آوای سنت : دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا سرانجام روز سهشنبه (دیروز) و پس از ماهها گمانهزنی از طرح خود برای حل اختلافات اسرائیل و فلسطینیها پرده برداشت و اعلام کرد که این طرح بر مبنای راه حل «برد-برد» استوار است و راه را برای تشکیل کشور مستقل فلسطین هموار میکند.
او علاوه بر تاکید دوباره بر اینکه بیتالمقدس پایتخت اسرائیل باقی خواهد ماند، اعلام کرد که برای حمایت از فلسطینیها با هدف بازسازی اقتصاد خود و فراهم آوری زمینههای لازم برای تشکیل دولت مستقل فلسطین، یک کمک اقتصادی ۵۰ میلیارد دلاری به آنها تعلق خواهد گرفت.
طرح دونالد ترامپ که از آن به عنوان «معامله قرن» یاد کرده بود، واکنشهای بسیاری را در پی داشت.
واکنش عفو بینالملل
سازمان غیردولتی عفو بینالملل با انتشار بیانیهای اعلام کرد که بستۀ پیشنهادی دونالد ترامپ، باعث نقض قوانین بینالملل و محرومیت بیشتر فلسطینیها از حقوقشان خواهد شد و این پیشنهادات، رنج و آزار بیشتری را برای اسرائیل و سرزمینهای اشغال شده فلسطینیها در پی خواهد داشت.
عفو بینالملل از جامعه جهانی خواست تا تدابیر طراحی شده در طرح دونالد ترامپ را، از جمله گسترش رسمی حاکمیت اسرائیل بر کرانه باختری رود اردن و بر بخش عمدهای از شهرک سازیهای غیرقانونی اسرائیل در سرزمینهای فلسطینی که مغایر با قوانین بینالملل است، رد کنند.
واکنش سازمان ملل متحد
سازمان ملل میگوید که همچنان به مرزهای تعریف شده در سال ۱۹۶۷ میلادی پایبند است.
استفان دوجاریک، سخنگوی این سازمان اعلام کرد: «موضع سازمان ملل دربارۀ راه حل دو دولت، پس از سالها بحث در این باره از مسیر قطعنامههای شورای امنیت و مجمع عمومی تعریف شده است. سازمان ملل همچنان خود را متعهد میداند که به فلسطینیها و اسرائیلیها کمک کند تا با تکیه بر قطعنامههای این سازمان، حقوق بینالملل و توافقهای دوجانبه به حل و فصل اختلافات بپردازند.»
او تاکید کرد که این سازمان پشتیبان هر راه حلی است که «زندگی توأم با صلح و امنیت در چهارچوب خطوط مرزی تعریف شده در سال ۱۹۶۷ میلادی» را تضمین کند.
واکنش اتحادیه اروپا
جوزپ بورل، مسئول دستگاه خارجی اتحادیه اروپا در بیانیهای اعلام کرد: «ابتکار عمل امروز ایالات متحده، فرصتی را فراهم آورد تا بار دیگر تلاشها برای انجام مذاکرات و یافتن راه حلی عملی برای مناقشۀ فلسطینیها و اسرائیل از سر گرفته شود.»
او تاکید کرد که اتحادیه اروپا پیشنهاد ارائه شده را مطالعه و ارزیابی خواهد کرد و این کار را بر اساس مواضع مشخص این اتحادیه و تعهد قوی آن به یک مذاکرۀ سازنده که به راه حل دو دولت ختم شود، انجام خواهد داد.
واکنش اردن
وزیر خارجه اردن نسبت به «الحاق سرزمینهای فلسطینی» و «پیامدهای خطرناک اقدامات یکجانبۀ اسرائیل که با هدف تحمیل واقعیتهای جدیدی بر آن سرزمین انجام میشود» هشدار داد.
ایمان صفادی خواستار مذاکرۀ مستقیم طرفین شد؛ مذاکراتی که باعث خواهد شد به کمک طرح صلح عربی و قوانین بینالملل، راه حلی جامع برای حل اختلافات پیدا شود.
واکنش مصر
قاهره از اسرائیلیها و فلسطینیها خواست تا «این طرح را با دقت مطالعه کنند».
وزیر خارجه این کشور اعلام کرد که این طرح به دنبال آن است تا از مسیر ایجاد «یک دولت مستقل و دارای حاکمیت مستقل در سرزمینهای فلسطین اشغالی» تمام «حقوق مشروع» فلسطینیها به آنها بازگردانده شود.
مصر از معدود کشورهای عربی محسوب میشود که با اسرائیل روابطی صلحآمیز دارد؛ قاهره میگوید قدردان تلاشهای دولت آمریکا برای حل مناقشهای است که دهها سال طول کشیده است.
استقبال محطاتانه بریتانیا از طرح صلح ترامپ
دومینیک راب، وزیر خارجه بریتانیا طرح صلح خاورمیانه دونالد ترامپ را «بسیار جدی» توصیف کرد. آقای راب که یکی از نخستین واکنشهای بینالمللی به «معامله قرن» را نشان داد گفت که این طرح برای اعلام شدن، نیاز به زمان و تلاش بسیاری داشته است.
بوریس جانسون، نخستوزیر بریتانیا پیش از رونمایی از طرح ترامپ و پس از یک گفتوگوی تلفنی با رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا گفته بود که این طرح میتواند یک گام مثبت به پیش را پایهریزی کند.
واکنش ایران
جمهوری اسلامی ایران طرح دونالد ترامپ برای برقراری صلح در خاورمیانه را محکوم کرد.
عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران طرح دونالد ترامپ برای برقراری صلح در خاورمیانه را نه «معاملۀ قرن» بلکه «خیانت قرن» نامید و اعلام کرد: «رژیم صهیونیستی رژیمی غاصب و اشغالگر است و تنها راه حل بحران فلسطین، برگزاری همهپرسی در میان ساکنان اصلی سرزمین فلسطین خواهد بود و اینگونه طرحهای خباثتآمیز محکوم به شکست است.»
آقای موسوی افزود: «جای تاسف است برخی کشورهای اسلامی با فراموشی این آرمان که آینده و حیثیت مسلمانان و کشورهای اسلامی را نشانه رفته است، دشمن را جای دوست نشانده و بیش از ۷۰ سال جنایات ضد بشری رژیم صهیونیستی را عامدانه یا از روی غفلتی راهبردی به فراموشی میسپارند.»
واکنش تشکیلات خودگردان فلسطین
محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگران فلسطین اعلام کرد که پیشنهاد صلح ایالات متحده آمریکا برای خاورمیانه «عملی نخواهد شد.»
آقای عباس این سخنان را در رام الله و پس از تشکیل جلسهای با حضور مقاماتی از جناحهای مختلف فلسطینی از جمله حماس اعلام کرد.
واکنش حماس
سامی أبو زهری، سخنگوی جنبش مقاومت اسلامی (حماس) که کنترل نوار غزه را در اختیار دارد، اعلام کرد که طرح دونالد ترامپ برای برقراری صلح در خاورمیانه، طرحی «خصمانه» و پیشنهاد او برای بیتالمقدس «بیمعنی» است.
او گفت: «بیانات ترامپ در این روز خصمانه بود و چنین سخنانی خشم زیادی را برمیانگیزد… سخنان ترامپ درباره بیتالمقدس نیز بی معنی بود، بیتالمقدس برای همیشه سرزمین فلسطینیها باقی خواهد ماند. فلسطینیها با این طرح مقابله خواهند کرد.»
واکنش ترکیه
وزارت امور خارجه ترکیه با انتشار بیانیه طرح دونالد ترامپ را به شدت محکوم و اعلام کرد معامله قرن «مرده متولد شده است.» در این بیانیه، هدف طرح دونالد ترامپ نابودی راهکار دو دولت و پروژهای برای چپاول خاک فلسطین توصیف شده است.
استقبال امارات متحده عربی از طرح صلح دونالد ترامپ
سفیر امارات متحده عربی در واشنگتن، طرح صلح خاورمیانه دونالد ترامپ را پروژهای جدی توصیف کرده که میتواند بسیاری از چالشهای خاورمیانه را حل کند.