آوای سنت : همه ما مسلمانان ادعای ایمان و ایمان‌داری داریم. در این شکی نیست که همه اهل ایمانیم و در ادعای خود صادق می‌باشیم. ولی ایمان‌داری واقعی در آزمون‌ها نمایان می‌گردد. زمانی‌که ایمان ما در آزمون‌های سخت و شدید قرار گیرد و ما بتوانیم از آن آزمون‌های سخت و شدید موفق بدرآییم و خللی در ایمان ما وارد نگردد، آن وقت است که میتوان گفت ما ایمان داریم و میزان قوّت و ضعف ایمان ما به خوبی نمایان می‌شود.
قرآن کریم از چنین آزمونی به ما یاد آور می‌شود که در آن گروهی از مسلمانان صدر اسلام در آزمونی سخت قرار گرفتند و از آن موفقانه بیرون شده و نتایج این موفقیت را عیناً در زندگی خود مشاهده نمودند. این گروه “اهل بدر” بودند.
اهل بدر به کسانی گفته می‌شود که در اولین رویارویی نظامی مسلمانان و مشرکان در منطقه موسوم به بدر اشتراک ورزیده بودند. قرآن کریم در مورد این نبرد چنین می‌گوید:
{وَلَقَدْ نَصَرَکُمُ اللّهُ بِبَدْرٍ وَأَنتُمْ أَذِلَّهٌ فَاتَّقُواْ اللّهَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ }آل عمران۱۲۳
(و محققاً که خدای تعالی شما را در بدر نصرت داد در حالی که ناتوان بودید پس خدای را پروا کنید تا که سپاسگزار شوید).
بدر واحه‌یی است میان مدینه و مکه که به مدینه نزدیک است. شهرت این منطقه به واسطه چاه‌های آبی است که در آن قرار دارد. نیز شهرت این منطقه به واسطه بازاری بود که همه ساله در پیش از اسلام در این منطقه از اول تا هشتم ذوالقعده برگزار می‌شد. این بازار هم جایگاه مرکز تجارتی بزرگ یک هفته‌ای را داشت که کالا و متاع بسیاری در آن خرید و فروش می‌شد و مبادله می‌گردید و هم جایگاه دینی داشت، زیرا در این بازار قبایل مختلف بت‌های خویش را نصب می‌کردند و تعظیم بسیار می‌نمودند و با داشتن این بت‌ها بر خود می‌بالیدند. چنان‌که خرید و فروش بت‌های دست‌ساز نیز رونق بسیار داشت.
در کنار همه اینها بدر محل تبارز قدرت و شوکت قبایل نیز بود و هر قبیله‌ای که زوری داشت و زری در این منطقه به نمایش می‌گذاشت و شاعران و پهلوانان آنان پهلو می‌دادند و شمشیر می‌زدند و نیزه پرتاب می‌کردند و کارهای شان علاوه بر بُعد تجارت شکل یک مهرجان و جشنواره سالانه را نیز داشت. و اصولاً چاه‌های بدر نیز در این منطقه برای رونق این کارها حفر شده بود.
در مجموع میتوان گفت منطقه بدر رمز قدرت اقتصادی، دینی، قدرت نظامی و محل تبارز جایگاه‌های سیاسی قبایل بود و از این حیث برای همه حایز اهمیت بود.
خدای تبارک و تعالی چنین مقدر و مقرر کرد که یکی از آزمون‌گاه‌های بزرگ ایمان و ایمان‌داری مسلمانان در این نقطه از کره خاکی باشد، باشد تا دلالت‌های خود را داشته باشد. تا از یک سو ایمان مؤمنان را بیازماید و از سوی دیگران پیام لازم را به تمام قبایل عرب مکه، مدینه و قرا و قصبات ما حول آن داشته باشد و آثار سیاسی مهم را بر جای بگذارد.
جنگ بدر در سال دوم هجرت به وقوع پیوست زمانی‌که مسلمانان هنوز به لحاظ عِده و عُده در نقصان و قلت قرار داشتند. در آن زمان هنوز دولت تازه تأسیس اسلامی در مدینه قدرت نیافته بود و به گونه قوی جایگاه سیاسی خود را در میان قبایل از هم گسیخته عرب که اکثر اهل بادیه و از سواد و مدنیت به شدت محروم بودند باز نکرده بود.
در چنین شرایطی معمولاً مردم و قبایل عرب پله را می‌بینند که به نفع چه کسی سنگینی می‌کند و بسیاری به ارزش‌ها و مبادی اعتقادی پایبند نمی‌مانند. و این از این جهت یک آزمون بزرگ است. آزمونی که در آن صدق ایمان و اعتقاد و قوت و نیروی آن به نمایش گذاشته می‌شود.
در جنگ بدر تعداد مسلمانان بسیار اندک بود. مسلمانان بر اساس اختلاف روایات بین ۳۰۰ تا ۳۱۷ تن بودند که از امکانات جنگی لازم برخوردار نبودند. آن‌ها ۲ تا اسپ داشتند در حالی‌که در آن دوران اسپ‌ها نقش مؤثری در شکست و پیروزی جنگ‌ها داشتند. این در حالی بود که تعداد لشکر مشرکان بین ۹۵۰ تن بودند که از این میان ۱۰۰ تن آن‌ها سواره نظام و ۶۰۰ تن دیگر لباس زره بر تن داشتند و اشتران بسیاری را با خود به منظور حمل و نقل تجهیزات نظامی و خوراک سربازان آورده بودند.
در چنین حالتی ایمان و اسلام اشخاص آزموده می‌شود. پیامبر (ص) و مسلمانان همراه شان از طریق این نبرد آزموده شده و به شایستگی از پس آن بر آمدند. علت پیروزی مسلمانان ایمان قوی شان بود. آن‌ها هیچ گونه تزلزلی به خود راه ندادند. نه قوت و نیروی اندک خودشان آن‌ها را ترساند و نه نیروی عظیم نظامی دشمنان‌شان. مسلمانان شاید این اندازه در پیروزی جنگ نمی‌اندیشیدند که به دنبال آزمودن ایمان خود بودند، چون می‌دانستند اگر ایمان قوی باشد نصرت خدای تبارک و تعالی حتمی است.
اینجاست که میتوان گفت مسلمانان همواره در ایمان و اسلام و دیانت خویش آزموده می‌شوند و باید چنین شوند زیرا مجرد ادعای ایمان کافی نیست و باید که در عمل ثابت شود.
ما مسلمانان همواره در آزمون قرار داریم، به خصوص در ایمان خویش. یکی با بیماری، دیگری با فقر و تنگ‌دستی، یکی با داشتن شوهر بد اخلاق و بد رفتار، دیگری با خانمی زشت گفتار و لجوج، یکی با فرزندان بد سروکار دارد و دیگری با برادرانی بد و این‌گونه هر کسی در زندگی خود مشکلی و مصیبتی دارد که باید آن را به عنوان آزمون بداند و تلاش کند از آن آزمون موفقانه بدرآید. صبر پیشه کند و تلاش ورزد آن مشکل را برای خود مدرسه‌ای بسازد که از آن با دانش و خیر فراوان فراغت یابد.
هر مسلمانی باید بداند که دنیا فراز و فرود بسیار دارد. گاهی خوشی است و زمانی غم و اندوه، گاهی سختی و شدت است و زمانی سهولت و آسانی و اینها همه حساب شده اتفاق می‌افتد. یادمان باشد همه موقتند به خصوص مشکلات. خدای تبارک و تعالی حالات سهل و میسور را همواره بیشتر از سختی‌ها قرار می‌دهد یعنی انسان اکثراً در شادی و خوشی قرار دارد و اندک در سختی و بدبختی. پس نباید خود را باخت.
