عید فطر در جهان؛ از روشن کردن آتش تا دیدار با خویشاوندان
آوای سنت : با فرارسیدن عید سعید فطر، مسلمانان در کشورهای مختلف به شیوه خاص خود این عید بزرگ را جشن میگیرند، پوشیدن لباسهای نو، عیدی دادن به کودکان، دیدار با خویشاوندان و همچنین پخت غذاها و شیرینیهای ویژه از جمله آداب و رسوم این عید است.
به نقل از البلدی، با فرارسیدن عید سعید فطر مسلمانان در کشورهای مختلف به شیوه خاص خود این عید بزرگ را جشن میگیرند و علاوه بر مراسم سنتی و مشترک عید سعید فطر؛ هر کشور سنتهای متمایز خود را دارد که در این عید آن را اجرا میکند.
اندونزی و اهمیت کارت تبریک عید
در اندونزی مردم عید فطر را با ارسال کارتهای تبریک ویژه به همدیگر تبریک می گویند. ریشه این سنت به سالها قبل و مناطق روستایی اندونزی میرسد. در آن سالها مناطق روستایی فاقد تلفن بودند و افرادی که برای کار یا سکونت به شهرها یا مناطق دیگر رفته بودند، با خویشاوندان و دوستان خود از راه پست ارتباط داشتند.
آنها در عید فطر که یکی از مهمترین جشنهای اندونزی به شمار میرود، برای خویشاوندان و دوستان خود کارت تبریک عید میفرستند. این سنت تاکنون نیز باقیمانده است. در ایام عید کارمندان پست تعطیلات خود ا به تعویق میاندازند تا دهها میلیون کارت تبریک عید مردم را به خانواده و عزیزان آنها برسانند.
پخت شیرینی و کیک در مصر
مصریها قبل از عید فطر لباسهای نو تهیه میکنند، خانههای خود را تمیز و خیابانها و مساجد را تزئین میکنند. آنها برای پذیرایی از مهمانان خود که عموماً از خویشاوندان و اقوام نزدیک هستند، غذاهای ویژهای تهیه میکنند. در کنار غذا پخت کیک و شیرینیهای ویژه عید که در کنار غذای اصلی صرف میشود یکی از مهمترین سنتهای رایج در مصر است. بسیاری از مصریها از دوران کودکی خود خاطرات شیرین بسیاری از این سنت دارند.
سنت درهای باز در مالزی
یک روز قبل از عید، مردم مالزی برای جشن گرفتن عید فطر به زادگاه خود می روند تا روز عید را در کنار خانواده خود جشن بگیرند. مردم این کشور در روز عید خانه های خود را با چراغهای روغنی تزئین و غذاهای سنتی محبوب خود را تهیه میکنند.
آنچه روز عید فطر را در مالزی متمایز میکند سنت «درهای باز» است. این سنت یکی از رسوم قدیمی و کهن در مالزی است و بر مبنای آن در روز عید فطر درهای خانهها به روی همه مهمانان صرفنظر از ارتباط خویشاوندی و یا مذهب آنها باز است و هر فردی به خانهای وارد شود از او با غذاهای لذیذ پذیرایی میشود و مهمان میتواند اوقات خوشی را در آن خانه سپری کند.
مراکش و پوشیدن لباسهای سنتی نو
صبح روز عید مراکشیها برای اقامه نماز عید فطر بیرون می روند، در حین رفتن به محل اقامه نماز، مردم با همدیگر مصاحفه کرده و عید را به همدیگر تبریک و سپس تکبیر میگویند. کارمندان دولت نیز به محض شنیدن تکبیرهای عید مجاز به ترک محل کار خود و پیوستن به نمازگزاران هستند.
نکته قابل توجه در روز عید فطر در مراکش اهتمام مردم این کشور به پوشیدن لباسهای سنتی خود یعنی ردای ویژه مراکشی و کلاههای ویژه شهر فاس است که در ایران فینه نامیده میشود. این کلاه در دوره عثمانی در تمام سرزمینهایی که بخشی از این امپراتوری بودند، رواج داشت. این کلاه در سوریه و لبنان طربوش نامیده میشود و بسیاری آن را نمادی از این دو کشور میدانند.
عید فطر در جزایر قمر
مردم مسلمان جزایر قمر نیز به شیوه خود، عید سعید فطر را جشن میگیرند. در این جزیره که در جنوب آفریقا و در اقیانوس هند قرار دارد، عید فطر با برگزاری کشتیهای سنتی همراه است. در روز عید کشتی گیران محلی از مناطق مختلف برای برگزاری مسابقات قهرمانی در جایی گرد هم میآیند. به برندگان این مسابقات به رسم کهن جوایز نفیسی تقدیم میشود.
علاوه بر این از دیرباز مرسوم بوده است که در این روز مردم با همدیگر دست داده و مصاحفه کنند به طوری که عبارت «دست دادن» در روز عید به معنای تبریک گفتن آن است.
عید فطر در یمن و روشن کردن آتش
در برخی از مناطق یمن استقبال از عید فطر با روشن کردن آتش صورت مگیرد. آنها انبوه هیزمهایی که در روز اول عید جمع کردهاند را به دلیل غم پایان ماه رمضان و شادی فرارسیدن عید، میسوزانند.
مردم یمن در عید فطر نیز مانند عید قربان قربانی کرده و گوشت آن را میان نزدیکان و همسایگان خود تقسیم میکنند.
زیارت اهل قبور در سوریه
آداب و رسوم روزهای اول عید فطر در سوریه تنها به دیدار اقوام و دوستان محدود نمیشود، زیرا زنان و مردان در بسیاری از شهرها و روستاهای سوریه پس از اقامه نماز عید به زیارت اهل قبور می روند و با خواندن فاتحه بر سر مزار درگذشتگان خود برای آنها طلب آمرزش میکنند.
عید فطر در موزامبیک و مصاحفه
پس از اتمام اقامه نماز عید، مسلمانان در موزامبیک برای مصافحه با یکدیگر به رقابت میپردازند، زیرا اعتقاد بر این است که کسی که برای مصاحفه و تبریک پیشقدم شود، خیر بسیار مییابد. این رسم را میتوان به نوعی عامل تقویت پیوندهای برابری و برادری در روز عید میان مسلمانان این کشور دانست، امری که مسلمانان در ماه مبارک رمضان با گرفتن روزه و عبادات سعی در تقویت آن داشتهاند.