آوای سنت : تلاشهای مسکو برای ارتقای توسعه کریدور تجاری شمال-جنوب در سراسر قفقاز و نیاز این کشور به ایران برای دور زدن تحریمهای غرب،فرصت جدید وگستردهای به تهران برای ایفای نقش رهبری در قفقاز جنوبی داده است.
به گزارش سرویس ترجمه آوای سنت ، بنیاد آمریکایی”جیمزتاون” که به بررسی تحولات روابط روسیه و ایران پس از جنگ اوکراین پرداخت،می گوید: افزایش نفوذ ایران در منطقه ای که آن را بخشی از میراث طبیعی خود می داند ممکن است در آینده نه تنها بر غرب بلکه بر مسکو نیزتأثیر منفی بگذارد.
این بنیاد که به سیاست دفاعی می پردازد،در تحلیلی که در وب سایت خود منتشر کرد گفت:کرملین امیدوار است که ایران همچنان با روسیه مرتبط باشد.اما تهران طی چند ماه گذشته با مجموعه ای از اقدامات به ویژه رزمایش هایی که در مرزهای خود با آذربایجان و ارمنستان برگزار کرد، نشان داد که برنامه های خاص خودش را دارد.
در این زمینه،پال گوبل،تحلیلگر آمریکایی معتقد است ایران نفوذ جدید خود را با اصرار بر برگزاری نشستی با مقامات روسی در گروزنی،پایتخت چچن ونه در مسکو،تقویت کرد.وی تاکید کرد که ایران از این وضعیت بیشتر به نفع خود استفاده خواهد کرد و این موضوع نه تنها در مسکو بلکه در سرتاسر منطقه ودر پایتخت های غربی به نگرانی جدی تبدیل خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد که مسکو این نفوذ جدید را پس از حمله به اوکراین که منجر به جدایی جدی این کشور از غرب شد، به تهران داد.گوبل در اینجا به نشست کمیته اقتصادی ایران و روسیه در تابستان گذشته در اصفهان و تصویب توسعه کریدور شمال – جنوب در قفقاز اشاره کرد، ایران نیزکالاهایی را به روسیه میدهد که تامین این کالاها برای روسیه به دلیل تحریم های غربی امکان پذیر نیست.
وی افزود دامنه توافقات بین دو شریک به قدری گسترده بود که بسیاری از کارشناسان مسکو و غرب پس از این توافقات،شروع به صحبت درباره احتمال تشکیل یک اتحاد جدید ضد غربی کردند.
به گفته گوبل،اما این نتیجه گیری دو چیز را نادیده گرفت: از یک سو،مسکو و تهران بر سر موضوعات کلیدی،از جمله تعیین مرز دریای خزر و تکمیل راه آهن برای باز کردن کریدور شمال-جنوب، اختلاف نظر جدی داشتند و از سوی دیگر،تهران با اعزام دیپلماتهای خود به آذربایجان و ارمنستان،کاملاً مستقل از اراده روسیه عمل کرد و این نشان میدهد که ایران آماده نیست کورکورانه راه مسکو را دنبال کند.
در همین راستا،گوبل به نقل از استانیسلاو تاراسف تحلیلگر روسی درباره رویکرد ایران گفت: ایران در حال بازگشت به قفقاز است.
او اشاره کرد که حضور این کشور ممکن است به زودی در سطح نظامی ملموس شود.تاراسوف درباره گسترش فعالیتهای دیپلماتیک تهران در ماههای اخیردر قفقاز جنوبی گفت: این امر،کمتر توجه غرب یا حتی روسیه را به خود جلب کرده است،اما ممکن است در آینده، عواقب جدی برای هر دو داشته باشد.
این موضوع به راه اندازی رزمایش های فشرده نظامی در استان های ایرانی هم مرز با ارمنستان و آذربایجان مربوط می شود و این رزمایش ها به وضوح نشان دادکه ایران توانایی لازم را برای نفوذ داراست.
تاراسف می گوید:این رزمایشهای ایران توسط ارتش ایران که وظیفه دفاع از تمامیت ارضی و امنیت کشور را بر عهده دارد،انجام نمیشود،بلکه توسط سپاه پاسداران که مسئولیت اقدامات نظامی خارج از مرزهای کشور را بر عهده دارد، انجام میشود.وی افزود نه تنهاکشورهای منطقه،بلکه بازیگران خارج از آن معتقدند که ایران می تواند با ابزار نظامی اراده خود را در مرزهای شمالی خود حفظ کند.
تاراسف معتقد است:کرملین باید با این واقعیت کنار بیاید که ممکن است نتواند اقدامات تهران را کنترل کند،اقداماتی که که نه تنها برای روسیه بلکه برای منطقه وسیع تر از آن و غرب نیز مشکل ایجاد می کند.