آوای سنت : جمعی از مردم منطقه سیستان در شمال سیستان و بلوچستان در پی بدعهدی کشور همسایه؛ نسبت به پیگیری مساله حقابه رودخانه هیرمند در میدان «یعقوب لیث» شهرستان زابل تجمع مسالمت آمیز و قانونی برگزار کردند.
مردم سیستان همان هایی که بحران شهر و دیارشان با خشکسالی شروع شد و هم اکنون در پی قهر طبیعت، بدعهدی کشور همسایه مبنی بر عدم رها سازی حقابه رودخانه هیرمند تجمعی مسالمت آمیز برای رساندن صدایشان به مسوولان برای پیگیری حقابه هیرمند برگزار کردند.
مردمی که برای بقای حیات و آشتی با طبیعت تاکنون به هر دری زده‌اند، نماز باران خواندند و با اینکه شغل اصلی آنها دامداری و صیادی بود آن را رها کرده، دام هایشان را به فروش رساندند و دیگر به صید ماهی نرفتند تا اوضاع زیست محیطی محل اقامتشان از این وضعیت خارج شود.
مردم سیستان که خشکسالی صبر آنان را لبریز کرده به هر دری می زنند تا شاید گشایشی برای آنها رخ دهد و با برگزاری تجمعات قانونی به دنبال احقاق حق خود از کشور همسایه هستند.
تمام اینها باعث نشد تا مردمان غیور و ولایتمدار سیستان با وجود مشکلاتی همچون بحران بی آبی، هجوم ریزگردها و بادهای ۱۲۰ روزه ای که هم اکنون به بیش از ۲۰۰ روز رسیده و حتی سهمشان از هوای پاک امسال تنها ۱۱ روز بوده دست از تلاش بردارند، چنان که روز گذشته تجمع مطالبه حقابه هیرمند با شماره مجوز رسمی از سوی فرمانداری زابل در میدان یعقوب لیت برگزار شد.
در این تجمع شعارهایی از جمله “سیستان اقدام عاجل می خواهد”، “حقابه حق مردم سیستان”، “سیستان آب ندارد“، شورای عالی ستاد بحران در سیستان باید تشکیل گردد”، “نابودی سیستان نابودی تنگه احد ایران است”، “سیستان عزیز است، عزیزش بدارید”، “مردم سیستان گشته آواره به بندر گز و رشت و کرمان” و “اصلاح بند کمال خان پیام مردم سیستان” سر دادند.
مردم سیستان در این تجمع خواستار پیگیری وزارت امورخارجه حقابه رودخانه هیرمند طبق معاهده ۱۳۵۱، حقآبه زیست محیطی تالاب بین‌المللی هامون، اصلاح سامانه انحرافی بند «کمال خان» و جلوگیری از تکمیل سد «بخش آباد» روی «فراه رود» شدند.
بر اساس قرارداد سال ۱۳۵۱ میان دولت وقت ایران و افغانستان قرار بود حقابه تالاب هامون به میزان ۸۵۰ میلیون متر مکعب از رود هیرمند تامین شود که متاسفانه در چند سال اخیر به علت کم بارشی و سدسازی در بالادست هیرمند آبی به ایران نرسید و هامون خشک شد.
با وجود انعقاد قرارداد حقآبه هیرمند، از اواخر دهه ۱۳۷۰ و هم‌زمان با کاهش بارش سالانه و گسترش خشکسالی بر سیستان، میزان ورودی آب رود هیرمند به دریاچه هامون مرتبا کاهش یافت.
نبود دولت قدرتمند در افغانستان، حفر نهرها و رودهای متعدد برای انتقال آب رودخانه، نصب و بکارگیری انواع پمپ در مسیر رودخانه هیرمند برای کشاورزی در افغانستان در نهایت خشک شدن تالاب هامون به عنوان هفتمین تالاب بین‌المللی جهان را در پی داشت.
این موضوع موجب قطع منبع زندگی و امرار معاش حدود نیم میلیون نفر از مردم ساکن در سیستان، کاهش چشمگیر پرندگان بومی و مهاجر سیستان و سایر وحوش طبیعی، رو به انقراض نهادن گاو سیستانی، تنگدستی و مهاجرت گسترده سیستانیان به مناطق شمالی ایران و زوال روزافزون صنایع دستی در این منطقه شد.
پیش از این نیز در اسفندماه سال گذشته پیرو پیگیری‌های مردمی انجام شده و ارائه مجوز از سوی فرمانداری زابل، مردم سیستان در محل چهارراه شهرداری تجمع و در ادامه به سمت مصلی شهر زابل راهپیمایی کردند. همچنین اردیبهشت‌ماه امسال نیز تجمع قانونی مردم شهرستان‌های منطقه سیستان در خصوص مطالبه حقابه هیرمند در بستر تالاب خشکیده هامون برگزار شد./ایرنا
