آوای سنت : تحولات متعدد ماه های اخیر درخاورمیانه این پرسش را مطرح کرده است که آیا این منطقه دستخوش تغییر اساسی در الگوهای همکاری و درگیری میان کشورهای منطقه با قدرت های خارجی است یا خیر؟
به گزارش سرویس ترجمه آوای سنت ، بر اساس گزارشی که وب سایت «Modern Diplomacy» منتشر کرده است،سفر شی جین رئیس جمهور چین به ریاض و دیدارهای وی با سران عرب در آنجا برجسته ترین نقطه عطف در این زمینه بوده است.بسیاری بیانیه مشترک چین و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس را به عنوان مدرکی مبنی برجانبداری چین از امارات در مناقشه با ایران بر سر مالکیت برخی جزایرکوچک خلیج فارس تفسیر کردند.
در این میان تعمیق روابط مسکو و تهران در ارسال تسلیحات ایرانی برای ارتش روسیه که در اوکراین می جنگند نمایان شد.در عین حال،افراطیترین دولت راستگرا دراسرائیل روی کار میآید که پرسشهایی را در مورد آینده روابط اسرائیل به ویژه با برخی از کشورهای عربی،ایجاد میکند،هرچند این امر تاکنون تأثیر روشنی بر این روابط نداشته است.
جام جهانی که به میزبانی دوحه برگزار شد،نه تنها از سوی هواداران ورزش،بلکه از سوی ناظران سیاسی نیز مورد توجه گسترده قرار گرفت.تأثیرات بالقوه جام جهانی بر روابط بین کشورهای خلیج فارس و سایر کشورها نیز برجسته شد و ابراز همبستگی شدید با آرمان فلسطین جدیدترین سند آن بود.
بخشی از موارد فوق مبتنی بر تغییر قطبنمای منافع آمریکا در منطقه به سمت شرق آسیاست و بخشی دیگر مبتنی بر وضعیت رو به نابودی دیپلماسی در مورد احیای توافق هستهای ایران است.
بر اساس این گزارش،ملاحظات کوتاهمدت،رویدادهای خارج از منطقه و گاه ملاحظات سیاسی داخلی نقش زیادی در انتشار اخبار از خاورمیانه داشته است که میتوان آن را مروری اساسی بر ژئوپلیتیک منطقه توصیف کرد.سفر شی جین به عربستان سعودی بخشی از تلاش های چین برای تعمیق روابط با کشورهای عربی خلیج فارس بود.
بیانیه چین و کشورهای حاشیه خلیج فارس،در ظاهر،نسبت به جزایر خلیج فارس معتدل وبی طرفانه بود و به این بسنده کردکه مناقشه باید ازطریق مذاکرات دوجانبه بر اساس قوانین بین المللی حل و فصل شود.از سوی دیگر،ایران به این بیانیه اعتراض کرد زیرا معتقد است که مناقشه ای وجود ندارد و این جزایر حق ایران است.
دلایل زیادی برای این باور وجود دارد که چین همچنان خواهان روابط گسترده با هر دو طرف خلیج فارس است.ایران تامین کننده عمده نفت چین و واردکننده کالاهای ساخت چین بود.سال گذشته،چین و ایران یک توافق راهبردی ۲۵ ساله امضا کردند.
بر اساس این گزارش،ژئوپلیتیک کلی خاورمیانه طی چند سال گذشته تغییر قابل توجهی نداشته و آمادگی تغییر اساسی در ماه های آینده را ندارد.تصویر منطقه ای رقابت هایی را نشان می دهد که تا حدی بر اساس تقسیمات قومی و مذهبی است، اما همچنین منعکس کننده جاه طلبی های فردی وگاه بی ثبات کننده رهبران است.
موضوع بعدی مناقشه حل نشده اسرائیل و فلسطین است،علیرغم تلاشهای گسترده اسرائیل برای بیرون راندن این درگیری از افکارعمومی جهان با همکاری برخی از سازمان های رژیمهای عربی خلیج فارس،واکنش های مردمی به این موضوع همچنان ادامه دارد.
روسیه،علیرغم تحریمها و بحران مرتبط با عملیات نظامی خود در اوکراین،همچنان به نشان دادن صلاحیت کار با همه طرفهای درگیریهای خاورمیانه،از اسرائیل گرفته تا ایران و دیگران، ادامه میدهد.سفر اخیر رئیس جمهور چین به عربستان سعودی نیز بخشی از تلاش های پکن برای الگوبرداری از روسها با سیاست خارجی جامع در خاورمیانه است
ترکیه یکی دیگر از قدرت های خارجی فعال است.اما سیاست این کشور به دلیل بیرونی نبودن کاملاً محدود شده است،این کشور نگرانی های خاصی در مورد فعالیت کردها در سوریه و عراق و همچنین ملاحظات ایدئولوژیک در مورد پیوندهای حزب حاکم با اخوان المسلمین دارد.
ایالات متحده شاید محدود کننده ترین قدرت خارجی در تعاملاتش با منطقه بوده و هست،این کشورخویشتنداری درسیاست داخلی و میراث درگیری های گذشته را به هم پیوند زده است،این موضوع به ویژه در حمایت بی قید و شرط از اسرائیل و خصومت بی قید و شرط با ایران مشهود است
این گزارش به این نتیجه رسید که یکی از درس های آموخته شده این است که آمریکا بهجای اینکه خاورمیانه را بهعنوان دوست و دشمن تقسیمبندی کند،برای گسترش نفوذ خود باید از روس ها و اخیرا ازچینی ها در تعامل با همه کشورهای منطقه الگوبرداری کند.