آوای سنت : شما مسلمانها از یک طرف می گویید، یزید و لشکریانش کار بسیار اشتباهی کردند که امام حسین را در کربلا «تشنه» و شهید کردند، اما پیامبر اسلام در جنگ بدر دستور می دهد چاه ها را پر کنند تا کفار نتوانند آب بخورند… این که همان است؟
پاسخ :
?الف)
▪️در جریان تحقیق، آرای مختلفی در این زمینه دیدم:
? دیدگاه اول:
▪️پیامبر(ص) در جنگ بدر در محلى فرود آمدند، حباب بن منذر گفت: این‌جا مناسب نیست. ما را به نزدیک‌ترین آب به دشمن ببرید و کنار آن حوضى ایجاد می‌کنیم و ظرف‌ها را در آن قرار می‌دهیم، آب می‌آشامیم و جنگ می‌کنیم و سر دیگر چاه‌ها را می‌بندیم. در این هنگام، جبرئیل(ع) به حضور رسول خدا(ص) آمد و گفت: رأى درست همان است که حباب بن منذر به آن اشاره کرد، و پیامبر(ص) به حباب فرمود: «رأى صحیح را اظهار داشتى» و برخاستند و همان کار را انجام دادند.
?ابن سعد کاتب واقدى، محمد، الطبقات الکبرى، ترجمه، مهدوى دامغانى، محمود، ج ۴، ص ۴۷۸ – ۴۷۹، تهران، انتشارات فرهنگ و اندیشه، ۱۳۷۴ش.
?ذهبی، تاریخ الإسلام، ج۲، ص۵۴
?دیدگاه دوم:
▪️مسلمانها طبق پیشنهاد این صحابی جلیل القدر(حباب بن منذر) (رض) قبل از کفار به چاه ها رسیدند و به جز یکی از چاه ها، دیگر چاه ها را پر کردند، اما «اجازه می دادند» کفار هم از آن یک چاه استفاده کنند.
? ابن هشام ج۲، ص ۱۶/ سیره ی فروغ جاویدان، سلمان ندوی، نعمان شبلی، ترجمه ی عبدالمجید مرادزهی خاشی، ج اول، ص ۳۰۶
?بلعمی، تاریخنامه طبرى، تحقیق، روشن، محمد، ج ۳، ص ۱۲۲ – ۱۲۳، تهران، سروش، البرز، چاپ سوم، ۱۳۷۳ و ۱۳۷۸ش.
?کامل ابن اثیر، ج ۲، ص ۱۲۳.
?دیدگاه سوم:
▪️تفسیر انوارالقرآن و صفوه التفاسیر در مورد آیه ی ۱۱ سوره ی مبارکه ی انفال نوشته اند، مشرکان زودتر به این چاه ها رسیده بودند، به این دلیل مومنان به آب دسترسی نداشتند، لذا هم تشنه بودند و هم برخی از اصحاب مشکل جنابت داشتند. لذا خداوند برای آنها باران زیادی باراند.
?إذْ یُغَشِّیکُمُ النُّعاسَ أَمَنَهً مِنْهُ وَ یُنَزِّلُ عَلَیْکُمْ مِنَ السَّماءِ ماءً لِیُطَهِّرَکُمْ بِهِ وَ یُذْهِبَ عَنْکُمْ رِجْزَ الشَّیْطانِ وَ لِیَرْبِطَ عَلى قُلُوبِکُمْ وَ یُثَبِّتَ بِهِ الْأَقْدامَ ? (انفال: ۱۱)
(به یاد آورید) زمانى که (خداوند) از سوى خود براى آرامش شما، خوابى سبک بر شما مسلّط ساخت واز آسمان بارانى بر شما فرستاد تا شما را با آن پاک کند وپلیدى (وسوسه‌ى) شیطان را از شما بزداید و دلهاى شما را محکم و گام‌هایتان را با آن استوار سازد.
?دیدگاه چهارم:
شهید سید قطب رحمت الله در تفسیر فی ظلال، زیر آیه ی ۱۱ سوره ی مبارکه ی انفال، به نوعی بین این اختلاف آرا ارتباط برقرار کرده و نوشته است، ماجرای باران باریدن (رفع تشنگی و غسل کردن) قبل از پیشنهاد حباب بن منذر بوده است. یعنی هم دیدگاه مفسران و هم دیدگاه مورخان هر دو درست است، به این صورت که ابتدا شب باران می بارد و سپس برای فردایش حباب بن منذر پیشنهادش را مطرح می کند.
?ب)
?دوست داشتم توضیحاتی در مورد جزئیات قضیه تقدیم شما عزیزان نمایم، ولی باور کنید پاسخ به شبهه ی مطرح شده بدون بررسی اسناد هم داده می شود:
▪️ماجرای کربلا با ماجرای جنگ بدر کاملاً متفاوت است! در کربلا ۷۲ نفر را محاصره می کنند و مرتکب این جنایت بزرگ می شوند، اما در جنگ بدر پشت سر هر دو طرف آزاد بوده و هر کدام می توانستند بخاطر تشنگی به سمت چاه های دیگر بروند.
▪️لذا حرکت مسلمانها در این وضعیت یک تاکتیک جنگی و به نوعی تحقیر دشمن بود نه محاصره و تشنگی…
▪️ تصور کنید ۳۱۳ نفر در برابر ۱۰۰۰ نفر صف آرایی کرده بودند… کفار ۱۰۰ اسب داشتند، اما مسلمانها ۲ اسب. کفار وضع مالی مناسبی داشتند، اما مسلمین اینگونه نبودند
تازه سران کفار خیلی هم متکبر بودند (مثلا ابوجهل). حال در این وضعیت، چاه های آب دست مسلمانها باشد، این تحقیر بزرگی برای کفار بود. (و باعث اعتماد به نفس بیشتر مسلمین هم شده بود.)
▪️امشب برای نوشتن این مطلب، دوباره ماجرای جنگ بدر را با تمام جزئیات خواندم، واقعا در برخی مقاطع قلب مخاطب تسخیر می شود…
▪️مثلا در جایی رسول الله (ص) منتظر تایید انصار است، تا ببیند او را برای جنگ همراهی می کنند… در این حین حضرت مقداد (رض) به رسول خدا (صلی الله علیه وسلم) می گوید، یا رسول الله ما مانند قوم حضرت موسی نیستیم که بگوییم: شما و خدایت بجنگید، بلکه ما از جانب راست، چپ، روبرو و پشت سرِ شما خواھیم جنگید.
از این کلام مقداد، آن حضرت(صلی الله علیه و سلم) سخت شادمان گشت، به گونه ای که رخسار مبارک از شدت خوشحالی می درخشید. (فروغ جاودیدان، ج ۱، ص ۳۰۴)
