ویروس کرونا؛ آیا بین مردم و دین‌شان فاصله افتاده؟
آوای سنت : با شدت گرفتن نگرانی‌ها در رابطه با شیوع ویروس کرونا، مردم در سراسر جهان در سبک زندگی خود تغییراتی بوجود آورده‌اند.
برخی مسافرت‌هایشان را کم‌تر کرده‌اند و از حضور در فضاهای شلوغ پرهیز می‌کنند. عده‌ای دیگر به جای دست دادن و در آغوش گرفتن برای سلام و احوال‌پرسی، آرنج‌ها یا پاهایشان را به هم می‌زنند.
کلیساها، مساجد، معابد و کنیسه‌ها هم در تلاش هستند با ایجاد تغییر در آداب و رسوم خود جلوی گسترش این ویروس را بگیرند.
اما آیا وقتی مجبور به تغییر شیوه عبادت خود هستید، حفظ ارتباط معنوی برای‌تان آسان خواهد بود؟
مسیحیت
در حالی که سراسر ایتالیا به طور کامل در قرنطینه است، از یک گروه از مردم خواسته شده از خانه خارج شوند و به دیدن دیگران بروند.
پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان از کشیش‌ها خواست “جرأت به خرج دهند و به ملاقات بیماران بروند”. او علاوه بر این از آن‌ها درخواست کرد ” کادر پزشکی و داوطلبان را در کارشان همراهی کنند.”
به این ترتیب کشیش‌ها باید اقدامات احتیاطی از جمله حفظ فاصله یک متری از سایر مردم و پرهیز از برخورد فیزیکی با آن‌ها را رعایت کنند.
پاپ فرانسیس برای جلوگیری از تجمع مردم در واتیکان، تصمیم گرفت مراسم نیایش روز یکشنبه خود را زنده پخش کند.
در تلاش برای توقف انتشار ویروس، کلیساهای کاتولیک در سراسر جهان از غنا گرفته تا آمریکا و اروپا روش برگزاری مراسم عشاء ربانی خود را تغییر داده‌اند.
کشیش‌ها به جای گذاشتن نان مقدس روی زبان عبادتکنندگان، آن را در دست آن‌ها می‌گذارند و دیگر شراب در جامی که همه به طور مشترک از آن می‌نوشند، سرو نمی‌شود.
از اعضای کلیسا خواسته شده به جای دست دادن به عنوان نشانه صلح برای فردی که کنارشان نشسته دعا کنند.
اما در حالی که احتمالا ضرورت برداشتن چنین قدم‌هایی برای عده‌ای قابل درک است، برخی همچنان حس می‌کنند چیزی را از دست داده‌اند.
الکساندر سیل، روزنامه‌نگار اهل فرانسه که در لندن زندگی می‌کند، در این باره می‌گوید: “آن لذتی که قبلا وجود داشت دیگر وجود ندارد. مثل این است که بخشی از مراسم عشا ربانی را حذف کنی. خیلی حیف است اما من درک می‌کنم این اقدامات باید انجام شوند.”
یکی از کلیساهایی که روش برگزاری مراسم عشا ربانی خود را تغییر نداده، کلیسای ارتدوکس یونان است.
آن‌ها برای دادن نان و شراب مقدس همچنان از یک قاشق مشترک برای همه عبادتکنندگان استفاده می‌کنند.
نهاد اداره کننده این کلیسا در بیانیه‌ای اعلام کرد: ” حضور اعضای کلیسا در مراسم عشا ربانی … به طور قطع نمی‌تواند دلیل انتقال بیماری باشد. ”
این کلیسا از مومنان درخواست کرد برای توقف انتشار این ویروس مرگبار دعا کنند.
در آمریکا، بعد از این که کشیش کلیسای جورج تاون در واشنگتن دی سی به عنوان اولین مورد ابتلا در این منطقه به ثبت رسید، از صدها نفر شرکت کننده مراسم این کلیسا خواسته شد خودشان را قرنطینه کنند.
آزمایش کرونای تیموتی کول، کشیش این کلیسا مثبت شد و او به همراه خانواده‌اش در قرنطینه به سر میبرد.
گزارش شده روز اول مارس حدود ۵۵۰ نفر در مراسمی با حضور این کشیش شرکت داشته‌اند.
در کره جنوبی یک فرقه مذهبی که از تطبیق دادن مراسم عبادی خود با شرایط امتناع کرده بود، مقصر اصلی در شیوع ویروس کرونا شناخته شد. بیش از نیمی از مبتلایان در این کشور از اعضای یک فرقه فرعی مسیحی به نام کلیسای عیسوی شین‌چانجی بودند.
گفته می‌شود نشستن عبادتکنندگان نزدیک به یکدیگر در طول مراسم عبادی این فرقه باعث انتشار سریع‌تر ویروس در بین آن‌ها شده و این افراد با مسافرت به مناطق دیگر کشور، عده بیشتری را آلوده کرده‌اند.
رهبران این کلیسا متهم شده‌اند وقتی مقامات سعی کرده‌اند برای جلوگیری از انتشار ویروس شرکت‌کنندگان در مراسم مذهبی این فرقه را شناسایی کنند، با اختفای نام این افراد در کار آن‌ها اخلال ایجاد کرده‌اند.
اسلام
مسجدالحرام در مکه معمولا پر از هزاران زائر مسلمان است، اما با انتشار ویروس کرونا شمار بازدیدکنندگان از مهم‌ترین اماکن مقدس اسلام به شدت کاهش یافته است.
هر چند مسجدالحرام بعد از دوره‌ای تعطیلی به منظور ضدعفونی و پاکسازی، دوباره باز شد اما اطراف کعبه که در مرکز این مسجد قرار دارد حصار کشیده شده تا زائرین نتوانند آن را لمس کنند.
عربستان سعودی ورود زائران خارجی به مکه و مدینه را ممنوع کرده است.
سالانه نزدیک به ۸ میلیون مسلمان از مناطق مختلف جهان برای حج عمره – که بر خلاف حج واجب در تمامی طول سال برگزار می‌شود- به این شهرها سفر می‌کنند.
حدیزه تانیمو دانو، رئیس یک آژانس مسافرتی در نیجریه است که در زمینه سفر زیارتی به مکه فعالیت می‌کند. او می‌گوید ممنوعیت ورود زائرین خارجی واکنش‌های متفاوتی به همراه داشته است: “مردم ناراحت هستند. این حج عمره است و همه عاشق این هستند که برای عبادت در این مراسم شرکت کنند.”
البته احتمالا فقط حج عمره نیست که تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد.
او می‌گوید: “عده‌ای نگران هستند و می‌گویند اگر این ممنوعیت تا ماه رمضان یا زمان حج واجب طول بکشد، چه؟ چه اتفاقی خواهد افتاد. ”
مقامات سعودی گفته‌اند این اقدامات موقتی هستند اما از اینکه آیا برنامه‌هایی هم برای لغو حج تمتع دارند، حرفی نزده‌اند.
با این حال برخی از اعمال مذهبی که می‌تواند باعث گسترش ویروس شود، همچنان در حال انجام هستند.
با این حال بسیاری از مسلمانان روی تغییرات کوچک‌تر در رفتار روزانه خود تمرکز کرده‌اند.
برای مثال در حالی‌‌که آفریقای جنوبی با اولین موارد ابتلا به کووید ۱۹ روبرو است، رهبران مذهبی از مراسم نماز جمعه به عنوان فرصتی برای توصیه مردم به رعایت جوانب احتیاط بهره بردند.
محمد عالیه، خبرنگار بی‌بی‌سی در آفریقا می‌گوید در مسجدی که او همیشه برای عبادت به آن می‌روند به افراد توصیه شده بعد از مراسم با هم دست ندهند یا یکدیگر را در آغوش نگیرند.
او می‌گوید: ” کمی طول می‌کشد تا به آن عادت کنیم. مردم باز هم موقع خروج از مسجد با هم دست می‌دادند، نه به این خاطر که توصیه‌ها را نادیده می‌گرفتند بلکه چون این یک واکنش غیر ارادی است. ”
او می‌گوید عده‌ای از مردم به جای دست دادن پاهایشان را به هم می‌زنند و خود او هم از ضربه آرنج استفاده می‌کند.
او با اشاره به این که به اعضای مسجدشان توصیه شده برای نماز جمعه بعدی جانماز خودشان را بیاورند، می‌گوید: “روند تطبیق مردم آهسته اما قطعی است.”
یهودیت
چطور می‌شود از مردم خواست زنی را در مراسم خاکسپاری شوهرش در آغوش نگیرند؟ این موضوعی است که فکر جکی تابیک، ربی کنیسه یهودیان اصلاح‌گرا در مرکز لندن را به خودش مشغول کرده است.
او می‌گوید: “کار خیلی سختی است. فکر کنم من چیزی شبیه به این بگویم: می‌دانم همه می‌خواهند عشق خود به این زن را به شکل فیزیکی ابراز کنند اما بهترین راه- و من مطمئنم او هم درک خواهد کرد-برای ابراز عشق در این روزها این است که با او حرف زد، برایش سر تکان داد اما لمسش نکرد چون در حال حاضر اصلا کار درستی نیست. ”
او در حال پیاده کرده طرحی برای برگزاری کلاس‌های درس و مراسم‌های مذهبی به شکل آنلاین است، کاری که بسیاری از کنیسه‌های یهودیان اصلاح‌گرا در حال حاضر انجام می‌دهند.
هفته گذشته دیوید لائو، رابی اعظم اسرائیل بیانیه‌ای صادر کرد و از مردم خواست مزوزا را نبوسند و لمس نکنند. مزوزا طوماری است که روی آن آیات تورات نوشته شده و به چهارچوب درهای خانه‌ها نصب می‌شود. یهودیان موقع ورود به ساختمان‌ها یا اتاق‌ها آن را لمس می‌کنند یا می‌بوسند.
مجمع روحانیون یهودی اروپا همچنین به مردم توصیه کرده چیزهایی از قبیل طومارهای تورات را هم نبوسند.
اما ربی تابیک می‌گوید نبوسیدن مزوزا مشکل بزرگی در زندگی یهودیان به حساب نمی‌آید: ” مشکل این است که بعضی از کارها به روالی معمول تبدیل شده‌اند. شاید بد نباشد آداب و رسوم معمول‌مان را دوباره بررسی کنیم. این کار شاید به پیدا کردن راهی برای جایگزین کردن آن‌ها کمک کند. به طور قطع مهم‌ترین مساله این است که مطمئن باشیم از حمایت یکدیگر برخورداریم و شاید بد نباشد اگر به آن به عنوان راهی برای ارتباط با خداوند تکیه کنیم. ”
منبع : بی بی سی
