احتمال ظهور اتحادی سه گانه در غرب آسیا

آوای سنت : خاورمیانه برای چندین دهه ،صحنه رقابت بسیاری از کشورها  برای نفوذ دردیگرکشورهای خود بوده است. پس از گسترش نفوذ ایران، بلندپروازی ترکیه ودرمقابل تلاش اسرائیل و برخی کشورهای حوزه خلیج فارس برای متوقف کردن آن،اوضاع منطقه به میزان قابل توجهی بدتر از قبل شده است.

به گزارش سرویس ترجمه آوای سنت، در چند سال گذشته شاهد نوعی نزدیکی بین اسرائیل وکشورهای حوزه خلیج فارس ، به ویژه امارات و بحرین بودیم که با امضای توافقنامه،عادی سازی کامل تحت حمایت آمریکا در اواسط سپتامبر ۲۰۲۰ پایان یافت.

اگرچه بسیاری از گزارشها،اتحاد نظامی بین برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس و اسرائیل را عاملی برای پایان دادن به گسترش ایران و نفوذ ترکیه در خاورمیانه به حساب می آوردند، اماهیچ پیشرفت ملموسی در این زمینه حاصل نشد.

در همین زمینه ، یی پژوهش جدیداز احتمال ایجاد یک اتحاد ژئواستراتژیک جدید بین اسرائیل، امارات و هند برای مقابله با ایران و ترکیه صحبت کرد.

اما احتمال وقوع چنین اتفاقی در منطقه ای مانند خلیج فارس چقدر است؟

موسسه مطالعات سیاست خاورمیانه (که در ۱۹۴۶ تأسیس شد و در واشنگتن مستقر است) گزارشی با عنوان اتحاد هندو-ابراهیمی در حال ظهورمنتشر کرد وگفت :چگونه هند،اسرائیل و امارات متحده عربی نظم جدید فرامنطقه ای ایجاد می کنند؟ براساس این گزارش این اتحاد توانایی تغییر ژئوپلیتیک و ژئواکونومی در منطقه را دارد.

در گزارش این موسسه که توسط “الخلیج آنلاین” ترجمه شده است ، آمده است که پویایی های چند جانبه در چند سال گذشته شکل گرفته است. اما با امضای موافقت نامه های عادی سازی ،پیگیری سیاست خارجی تهاجمی تر از سوی ترکیه و افزایش فاصله بین پاکستان و امارات،این امر در سال ۲۰۲۰ شتاب بیشتری گرفت .

وی افزود: اگرچه اسرائیل ، امارات متحده عربی و هند هنوزمجمعی را به عنوان بلوک ژئوپلیتیک رسمی به تصویب نرسانده اند،اما گفتگوی راهبردی هندی – ابراهیمی یک احتمال نزدیک است.

وی افزود به عنوان مثال،یونان خواستار برقراری گفتگوی سه جانبه با هند و امارات متحده عربی شد و به نظر می رسد که این گفتگودر آینده  با اسرائیل نیزبا توجه به نقش اساسی آن در موقعیت یونان در گاز دریای مدیترانه شرقی انجام شود.

اتحاد هندو- ابراهیمی با چالشی دیگر مواجه است که عربستان سعودی، به عنوان بزرگترین اقتصاد عربی در آن قرار دارد.به گفته این موسسه،ریاض روابط خوبی با تل آویو و دهلی نو برقرار کرده است و ممکن است این گردهمایی را یک فرصت استراتژیک بلند مدت تلقی کند.

درگزارش این موسسه آمریکایی آمده است که ظهور بلوک هندو-ابراهیمی در غرب آسیا می تواند  یک راه حل ژئواستراتژیک برای نفوذ بیشتر آمریکا در منطقه با منابع کمتر باشد.

علت حضور هند در این پیمان چیست؟

در تجزیه و تحلیل خود ، این موسسه معتقد است که برای نزدیک شدن هند و اسرائیل دلایل متعددی وجود دارد،مانند نزدیک شدن ترکیه به پاکستان تحت ریاست رجب طیب اردوغان  و حمایت آنکارا از اسلام آباد در مسئله کشمیر و فاصله گرفتن پاکستان از ریاض و ابوظبی به نفع آنکارا.

این موسسه افزود: پاکستان ترکیه را به عنوان یک شریک امنیتی قابل اعتماد و تامین کننده سلاح می بیند ، به ویژه پس از مداخله ترکیه در لیبی و آذربایجان و ظهورهواپیماهای بدون سرنشین ترکیه.

ترکیه همچنین از عضویت پاکستان در گروه تامین کنندگان هسته ای حمایت می کند و پیش از این نیز به درخواست پاکستان با عضویت هند در این سازمان مخالفت کرده بود.

این گزارش اشاره کرد که دهلی نو به شرق مدیترانه و خلیج فارس گرایش پیدا کرد تا با همکاری با مخالفان اصلی خود ،یونان و امارات، با نفوذ ترکیه مقابله کند.

اتحاد هند و اسرائیل همزمان با ایجاد روابط مستحکم تر بین هند و خلیج فارس است.تسلیحات اسرائیلی صادر شده به هند ، روابط شخصی ونزدیکی دیدگاههای نارندرا مودی،نخست وزیر هند و بنیامین نتانیاهو،نخست وزیر سابق اسرائیل ، به تقویت این رابطه کمک کرد.

بر اساس این گزارش ، امارات متحده عربی در مقابل ، هند را به اردوگاه خود دعوت کرد و از این فرصت به عنوان اقدامی بر علیه نزدیک شدن پاکستان به ترکیه استفاده کرد . زیرا استراتژی دهلی نو و ابوظبی برای دفع نفوذ فزاینده اسلام سیاسی به رهبری ترکیه مطابقت داشت.

شاید توافقات عادی سازی روابط بین اسرائیل و کشورهای عربی (امارات متحده عربی ، بحرین ، سودان و مراکش) مانند توافق نامه هایی که با کمک ایالات متحده با قاهره در ۱۹۷۹ و عمان در ۱۹۹۴ امضا شد،یک صلح سرد نباشد.

بر اساس گزارش موسسه آمریکایی ، این مسئله فراتر از مساله فلسطین و مرکزیت آن در اعراب است و بیشتر بر نگرانی های امنیتی مشترک درباره آنکارا و تهران و محاصره آنها توسط اسرائیل ، امارات و کشورهای حوزه خلیج فارس در مقیاس وسیع تمرکز دارد.

احتمال موفقیت این پیمان چقدر است؟

هیچ بیانیه رسمی یا جلسات اعلام شده ای مبنی بر ایجاد اتحاد بین کشورهای مذکور صادر نشده است و اگرچه صحبت از اتحاد نظامی اسرائیل با کشورهای حوزه خلیج(فارس) علیه ایران به طور گسترده گسترش یافته است ، اما به نتیجه نرسیده است.

در ژوئن ۲۰۲۱ ، وبان کاپور ، سفیر هند در امارات متحده عربی ،اظهار داشت که توافقات عادی سازی منجر به تقویت روابط بین دهلی نو،تل آویوو ابوظبی شد.

عبدالخالق عبدالله ، نویسنده اماراتی و مشاور سابق محمد بن زاید ولیعهد ابوظبی در حساب توئیتر خود نوشت: یک اتحاد جدید ژئوپلیتیک و ژئواکونومی در غرب آسیا بین هند،امارات و اسرائیل در حال شکل گیری است که ماموریت آن مقابله با ایران و ترکیه است.

محمد هاشمی الحمیدی ، نویسنده روزنامه نگار در پاسخ به عبدالخالق گفت: هند توسط یک حزب افراطی راست گرا رهبری می شود که به قطعنامه های بین المللی درباره مسلمانان کشمیر توجه نکرده و جنایت های بزرگی مرتکب شده است و هنوزهم این جنایت ها درحق بیش از ۲۰۰ میلیون مسلمان ساکن هند،ادامه دارد،در تل آویو نیزدولتی است که رویکرد شهرک سازی را اتخاذ می کند وبا کمک منابع مالی امارات متحده عربی ، به سخت گیری ها در حق مردم فلسطین ادامه می دهد

محمد مصطفی عمرانی هم نوشت: واقعیت این است که امارات با سیاست ها و شیوه های خود در واقع به ایران خدمت می کند و به این کشور و متحدانش در منطقه قدرت می بخشد. در زمینه اقتصادی هم، ایران دومین شریک امارات بعد از چین است و حجم مبادلات تجاری با امارات به ۱۵ میلیارد دلار رسیده است.

سالم الصواف ، یکی دیگراز تحلیلگران سیاسی ،می گوید: یک اتحاد سیاسی و اقتصادی بین هند ، اسرائیل و امارات دوراز دسترس نیست، اما این اتحاد هرگز جنبه نظامی ندارد .

وی در مصاحبه با “الخلیج آنلاین” افزود که ترکیه در خاورمیانه دارای مقبولیت عمومی است و بر اقتصاد و صادرات نظامی تمرکز دارد . در حالی که نفوذ ایران با قدرت شبه نظامیان در چهار کشور عربی گسترش یافته و نفوذ زیادی در آنها دارد.

وی اظهار داشت که اگر این اتحاد رخ دهد ،بر موضوعات اقتصادی و تاحدودی سیاسی تمرکز خواهد کرد،اسرائیل با ایران یا ترکیه درگیر نخواهد شد ودرگیری های اسرائیل با این دو کشوردر حد لفاظی است .

الصواف خاطرنشان کرد: رویکرد پاکستان در قبال ترکیه متعادل است و این کشورروابط مهم و استراتژیک با عربستان سعودی را حفظ می کند،درست است پاکستان به حمایت های مالی عربستان نیاز دارد اما این کشور یک کشور هسته ای قوی است و در منطقه بیهوده حرکت نمی کند.

اصل مطلب را اینجا بخوانید