کودکان در سن ۲ تا۴ سال در موقعیت هایی که رنجیده، خجالت زده و یا خسته هستند اقدام به زدن والدین خود می کنند که توصیه می شود، مهارتهای اجتماعی و الگوهای رفتاری مناسب، پیش از ورود به مدرسه به او آموزش داده شود. پرخاشگری در کودکان یک مسئله و داشتن دست بزن و اقدام به کتک زدن دیگران بحثی دیگر در مشکلات تربیتی کودکان است که در جامعه پرتنش امروزی این رفتار در بین بچه‌ها دیده می‌شود.
عصبانیت شایع‌ترین مشکل بچه‌ها است، این عصبانیت در واقع تجلی درد و ناکامی کودک به دلیل ناتوانی او در کنترل جهان اطراف است، از آنجا که کودک نوپاست، هر چند احساسات او بسیار قوی است اما وسیله کافی برای ابراز ناامیدی را ندارد و همین او را بیش از پیش ناامید کرده و از عصبانیت منفجر میکند و در نهایت او با تنها وسیله‌ای که در اختیار دارد “کتک زدن” به دیگران حمله میکند.
نحوه‌ی رفتار با کودکی که والدینش را میزند
این امر برای بسیاری از والدین اتفاق می افتد خود را نبازید ولی باید با صبر حوصله و تحلیل علت را ریشه یابی و درمان کنید.
– رفتار مناسب را به کودک آموزش دهید
وقتی کودک شروع به کتک زدن می کند در واقع نتوانسته خشمش را کنترل کند. مادر باید به کودکش آموزش دهد که زمانیکه ناراحت و یا عصبی است در آن لحظه چه کارهایی کند که خشمش کنترل شود. این آموزش‌ها در کودک باید به طور غیر مستقیم صورت بگیرد. مثلا مادر روی یک کیک کوچک وساده، یک شمع و آن را روشن کند، به کودک بگوید نفست را از راه بینی جمع کن تا بتوانی شمع را فوت کنی، به همین سادگی تنفس عمیق را به او آموزش داده‌اید و با استمرار، این کار برای کنترل خشم در او نهادینه می‌شود.
– الگوی خوبی باشید
مراقب رفتارتان باشید. کودک آینه تمام نمای رفتارهای اطرافیانش و به خصوص خانواده‌اش است. وقتی کودک والدین خود را میزند در واقع از یک نفر اینکار را یاد گرفته است. آن یک نفر می‌تواند مادرش، پدرش و یا اطرافیان او باشند. وقتی والدین نتوانند در لحظه خشم خودشان را کنترل کنند، کودک این رفتار را دیده و در شرایط مشابه، همین واکنش را نشان می‌دهد.
– به محتوای ابزار سرگرمی فرزندتان را بررسی کنید
محتوای فیلم، بازی، داستان و … را مورد توجه قرار دهید. در قصه ها و نمایش های شما و اطرافیان نباید از خشم و کتک کاری استفاده شود باید رفتارهای محبت آمیز و نرم را در بازی ها و قصه ها و برنامه های کودک و بازی کودکان در مهدها برجسته کنید. برای این منظور از رفتارهای خوب و اجتماعیاتش عکس و فیلم بگیرید و با لبخند آن و نشان دادنش آنها را تقویت کنید.
– به کودک کمک کنید احساسات خود را بیان کند
زمانیکه کودک اقدام به کتک زدن میکند در واقع نتوانسته احساسی ناشی از نرسیدن به خواسته‌اش را ابراز کند، بنابراین اینگونه هیجانات درونی خود را تخلیه میکند. مادر یا پدر می‌توانند با کتاب خواندن و یا بازی های این آموزش را به کودک خود بدهند که کودک در مواقع مختلف احساس خود را به اطرافیانش بگوید تا احساس بهتری داشته باشد.
– وضع کردن قوانین
باید در خانه و بین اعضای خانواده قوانینی بگذارید و مشخص کنید که کودک حق انجام هر گونه رفتاری که از نظر شما مناسب و درست نباشد را ندارد و در غیر این صورت از علایقش محروم می‌شود. زمانیکه کودک شروع به زدن والدینش می کند باید به جای گفتن عبارت ( کتک نزن ) با جدیت به کودک گوشزد کنیم که رفتارش مناسب نبوده و نباید تکرار کند.
– از امر و نهی کردن زیاد بپرهیزید
امر و نهی کردن های زیاد و دستورها و سخت گیری ها کودک را عصبی و خشمگین می کند و می تواند زمینه ساز وسواس شود. اجازه دهید وقت تا جایی که به خود و دیگران آسیبی نمی رساند بازی و شادی کند و تکلف ها و محدودیت های اضافی را حذف کنید.
به نیازهای عطفی او توجه کنید
گاهی کودک برای جلب توجه و زمانی به خاطر حسادت این کار را می کند نیازهای او را به طور متعادل ارضا کنید و با رفتارهای خود مثلا با کودک دیگر و… حسادت کودک را تحریک نکنید.
– نگذارید از خجالت کشیدن شما سو استفاده کند
ترک کردن محیط با جدیت و بدون پرخاش توسط والدین، اولین راهکار مقابله با این رفتار کودک است و سپس به آرامی بگویید تا زمانی که اینطور رفتار میکند، خواسته اش را اجابت نخواهید کرد و به محض بروز رفتار مطلوب از خودش به او توجه کنید. وقتی کودک به خواسته‌ی خود نرسید و بعد از گریه کردن و کتک زدن آن خواسته را برایش عملی کردند. مطمئن باشید کودک مطمئن ترین را برای رسیدن به خواسته‌اش در مواقع دیگر هم انتخاب میکند تا والدینش چیزی که مد نظر او است را برایش تهیه کنند.
– آرام باشید
در آن لحظه که کودک شروع به کتک زدن والدینش میکند باید آرامش خود را حفظ کنید تا بتوانید با کودک به درستی برخورد کنید. اگر نتوانید آرام باشید و با پرخاشگری با کودک بر خورد کنید، نتیجه عکس خواهید گرفت.
– گفت و گوی صمیمانه
یک گفت و گوی صمیمانه با فرزندتان درباره ی آسیب های رفتارش و ابراز نگرانی و ناراحتی شما از این کار ناپسند، همچنین تنبیه به معنای محروم و تشویق کردن او درباره ی موضوعاتی که دوست دارد نیز نقش بزرگی در کاهش رفتارهای ناشایست کودک از جمله کتک زدن والدین دارد.
– روش‌های انصراف توجه را امتحان کنید
گاهی کودک شما متوجه تذکر، نصیحت و معنای خشم و تهدید شما نمی شود. با روش های انصراف توجه مانند بازی، نشان دادن وسایل جذاب از نظر او و… ذهن کودک را از رفتارهای تهاجمی به امور خوشایند جلب کنید.
– از متخصص کمک بگیرید
روش های بالا را با صبر و حوصله و مشورت با خانم های باتجربه انجام دهید اگر مشکل ادامه داشت به طور حضوری از روان شناس بالینی کودک کمک بگیرید.
