ماموستا هاشم نوری امام جمعه اهل سنت شهرستان قروه در خطبه های نماز جمعه در مورد حقوق همسایه، اظهار کرد: همسایه ۳ حق دارد که شامل حق الغراب؛ حق فامیلی، حق الاسلام؛ حق مسلمان بودنش و حق الجوار؛ حق همسایگی است.
وی افزود: سوره مبارکه نساء آیه‌ی ۳۶ «وَاعْبُدُوا اللَّـهَ وَلَا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئًا وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا وَبِذِی الْقُرْبَى وَالْیَتَامَى وَالْمَسَاکِینِ وَالْجَارِ ذِی الْقُرْبَى وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالْجَنبِ وَابْنِ السَّبِیلِ وَمَا مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ إِنَّ اللَّـهَ لَا یُحِبُّ مَن کَانَ مُخْتَالًا فَخُورًا» (نساء/ ۳۶) خدا را پرستش بکنید برای خدا شریک قائل نشوید بعد از توحید دعوت می‌کند به نیکی کردن به پدر و مادر، بستگان و فامیل‌ها و آن‌هایی که سرپرست ندارند و افرادی که مسکین، فقیر و ضعیف هستند بعد از احسان به این‌ها می‌فرماید سه مورد از این آیه درباره همسایه است.
امام جمعه اهل سنت شهرستان قروه، بیان کرد: یکی همسایه‌هایی که فامیل هستند آنها را باید انسان بیشتر محبت بکند دوم همسایه‌هایی که فامیل نیستند یا فاصله دارند بعضی‌ها هم گفتند ذی القربی همسایه‌های نزدیک جنب همسایه‌های دور است به همسایه‌های دور و نزدیک محبت و خدمت بکنند و سوم یعنی آن‌هایی که همسایه نیستند ولی در جوار ما زندگی می‌کنند.
ماموستا نوری ذکر کرد: آن‌هایی که همراه ما هستند آنها هم به یک نوعی همسایه ما هستند یعنی کلا همسایه‌های دور و نزدیک و آن‌هایی که هم نشین و همکار ما هستند؛ سفارش شده به احسان و نیکی به آنها اول بنده روایاتی که اهمیت همسایه و حرمت همسایه را گفته عرض می‌کنم.
وی عنوان کرد: دین مقدس اسلام، برنامه ای جامع و کامل برای سعادت بشر در دنیا و آخرت است که جنبه ها و نیازمندی های فردی و اجتماعی، جسمی و روحی او را در نظر دارد و در مورد همسایه داری نیز رهنمودهای سودمندی بیان کرده است.
امام جمعه اهل سنت شهرستان قروه، بیان کرد: خداوند در قرآن کریم در برشماری مجموعه ای از حقوق اسلامی مسلمانان در قبال یکدیگر، نیکی به چند گروه از جمله همسایگان را به بندگانش سفارش می کند و می فرماید: وَ الْجارِ ذِی الْقُرْبی وَ الْجارِ الْجُنُبِ. (نساء: ۳۶) و به همسایه نزدیک و همسایه دور احسان کن.
ماموستا نوری خاطرنشان کرد: در تفسیر «دور» و «نزدیک» در آیه قرآن، چند احتمال داده شده است، ولی به نظر می رسد منظور همان دوری و نزدیکی مکانی باشد. از آنجا که کلمه همسایه، در عرف عامیانه مفهوم محدودی دارد و تنها همسایگان نزدیک را دربرمی گیرد، شاید برای توجه دادن به وسعت مفهوم آن از نظر اسلام، راهی جز این نبوده است که نامی از همسایگان دور نیز به صراحت برده شود.
وی اضافه کرد: این بیان هنگامی تقویت می شود که نظر اسلام را درباره حد همسایگی بدانیم. شخصی می گوید از رسول الله پرسیدم: فدایت شوم، حد همسایگی تا کجاست؟ فرمود: «اَرْبَعین دارا مِن کُلِّ جانب؛ چهل خانه از هر طرف».
امام جمعه اهل سنت شهرستان قروه، خاطرنشان کرد: متأسفانه در دنیای ماشینی امروز روابط عاطفی و انسانی مردم با یکدیگر چنان به ضعف و خاموشی گراییده است که همسایگان نزدیک نیز کوچک ترین خبری از حال همدیگر ندارند و حتی گاهی پس از چندین سال سکونت در یک محل، هنوز نام یکدیگر را نمی دانند. اسلام این رویه را به شدت نکوهش می کند و سفارش های اولیای بزرگوار اسلام در این باره، موجب شگفتی است. علی علیه السلام در آخرین وصیت های خود چنین می فرماید: اللّه َ اللّه َ فی جیرانِکُمْ فَإِنَّهُمْ وَصِیَّهُ نَبِیِّکُمْ، مازالَ یُوصی بِهْمِ حَتّی ظَنَنّا اَنَّهُ سَیُورِّثُهُمْ.
ماموستا نوری گفت: از خدا بترسید! از خدا بترسید! درباره همسایگان که همواره مورد سفارش پیامبرتان بوده اند. (آن حضرت) به قدری درباره آنان سفارش می کرد که گمان می بردیم برای ایشان میراثی قرار خواهد داد.
وی یادآور شد: پیامبر اسلام شیوه رفتار همسایگان با یکدیگر را در تأمین سعادت و آسایش انسان ها مؤثر می دانست و به یارانش سفارش می کرد در جایی مسکن گزینند که بتوانند از نعمت وجود همسایگان شایسته تری بهره مند شوند. وقتی یکی از اصحاب از ایشان پرسید: ای رسول خدا صلی الله علیه و آله ! تصمیم دارم خانه ای بخرم، به نظر شما کدام محله را انتخاب کنم؟ حضرت بدون آنکه محله خاصی را به او پیشنهاد کند، فرمود: اَلْجَارُ ثُمَّ الدّارُ، اَلرَّفیقُ ثُمَّ السَّفَرُ.
اول همسایه [را بنگر] سپس خانه [بخر]، ابتدا رفیق [برگزین] سپس سفر [کن].
وی به آداب همسایه داری اشاره و عنوان کرد: آداب و حقوقی که اسلام برای همسایگان در نظر گرفته، فراوان است. روزی رسول خدا صلی الله علیه و آله از یاران خود پرسید: آیا می دانید حق همسایه چیست؟ حاضران پاسخ منفی دادند. آن حضرت فرمود:حق همسایه آن است که اگر برای کرایه از شما درخواست کمک کرد، به او کمک کنید. اگر وام خواست، به او بپردازید. هرگاه تهی دست شد، از او دست گیری کنید. چنانچه خیری به او رسید، به او تبریک بگویید. هنگام بیماری، به عیادتش بروید. در مصیبت ها به او تسلیت بگویید. اگر مُرد، در تشییع جنازه اش حاضر شوید. بر ارتفاع خانه خود بدون موافقت او نیفزایید تا مانع وزش نسیم و جریان هوا نشود. هرگاه میوه ای خریدید، مقداری به او هدیه کنید و اگر مایل به این کار نبودید، آن را پنهانی به خانه ببرید و دقت کنید که فرزندتان آن را از خانه بیرون نبرد که فرزند او ببیند و به خاطر آن بهانه گیری کند. با بوی غذای مطبوع خود، او را میازارید، مگر آنکه مقداری برایش بفرستید.
امام جمعه اهل سنت در ادامه بیان کرد: آزار دیگران، با فطرت آدمی ناسازگار است و هیچ عقل سلیمی آن را نمی پسندد. وقتی خداوند، بی توجهی به حال همسایگان را منشاء کم لطفی می شمارد، آزار رسانی به آنها، حتما پی آمدهای سنگین تری را در پی می آورد.
ماموستا نوری اضافه کرد: به رسول خدا صلی الله علیه و آله عرض شد: فلان زن، روزها روزه می گیرد و شب ها به نماز می ایستد و صدقه می دهد، ولی همسایه خود را نیز با زبانش می آزارد. حضرت فرمود: «لا خَیْرَ فیها، هِیَ مِن أهْلِ النّارِ؛ خیری در او نیست، او اهل آتش است».
وی گفت: اسلام پیروان خود را از همسایه آزاری بازداشته و هیچ ارج و حرمتی برای فرد همسایه آزار قائل نشده و دستور داده است با وی برخورد جدی کنید و او را به اشتباه خویش آگاه سازید.
پیامبر اکرم-صلی الله علیه و اله
قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ ص إِنِّی لَعَنْتُ سَبْعَهً لَعَنَهُمُ اَللَّهُ وَ کُلُّ نَبِیٍّ مُجَابٍ قَبْلِی فَقِیلَ وَ مَنْ هُمْ فَقَالَ اَلزَّائِدُ فِی کِتَابِ اَللَّهِ وَ اَلْمُکَذِّبُ بِقَدَرِ اَللَّهِ وَ اَلْمُخَالِفُ لِسُنَّتِی وَ اَلْمُسْتَحِلُّ مِنْ عِتْرَتِی مَا حَرَّمَ اَللَّهُ وَ اَلْمُتَسَلِّطُ بِالْجَبْرِیَّهِ لِیُعِزَّ مَنْ أَذَلَّ اَللَّهُ وَ یُذِلَّ مَنْ أَعَزَّ اَللَّهُ وَ اَلْمُسْتَأْثِرُ عَلَى اَلْمُسْلِمِینَ بِفَیْئِهِمْ مُسْتَحِلاًّ لَهُ وَ اَلْمُحَرِّمُ مَا أَحَلَّ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ .
رسول خدا(ص)فرمود: من هفت طایفه را لعن کرده ام و خداوند و هر پیغمبر مستجاب الدعوه نیز لعنشان نموده اند عرض شد آنان کیانند؟ فرمود کسی که بکتاب خدا بیفزاید و کسی که تقدیرات الهی را دروغ پندارد و کسی که با روش من مخالفت ورزد و کسی که در باره اولاد من آنچه را که خداوند حرام فرموده است روا دارد و کسی که با توسل بزور بر مردم مسلط شود تا آن را که خداوند خوارش گردانیده عزیز کند و آن را که خدا عزیز نموده خوار گرداند و کسی که بیت المال مسلمانان را صرف منافع شخصی نموده و این عمل را روا دارد و کسی که حلال خداوند را حرام شمرد.
