آوای سنت : با تداوم تجاوزات اسرائیل به نوارغزه و گسترش عملیات زمینی، تونل های ساخته شده توسط گردان های القسام شاخه نظامی جنبش حماس به عنوان یکی از برجسته ترین سلاح های مقاومت سبب شد تا مقاومت دست برتر را در نبردها داشته باشد، نظامیان اشغالگر اسرائیل به ویژه پس از آن که به دلیل شکست ها و تلفات متعدد درجنگ زمینی اخیر دچار شرمندگی های متعدد شده اند از طرق مختلف به دنبال ازبین بردن این تونل ها هستند
به گزارش سرویس ترجمه آوای سنت ، عملیات حفرتونل در نوار غزه سال ۱۹۹۰ آغاز شد، برخی از خانواده‌هایی که در دو طرف حصار شهر رفح در سرزمین‌های فلسطین و مصر زندگی می‌کردند، تونل‌های ساده‌ای حفر کردند که قطر آنها از ۵۰ سانتی‌متر تجاوز نمی‌کرد، آنها از این تونل ها برای انتقال سلاح های سبک و کالا استفاده می کردند
با وقوع انتفاضه الاقصی درسال ۲۰۰۰،گروه های فلسطینی بااحتیاط از این تونل ها برای انتقال سلاح به نوار غزه بهره برداری کردند. یک سال پس از انتفاضه، به ویژه در ۲۶ سپتامبر ۲۰۰۱،عملیات بمباران راهبردی توسط گردان های القسام به پایگاه نظامی ترمیداسرائیل در رفح در جنوب نوارغزه انجام شد. این عملیات از طریق یک تونل به طول ۱۵۰ مترکه برای کارگذاشتن مواد منفجره در زیر پایگاه نظامی حفرشده بود،انجام شد که منجر به کشته شدن ۵ نظامی اسرائیل وزخمی شدن تعدادی دیگر شد.این تاریخ سرآغاز پدیده‌ای شتاب‌دهنده بودکه بعدها به «سلاح تونلی» معروف و به وسیله‌ای مؤثر برای مقاومت فلسطین درمقابله با نظامیان اسرائیلی تبدیل شد
تونل‌های نوارغزه عنصری اساسی در راهبرد مقاومت و تقویت ظرفیت سازمانی فلسطینیان در مواجهه با چالش‌های ناشی ازمحاصره واشغال است.درسال ۲۰۰۶ ازتونل های نوارغزه به عنوان دالان های باریک ومحدود برای انتقال آذوقه وسوخت به ساکنان نوارغزه استفاده شد.اما با گذشت زمان،آنها به شبکه های پیچیده بی شماری درزیرزمین تبدیل شدندوگسترش یافتند که ردیابی آنهادشواراست.براساس برآوردها، ۱۳۰۰ تونل به طول حدود ۵۰۰ کیلومتر درغزه وجود دارد که عمق برخی ازآنها به ۷۰ مترزیرسطح زمین می رسد.گزارش ها حاکی ازآن است که بیشتر این تونل ها فقط دو متر ارتفاع و دو متر عرض دارند
شبکه تونل زیرزمینی نوارغزه یکی ازبزرگترین چالش های پیش روی نظامیان اسرائیل دررویارویی با فلسطینی هاست،سیستم امنیتی و نظامی اسرائیل برای مقابله با این چالش،یگان ویژه ای به نام الجهالوم ایجاد کردکه کار آن جستجوی راهروها و تونل ها ست.این یگان شامل مهندسین حرفه ای مجهز به آخرین فناوری ها ازجمله رادارهای زمینی،تجهیزات حفاری وحسگرها است که به آنها امکان می دهد تا تحرکات زیرزمینی را با کارایی بالا زیر نظرداشته باشند،روزنامه عبری معاریو درگزارش قبلی اذعان داشت که تونل های ساخته شده توسط حماس درغزه چالش بزرگی برای هرگونه تهاجم نظامی زمینی اسرائیل به نوارغزه است
یک مقام ارشد امنیتی سابق اسرائیل با بیان اینکه واژه تونل،حق مطلب را درمورد آنچه حماس درنوارغزه ایجاد کرده است ادا نمی کند،از این تونل ها به عنوان شهرهای زیرزمینی یادکرد،مایک مارتین،کارشناس امورجنگ،در ۲۶ اکتبر به پایگاه خبری روسیا الیوم گزارش داد که،این تونل‌ها تعادل ایجاد می‌کنند،زیرامزایای تسلیحاتی، تاکتیکی،فناوری وسازمانی اسرائیل راخنثی می‌کنند.اوافزود این تونل ها همچنین خطر عدم تمایز بین اهداف نظامی وغیرنظامی را که درقوانین بین المللی به آن اشاره شده است،از بین می برد،مارتین می افزاید: براین اساس،نظامیان اسرائیل درمورد عملیات نظامی درداخل مناطق غیرنظامی با مشکلاتی مواجه هستند که می توان آن را به عنوان یک جنگ سه بعدی تعریف کرد.
برخی ازمنابع دسامبرامسال به روزنامه فایننشال تایمزگفتندکه شبکه تونلی که حماس درنوارغزه ایجاد کرده بزرگترازشبکه قطارهای متروی لندن است،این تونل ها دربرابر هواپیماهای بدون سرنشین شناسایی اسرائیل مصون هستند.
تونل های غزه سه نوع است:
۱-تونل های هجومی که از آنهابرای نفوذ و انجام حملات به نیروهای اشغالگر استفاده می شود.ازاین تونل ها همچنین به عنوان آشیانه ای برای پرتاب موشک استفاده می شود
۲- تونل‌های دفاعی که درداخل سرزمین‌های فلسطینی برای ایجاد کمین،انتقال جنگنده‌ها به دور ازدید هوایی هواپیماهای اسرائیل استفاده می‌شوند.
۳- تونل های لجستیکی که ازآن به عنوان مراکزفرماندهی عملیات نظامی،هدایت جنگنده ها وهمچنین برای ذخیره مهمات وتجهیزات نظامی واجتماع نیروها استفاده می شود.
اسرائیل و نیروهای نظامی آن که در بین ۱۸ نیروهای قدرتمند جهان طبقه بندی می شوند، درتلاش برای از بین بردن شبکه تونل های زیرنوار غزه باچالش های بزرگی روبرو هستند.تمام سرویس های اطلاعاتی برای یافتن وانهدام این سلاح استراتژیک که توسط حماس در سال ۲۰۰۱ پرتاب شد،استفاده شد.وال استریت ژورنال اواسط نوامبر به نقل ازمقامات آمریکایی فاش کردکه اسرائیل سیستم بزرگی ازپمپ ها را راه اندازی کرد که ممکن است از آن برای پمپاژ آب به تونل های استفاده کند،نظامیان اسرائیل نصب و تکمیل حداقل پنج پمپ راکه می تواند هرساعت هزاران مترمکعب آب را انتقال دهد و تونل ها را ظرف چند هفته پر کند انجام داده اند
روزنامه فرانسوی فیگارو دراواسط نوامبرنوشت که اسرائیل درحال بررسی استفاده از بمب اسفنجی برای بستن تونل های حفر شده در زیرزمین های نوار غزه است.آنها بمب هایی هستند که حاوی موادمنفجره نیستند،اما از طریق یک واکنش شیمیایی یک انفجار ناگهانی کف مانند ایجاد می کنند که به سرعت منبسط می شود و سپس جامد می شود.
فایننشال تایمزدسامبرامسال گزارش داد که اولین گام برای از بین بردن تونل‌ها،تعیین مکان آن‌هاست که رادارها وحسگرهای صوتی می توانند با نفوذ به زمین این کار را انجام دهند،یک تاکتیک ساده‌ترشامل پرتاب یک نارنجک دودزا به ورودی یک تونل است که با فوم منبسط‌کننده بسته می‌شود تا مشخص شود آیا دود در جای دیگری ظاهر می‌شود یا خیر؟یک مقام امنیتی که نخواست نامش فاش شودگفت:چنین روش‌های تخیلی بیانگرمشکلات و زمان طولانی موردنیاز برای ازبین بردن دنیای مخفی حماس است
واصف عریقات کارشناس نظامی ومسائل راهبردی می گوید:سلاح تونل یک سلاح راهبردی دردست مقاومت فلسطین است به ویژه اینکه این تونل ها تنها سلاح درمقابل برتری هوایی،توپخانه ای و زمینی نیروهای اشغالگر است.وی در گفت و گو با الخلیج آنلاین گفت: مقاومت مانند اسراییل از دفاع هوایی و یا سلاح های پشتیبانی برخوردار نیست،بنابراین، تونل‌ها تنها سلاحی محسوب می‌شوند که توانایی برقراری ارتباط، هماهنگی ومخفی کردن سلاح‌های توپخانه وموشکی را برای مقاومت فراهم می‌کند.
عریقات می افزاید: تمام ظرفیت های موردنیاز مقاومت فلسطین در این تونل های زیرزمینی که یک شهریکپارچه است وجود دارد،این همان چیزی است که اسراییل را ناراحت و نگران می کند زیرا نمی تواند از مکان این تونل ها یاجزئیات آنها مطلع شود و این امرمانع ازاجرای عملیات زمینی درداخل نوارغزه می شودزیراخطری بزرگ برای نظامیان اسرائیل ایجاد می کند.این کارشناس نظامی معتقداست که مقابله باسلاح تونل برای اسرائیل دشوار است زیرا ازمحل این شبکه درنوار غزه،ازجزئیات فنی و نحوه ساخت آن اطلاعی ندارد واین مانع بزرگی در برخورد اشغالگران با این تونل هاست. عریقات افزود اگرچه نیروهای آمریکایی و واحدهای ویژه اسرائیل برای دسترسی به این شبکه ها عملیات مشترکی انجام داده اند اما اسرائیل دو ماه کامل به جستجوی این تونل ها پرداخت و موفق نبوده است
