آوای سنت : عمره از اعتمار گرفته شده که به معنی قصد و زیارت است. منظور قصد زیارت مسجد الحرام در مکه مکرمه به منظور ادای مناسک مشخصی است، مانند: طواف دور خانه کعبه، سعی میان صفا و مروه و تراشیدن سر.
ذکر عمره در قرآن کریم صورت گرفته است. حق‌تعالی می‌فرماید:
«وَأَتِمُّواْ الْحَجَّ وَالْعُمْرَهَ لِلّهِ فَإِنْ أُحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَیْسَرَ مِنَ الْهَدْیِ وَلاَ تَحْلِقُواْ رُؤُوسَکُمْ حَتَّى یَبْلُغَ الْهَدْیُ مَحِلَّهُ فَمَن کَانَ مِنکُم مَّرِیضاً أَوْ بِهِ أَذًى مِّن رَّأْسِهِ فَفِدْیَهٌ مِّن صِیَامٍ أَوْ صَدَقَهٍ أَوْ نُسُکٍ فَإِذَا أَمِنتُمْ فَمَن تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَهِ إِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَیْسَرَ مِنَ الْهَدْیِ فَمَن لَّمْ یَجِدْ فَصِیَامُ ثَلاثَهِ أَیَّامٍ فِی الْحَجِّ وَسَبْعَهٍ إِذَا رَجَعْتُمْ تِلْکَ عَشَرَهٌ کَامِلَهٌ ذَلِکَ لِمَن لَّمْ یَکُنْ أَهْلُهُ حَاضِرِی الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَاتَّقُواْ اللّهَ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ» [البقره، ۱۹۶]
(و برای خدا حج و عمره را به پایان رسانید و اگر بازداشته شدید آنچه از قربانی میسر است، و تا قربانی به قربانگاه نرسیده سر خود را متراشید و هر کس از شما بیمار باشد یا در سر ناراحتی داشته باشد به کفاره روزه‌ای بدارد یا صدقه‌ای بدهد یا قربانیِ بکند و چون ایمنی یافتید پس هر کس از عمره به حج پرداخت آنچه از قربانی میسر است و آن کس که قربانی نیافت باید در هنگام حج سه روز روزه بدارد و چون برگشتید هفت روز دیگر این ده تمام است، این برای کسی است که اهل مسجد الحرام نباشد و از خدا بترسید و بدانید که خدا سخت کیفر دهنده است).
در مورد حکم عمره باید گفت مطابق مذهب احناف و مالکیه ادای عمره سنت می‌باشد، اما مطابق مذهب شافعی و حنبلی ادای عمره واجب است. مشروعیت عمره در سال نهم هجرت به انجام رسیده است.
برای ادای عمره وقت مشخصی وجود ندارد، زیرا آن‌را می‌توان در طول ایام سال بدون کدام محدودیت ادا نمود. لیکن ایام و اوقاتی در طول سال هست که ادای این عبادت در آن بیشتر ثواب و پاداش دارد. مثلاً ادای عمره در رمضان به معنی و منزلت ادای یک حج در رکاب رسول الله (ص) است. نیز ادای عمره در ایام حج که به منظور تمتع به حج باشد ثواب و پاداش بسیار دارد.
فضیلت عمره بسیار است، پیامبر (ص) فرمود:
«از این عمره تا عمره دیگر کفاره گناهانی است که در بین آن‌دو واقع شده است، و حج مبرور پاداشی جز بهشت ندارد».
و فرمود: «یک عمره در رمضان معادل یک حج است».
و فرمود: «میان حج و عمره متابعت کنید که متابعت میان آن‌دو موجب نفی گناهان می‌شود، آن‌گونه که کوره زنگار آهن را می‌زداید».
عمره بر دو قسم است:
عمره مفرد: و آن عمره‌ای است که در غیر ایام حج ادا می‌شود و ربطی به مراسم حج ندارد.
عمره تمتع: و آن عمره‌ای است که حاجی آن را در حین اقامت در مکه مکرمه و در ماه ذی الحجه یا ماه حرام به منظور ادای مراسم حج انجام می‌دهد و بعد از آن قصد ادای حج را می‌نماید.
مهمترین تفاوتی که میان این دو نوع وجود دارد در این است که عمره مفرد در هر وقتی از سال می‌شود که ادا گردد، در حالی‌که در عمره تمتع لازم است در ماه حرام و مشخصاً در ماه حج ادا گردد.
نحوه ادای عمره
شخص عمره گزار قبل از بستن احرام سنت است که به میقات برود. این شخص اگر از کشور خود جانب سرزمین حرمین حرکت می‌کند می‌تواند از فرودگاه کشور خود احرام ببندد یا در داخل هواپیما زمانی که به منطقه میقات برسد یا قبل از آن احرام ببندد. و اگر در مکه است می‌تواند به مسجد تنعیم یا ام المؤمنین عایشه صدیقه رفته و از آن‌جا نیت عمره را بنماید و اگر در مدینه است و می‌خواهد جانب مکه حرکت کند، در منطقه ذوالحلیفه یا آبار علی غسل نموده و سپس دو پارچه مخصوص احرام را طوری‌که معروف است ببندد و دو رکعت نماز نفل ادا نموده سپس نیت ادای عمره را بنماید، مثلاً بگوید لبیک عمره و سپس تا می‌تواند این ذکر را بگوید: لبیک اللهم لبیک، لبیک لا شریک لک لبیک، إن الحمد و النعمه لک و الملک، لا شریک لک. این ذکر را تا رسیدن به مسجد الحرام باید ادامه دهد و چون چشمش به کعبه افتد از گفتن تلبیه خودداری کند.
بعد مستقیماً سراغ کعبه رفته و از مبدأ حجر الأسود با اشاره به سوی حجر و گفتن بسم الله الله اکبر شروع به طواف نماید. طواف هفت شوط دارد منظور از شوط هر بار دور زدن دور کعبه است. در جریان طواف هر دعایی که مقدور باشد می‌تواند گفته شود. بعد از پایان طواف در مقام ابراهیم باید دو رکعت نماز خوانده شود. ادای این دو رکعت سنت است و بعضی از علما آن را به نام نماز طواف می‌دانند.
بعد از ادای طواف عمره گزار باید سراغ صفا رفته که در گوشه‌ای از مسجد الحرام واقع شده است. از صفا سعی به سوی مروه شروع می‌شود. میان صفا و مروه چند صد متری فاصله است. در قسمتی از راه به سوی مروه دو میل سبز است که در میان آن‌دو عمره گزار باید مقداری با سرعت بیشتر حرکت کند.
فقها به این حرکت هروله می‌گویند یعنی رفتار پهلوانانه. عمره گزار باید برود تا به آخر خط و به مروه برسد. زمانی‌که به مروه برسد یک شوط یا یک‌بار سعی به پایان می‌رسد. عمره گزار باید این رفت و آمد را به همین صورت تکرار نماید تا هفت بار تکمیل شود. بار هفتم در مروه تمام می‌شود و با این بار مراسم عمره خاتمه می‌یابد و باید که عمره گزار سر خود را یا بتراشد و یا کوتاه نماید و سپس از احرام بیرون شود و لباس عادی خویش را بر تن نماید.
با این کار مراسم عمره به پایان می‌رسد.
