آوای سنت :حجاب، نمادی تاریخی از مبارزه با ظلم و آزار مسلمانان در سراسر جهان است.
حجاب به ویژه در سالهای اخیر به دلیل ظهور روزافزون آن در خیابان‌های شهرهای اروپایی و کشورهای مختلف جهان، به موضوع بحث‌های فراوانی در جوامع غربی تبدیل شده است .این ظهور واکنش‌های سیاسی و اجتماعی بسیاری را در پی داشته است که برخی از آنها منجر به تهاجم فیزیکی بر بسیاری از زنان مسلمان محجبه در این شهرها شده است.
به گزارش سرویس ترجمه آوای سنت ، حجاب غالباً ابعاد سیاسی به خود گرفته و حتی به عنوان نمادی برای اعتراض به ظلمی که در برخی از کشورهای جهان به مسلمانان روا می‌شود. یا به عنوان نمادی برای مبارزه مردم با ظالمان،نمایان شده است.
برای مثال، زنان ایرانی داوطلبانه روسری به سر کردند تا علیه حکومت شاه اعتراض کنند.نمونه دیگر نیز آنچه دکتر آنا بلا، نویسنده، پژوهشگر، استاد دانشگاه متخصص علوم دینی در دانشگاه نورث وسترن، در مقاله اش می گوید این است که اصرار زنان مسلمان آمریکایی به پوشیدن حجاب در اعتراض به پدیده اسلام هراسی پس از حوادث ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ است که این مقاله اخیراً در پایگاه “Jstor Daily” منتشر شده است.
از نظر تاریخی، بازیگران سیاسی که حجاب را ممنوع کردند، این کار را برای نشان دادن جهت گیری سکولارمدرن خود انجام دادند. به عنوان مثال، رضا شاه پهلوی در ۱۹۳۶ در ایران و مصطفی کمال آتاتورک حدود یک قرن پیش در ترکیه از جمله آنها هستند.
خاندان پهلوی تا دهه ۱۹۷۰ بر ایران حکومت کردند،وقتی حکومت شاه با مخالفت گسترده مردم ایران مواجه شد،زنان ایرانی به نشانه اعتراض و مقاومت مدنی،داوطلبانه روسری به سر کردند. این یک نمونه از لحظات تاریخ است که در آن از حجاب به عنوان نماد مقاومت استفاده شده است،همانطور که هوما هودفر می نویسد”حجاب تجربه ای زنده و پر از معانی متعدد است.”
امان الله پادشاه افغانستان در دهه های ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ پوشیدن حجاب را به شدت و با خشونت ممنوع کرد. برعکس او، جمهوری اسلامی ایران از زمان روی کار آمدن خود در سال ۱۹۷۹، در تضاد آشکار با رویکرد حکومت شاه مخلوع، حجاب را به عنوان نماد رویکرد خود در حکومتداری برگزید.
در طول دوره استعمار بریتانیا در مصر، حجاب موضوع بحث و جدل بود، زیرا لرد کرومر، کنسول بریتانیا در نیمه دوم قرن نوزدهم،خواستار آزادی حجاب سر زنان مسلمان شد. اومعتقد بود که این امر زندگی آنان را بهبود می بخشد،این درحالی است که او به شدت با حق رای زنان مصری مخالف بود.
لیلی احمد در کتاب «زنان و جنسیت در اسلام» توضیح می‌دهد که زنان مصری نظرات متنوع‌تر و متفاوت‌تری درباره حجاب دارند.
اومی‌گوید در حالی که برخی مانند هدی شعراوی، بنیان‌گذار اتحادیه فمینیست مصر، حجاب را به شدت رد کردند. برخی دیگر نظرات متفاوتی داشتند.
ملک هفنی ناصف جانب اعتدال را گرفت و خواستار این بود که زن بتواند خودش تصمیم بگیرد که سرش را بپوشاند یا نه.در سوی دیگر، زنانی چون زینب الغزالی، هم عصر آنان و یکی از رهبران نهضت اسلامی در مصر حضور دارند که خواهان اجباری حجاب هستند.
با وقوع انقلاب اسلامی در ایران در سال ۱۹۷۹، حجاب به دریچه ای تبدیل شد که ناظران بیرونی از طریق آن تحولات آنجا را تفسیر می کردند که اغلب آگاهانه یا ناخواسته دچار سوءتفاهم می شدند.رسانه های غربی پوشاندن سر را چادر (نسخه فارسی حجاب) دلیلی بر این موضوع دانستند که جامعه ایران، زنان را حقیر می داند، هرچند این زنان بودند که ابتدا به صورت خودجوش و داوطلبانه به عنوان اعتراض علیه رژیم شاه، چادر به سر کردند.
حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ دوران جدیدی را آغاز کرد که در آن مسلمانان به طور دسته جمعی به دلیل اقدامات ۱۹ نفری که در این حمله شرکت داشتند مجازات شدند.
جرایم ناشی از نفرت علیه مسلمانان در سال ۲۰۰۱ در مقایسه با سال ۲۰۰۰، هفده برابر شد و زنان محجبه هدف مشخص این جرایم بودند.
زنان اغلب در محل کار در معرض تبعیض و در فرودگاه ها مورد توهین نژادی قرار می گرفتند، تبلیغات آمریکا به بهانه جنگ با تروریسم، اسلام را مسئول اقدامات تروریستی می دانست و مسلمانان آمریکا برای بقا باید اسلام یا نظام آمریکا را انتخاب می کردند.
زنان مسلمان آمریکایی با اکثریت قاطع تصمیم گرفتند از این دوگانگی مصنوعی خارج شوند و هزاران نفر از آنها حجاب را به عنوان وسیله ای برای اعتراض انتخاب کردند و در عین حال آمریکایی بودن را حق خود می دانستند.
در سال ۲۰۰۴ ممنوعیت حجاب در فرانسه،موجب وضع قوانین متعددی شد و زنان مسلمانی را که نقاب می پوشیدند، هدف قرارداد.
سیاستمداران حامی این ممنوعیت، استدلال می کردند که نقاب توسط اقوام مرد بر زنان تحمیل می شود و پوشیدن نقاب را با پوشیدن برقع تحمیل شده توسط طالبان در افغانستان مقایسه کردند.
استدلال‌های متقابل زنان مسلمان فرانسوی که تاکید می‌کردند پوشیدن نقاب انتخاب آنهاست و کسی آنها را مجبور به این کار نکرده است نادیده گرفته شد و چالش‌های قانونی این قانون در دادگاه حقوق بشر اروپا ناموفق بود.
هر چند این احکام به طور گسترده مورد انتقاد حقوق دان ها قرار گرفت اما این امر در نهایت منجر به غیبت زنانی که نقاب می‌بندند در مکان‌های عمومی شد.چندین کشور از جمله هفت کشور در اروپا ممنوعیت مشابهی را برای نقاب اعمال کرده اند که آخرین آن سوئیس در سال ۲۰۲۱ بود.
شاید به دلیل همه این محدودیت ها، بسیاری از زنان مسلمان به سرپیچی از کلیشه منفی مرتبط با پوشش اسلامی روی آورده اند.
بسیاری از آنها شروع به ترویج مد متواضعانه اسلامی کردند تا اینکه یک جنبش جهانی تحت عنوان “مد متواضع” به رهبری زنان مذهبی که مدهای برگرفته از فرهنگ اسلامی را طراحی و پوشیدند، شکل گرفت. این مد در عین حال که مدرن است، تصویر کلیشه ای از زنان محجبه را در رسانه ها و اندیشه های غربی به چالش می کشد.
حجاب و نقاب بحث برانگیز شده اند زیرا توسط سیاستمداران از شکل مذهبی خود ربوده و توسط بازیگران ژئوپلیتیک و جنبش هایی که از موضع ادعایی خود، اعم از مثبت یا منفی، نسبت به پوشش اسلامی به عنوان نوعی موضع گیری سیاسی استفاده می کنند،مورد بهره برداری قرار گرفته اند.
در این زمینه، دو محقق به نامهای غلام خیابانی و میلی ویلیامسون تأیید می‌کنند که صحبت از اسلام بدون اشاره به زن غیرممکن شده است و نمی‌توان درباره زنان مسلمان بدون اشاره به حجاب صحبت کرد. بنابراین،گفتمان حجاب که همه به جز زنان مسلمان آنرا ابداع کردند، متأسفانه تا حد زیادی بینش هایی را که خود زنان مسلمان در این زمینه داشتند تحت الشعاع قرار داده است.
