جنجال انتشار «سوره کرونا» در ماه رمضان / عکس
آوای سنت : دستگاه قضایی تونس بهتازگی یک دختر دانشجوی این کشور را به اتهام «توهین به مقدسات و تحریک به خشونت» تحت پیگرد قانونی قرار داده است.
این دختر دانشجو ۲۶ساله که آمنه الشرقی نام دارد، یک وبلاگنویس تونسی است که روز دوشنبه گذشته، چهارم ماه مه، متنی طنزآمیز را با عنوان «سوره کرونا» در صفحه فیس بوک خود منتشر کرد.
این متن به تقلید از سورههای قرآن و همچنین بر اساس ظواهر، قالبها و تزئینات معمول این کتاب نوشته شده بود.
«سوره کرونا» بر وزن و سیاق آیههای قرآن که حتی شمارهگذاری نیز شده بود، از شیوع ویروس کرونا سخن میگوید و همان توصیههای بهداشتی رایج را ارائه میدهد: «کووید (۱) و ویروس کشنده (۲) آنان از دیدن آن که از چین دور میآید، متعجب میشوند (۳) کافران میگویند که یک بیماری است (۴) … هیچ فرقی بین شاهان و بردگان وجود ندارد (۶) به علم متوسل شوید و سنتها را رها کنید (۷) برای خرید سمید [نوعی آرد] از خانه خارج نشوید (۸)…»
این سوره با نام یک خدای ابداعی هم به پایان میرسد: «راست گفت جیلوی بزرگ.»
انتشار این متن، آن هم در ماه رمضان، موجی از واکنشها را در شبکههای مجازی تونس برانگیخت. برخی این اقدام را توهین به مقدسات و برخی دیگر آن را مصداق آزادی بیان قلمداد کردند. آمنه شرقی حتی پس از انتشار این متن که در واقع بازنشر آن از صفحه فیسبوک یک دوست مجازی الجزایری بود، از سوی اسلامگراهای تندرو مورد شتم قرار گرفت و به مرگ نیز تهدید شد.
فردای انتشار این سوره، دادستانی تونس پروندهای در این زمینه گشود و این دختر جوان به پاسگاه پلیس قصبه در مرکز تونس احضار شد. هفت بازجو او را احاطه کردند و درباره این اقدامش او را بدون حضور وکیلش بازجویی کردند.
یک روز بعد نیز دادستان کل تونس در دادگاه بدوی او را به «هتک مقدسات» و «هتک هنجارهای اخلاقی و تحریک به خشونت» متهم کرد. البته این دختر بازداشت نشد و اکنون آزاد است.
اینس طرابلسی، وکیل آمنه الشرقی، به رسانهها اعلام کرده که دستگاه قضایی تونس بر اساس ماده ششم قانون اساسی این کشور که تصریح میکند «دولت نگهبان مذهب است»، موکلش را تحت پیگرد قضایی قرار داده است.
این ماده از قانون اساسی تونس که سال ۲۰۱۴ در پی یک توافق سیاسی میان احزاب سکولار و مذهبی تونس به تصویب رسید، به این شرط تصویب شد که ماده دیگری برای «تضمین آزادی عقیده» در عین «حفظ مقدسات و جلوگیری از تخریب آن» گنجانده شود.
وکیل آمنه شرقی اعلام کرده که با توجه به پرونده قضایی که برای این دانشجوی جوان گشوده شده، قرار است او روز ۲۸ ماه مه در اولین جلسه دادگاه حاضر شود.
اما مداخله دستگاه قضایی تونس هنوز نتوانسته جنجال بهوجودآمده در این زمینه را فروبنشاند، و ماجرا همچنان ادامه دارد.
در شبکههای اجتماعی، همچنان برخی کاربران معتقدند که «سوره کرونا» تحریکآمیز و «بیحرمتی» است و از مداخله دستگاه قضایی تونس حمایت کردهاند. دسته مقابل نیز که بر «آزادی بیان» تأکید دارند، از تشکیل پرونده قضایی علیه آمنه شرقی انتقاد میکنند و میگویند که این اقدام، نقض آشکار این نوع آزادی است.
همچنین نمایندگان جامعه مدنی تونس، جامعهای که نسبت به دیگر کشورهای مسلمان قویتر است، نگران شرایط بهوجودآمدهاند و نسبت به سوءاستفاده قدرت حاکم از این پرونده برای «به سکوت واداشتن مردم» هشدار دادهاند.
الفه یوسف، نویسنده و اسلامشناس تونسی، گفته است: «احضار یک شهروند تونسی از سوی پلیس برای یک متن که از شیوه قرآن بهره برده، واقعاً خندهدار است، اما خندهای که به گریه میاندازد.» او پرسیده است: «آیا ما امروز در حال به کارگیری قوانینی برای بستن دهانها نیستیم؟»
همچنین سازمان دیدهبان ملی دفاع از سویه مدنی دولت، با انتشار بیانیهای، «بهت عمیق خود را از گستردگی جنجال به وجود آمده» ابراز کرد و خواستار رعایت آزادی بیان شد.
منبع : بی بی سی عربی