آوای سنت : مناره محل پخش اذان است، از ابتدای ظهور و گسترش اسلام وجود نداشته است، چنانکه پیامبر اسلام در سال اول هجرت ،بدون اذان نماز می خواند. تا اینکه مسجد خود را در مدینه بنا کرد.
به گزارش سرویس ترجمه آوای سنت، بلال،مؤذن رسول اسلام از بالاترین مکان اذان می گفت و در روز فتح مکه،پیامبر اسلام به او امر کرد که از بالای کعبه اذان بگوید. اولین مناره اسلام، مناره مسجد عمربن الخطاب در استان دومات الجندل واقع در منطقه الجوف شبه جزیره عربستان است.عمر بن خطاب در سال ۱۶ هجری قمری هنگام رفتن به بیت المقدس دستور ساخت آن را داد،این مناره پس از گذشت بیش از ۱۴ قرن هنوز به شکل اول خود باقی است.
مسجد بیشتر شبیه مستطیل ساخته می شد و از داخل دارای رواق قبله، محراب، منبر و صحن است،در مورد مناره آن، قاعده ای مربع شکل است که طول اضلاع آن ۳ متر است و هر چه بالاتر می رویم از قطر دیوارها کاسته می شود تا جایی که مناره به گنبدی نیمه مخروطی ختم می شود.این مناره در حال حاضر حدود ۱۳ متر ارتفاع دارد و داخل آن ۴ طبقه است و دارای پلکان سنگی داخلی بوده که به مرور زمان فرسایش یافته است.
مناره های مارپیچ عباسی
پس از آن، مناره‌ها به شکل‌ها و ارتفاعات مختلف از ساختارهای مربعی ضخیم تا ساختارهای مارپیچی نازک ساخته شدند. غالباً یک شالوده مربع شکل به مسجد متصل می شود، سپس به شکل مربع، شش ضلعی، هشت ضلعی یا دایره ای بالا می رود.
قدیمی ترین مناره جهان بعد از مناره مسجد عمر بن الخطاب در قیروان تونس وجود دارد که مناره مسجد عقبه بن نافع است که یکی از مهم ترین و بزرگ ترین آثار اسلامی در شمال آفریقا است.این مناره به سبک عباسی با ارتفاع ۳۱.۵ متر و پایه مربعی به طول اضلاع ۱۰.۷ متر در هر ضلع ساخته شده است.
مناره مسجد اعظم در سامرا عراق به همین سبک عباسی ساخته شد و به دلیل شکل مارپیچی آن به «الملویه» معروف شد و یکی از معروف ترین بناهای معماری عباسی در سامرا به شمار می رود.
مناره های اندلس برج های چهارگانه هستند
برخلاف مناره های شرقی که شکل دایره ای را انتخاب می کردند.مناره های مغرب و اندلس مربعی شکل بود
مناره های اندلسی به شکل چهار ضلعی یا هشت ضلعی هستند و تزئینات آن برگرفته از سبک اندلسی است. مناره های اندلس برای حفظ تعادل خود با پایه ای مربعی و طولی بیش از ۵ برابر عرض آن شروع می شدند.
یکی از مشهورترین مساجد اندلس مسجد موناستیر است که از معدود مساجدی است که پس از سقوط اندلس باقی مانده است و در محل کلیسای جامع قدیمی ساخته شده است. این مسجد اکنون به یک جاذبه گردشگری تبدیل شده و هنوز هم شکل متمایز خود از سبک اندلسی را حفظ کرده است.
مناره های مملوکی
مناره‌های دوران ممالیک از این جهت متمایز می‌شوند که با یک قاعده مربع شروع می‌شوند و بالای آن یک قسمت هشت ضلعی و سپس یک قسمت مدور قرار دارد و مناره با یک یا دو رأس به پایان می‌رسد.
یکی از معروف ترین مساجد ممالیک مسجد المؤید شیخ در قاهره است که به آن مسجد سلطان اسیر می گویند، در بالای باب زویله دو مناره دارد و مناره سومی نیز وجود داشت که به مرور زمان از بین رفت.
هر مناره از یک پایه مربع تشکیل شده است که یک سوم ارتفاع مناره است ،سپس به هشت ضلعی تبدیل می شود و هشت ضلعی از چهار ردیف مقرنس که دارای بالکن هشت ضلعی است و حصاری سنگی با تزئینات هندسی در اطراف آن پیچیده شده، تشکیل شده است. انتهای مناره به صورت قله معکوس است.
این مناره یکی از زیباترین و بلندترین مناره‌های دوران ممالیک به شمار می‌رود، به‌ویژه اینکه معمار از دو برج باب زویله برای زیباتر ساختن این دو مناره در بالای آنها استفاده کرد.
مناره های اموی
معروف ترین مناره های دوره اموی مناره عروس یکی از مناره های مسجد بزرگ اموی دمشق است. این مناره در وسط رواق شمالی مسجد اموی قرار دارد، مناره ریشه داری است که بر روی برجی مربع شکل به ارتفاع بیش از ۳۰ متر قرار گرفته است.
در چهار طرف آن دهانه های قوسی شکل است که در هر طرف دو دهانه وجود داردو بر ۱۴ ستون مقرنس استوار است.
این مناره به نام عروس نامگذاری شده است زیرا هنگام غروب آفتاب با تزیین نور می درخشید تا شبیه عروس باشد، علاوه بر آن از پایین پایه تا بالای آن طلاکاری می شد.
مناره های عثمانی
مساجد عثمانی دارای مناره‌های زیبا و مداد مانندی هستند که اغلب خط‌کشی شده هستند و به کلاهک مخروطی بلندی که با سرب پوشانده شده ختم می‌شوند.
مناره ها ممکن است یک یا چند ایوان داشته باشند و اغلب بر روی طاق هایی با مقرنس قرار دارند.مقرنس ها به طور انتخابی در مکان های خاصی مانند زیر بالکن مناره ها یا بالای پنجره ها و دروازه ها استفاده می شوند ومانند مسجد سلیمانیه در استانبول اجازه می دهند وزن گنبدها بر روی دیوارهایی که بر روی آنها قرار دارند توزیع شود.
مناره های مغولی
مناره‌های دوران مغول به ارتفاع بلند و قطر زیاد آنها متمایز بود که به تدریج از آن کاسته شد و همچنین دارای تزئینات در هم تنیده‌ای مانند مسجد قوت الاسلام دهلی بود.
مناره ها به عنوان اوج زیبایی شناختی
در نهایت هر چقدر هم که شکل مناره ها با یکدیگر فرق داشته باشد،اما همه مناره ها از ساختمان های اطراف خود متفاوت و متمایز هستند و با نگاه کردن به آنها در حالی که سر به فلک کشیده شده اند،معنای توحید،به عنوان اصل دین اسلام در ذهن ها متبادر می شود. علاوه بر شکل استوانه ای مناره که بیانگر بی نهایت بودن است و معنای آن به خداوند خالق بزرگ اشاره دارد،مناره ها شبیه تنه درخت خرما هستند که ما را به اولین جامعه اسلامی ارجاع می دهند
