آوای سنت : نتایج یک تحقیق جدید در آمریکا نشان میدهد، جنگهایی که آمریکا از قریب دو دهه پیش به بهانه مبارزه با تروریسم آغاز کرده، هزینههای مالی و جانی هنگفتی ـ هم برای آمریکا و هم برای کشورها هدف ـ به بار آورده است.
بر اساس این مطالعه که در قالب پروژه «هزینههای جنگ» دانشگاه «براون» انجام گرفته، در جریان این جنگها دست کم ۸۰۱,۰۰۰ تن جان خود را از دست دادهاند، که حدود نیمی از آنها غیرنظامی بودهاند. این جنگها همچنین ۶.۴ تریلیون دلار هزینه بر جای گذاشته است.
به نوشته پایگاه «تسک اند پرپس»، با وجود این، محققان این پروژه هشدار دادهاند که آمار واقعی کشتهها و هزینهها، احتمالا به مراتب بیش از این رقم است، چون در این مطالعه، صرفا آمار کشتههایی در نظر گرفته شده که مستقیم در حملات و انفجارها، از جمله حملات پهپادی و انفجار بمبهای دستساز، جان خود را از دست دادهاند و از آمار مربوط به افرادی که غیرمستقیم به واسطه تبعات جنگ جان خود را از دست دادهاند، در این مطالعه لحاظ نشده است.
این ابهام حتی در خصوص کشتههای مستقیم جنگ هم وجود دارد. مؤسسه براون در این خصوص گفته است: «روشن است که ما احتمالا هرگز نمیتوانیم شمار کشتههای مستقیم این جنگها را بدانیم؛ برای نمونه، احتمال دارد در عملیات بازپسگیری موصل و دیگر شهرها از داعش، دهها هزار غیرنظامی جان خود را از دست داده باشند، اما اجساد آنها پیدا نشده باشد».
در این پروژه، هزینههای انسانی، اقتصادی، زیست محیطی و طبیعی جنگ موسوم به «جنگ با ترور» که هنوز هم در جریان است، ارزیابی شده است.
مسئولان این پروژه میگویند، آمارهای آنها بر مبنای تحقیقات وزارت دفاع آمریکا، دفتر پژوهشهای کنگره، سامان ملل متحد، سازمانهای مردمنهاد و گزارشگران میدانی به دست آمده است.
هرچند در این مطالعه آمار مرگهای غیرمستقیم لحاظ نشده، نسبت این مرگها به مرگ مستقیم، چهار به یک در نظر گرفته شده، که در این صورت میتوان تصور کرد حدود ۴ میلیون تن نیز غیرمستقیم به دلیل عواملی چون نرسیدن مواد غذایی و آب و همچنین نبود بهداشت و درمان، در این جنگها جان خود را از دست دادهاند.
بر اساس این مطالعه، در مجموع ۷,۰۱۴ نظامی آمریکایی و نیز ۷,۹۵۰ نیروی قراردادی شرکتهای امنیتی آمریکایی هم در این جنگها و جریانات کشته شدهاند.
در این پروژه تعداد مجروحین محاسبه نشده، اما در این مطالعه عنوان آمده است که بیش از ۲۱ میلیون در سرتاسر خاورمیانه احتمالا به واسطه این جنگها، از خانههای خود آواره شدهاند.