مقالات و یادداشت ها

 ایران از عمان چه می خواهد؟

یادداشتی از أشرف كمال

آوای سنت: حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، از کشورعمان به عنوان مرکز گفتگوها در منطقه یاد کرد که تحلیل گران علت آن را نیاز ایران به نقش عمان در تعدادی از پرونده‌های متوقف شده می‌دانند.

به گزارش سرویس ترجمه آوای سنت ، اظهارات عبداللهیان در سفری که وی به مسقط آغاز کرد (۲۷ دسامبر ۲۰۲۲) بیان شد که طی آن با سلطان هیثم بن طارق دیدار و پیام کتبی ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران و دعوت رسمی او برای سفر به تهران را به وی ابلاغ کرد.

مسقط همواره به دیپلماسی خاموش معروف بوده است. با توجه به بحران یمن،که ایران با حمایت خود از حوثی‌ها،بازیگر اصلی آن است، مسقط بر اساس آنچه از سوی محمد عبدالسلام، مذاکره کننده ارشد شبه نظامیان حوثی در ۲۰ ماه جاری اعلام شد،اکتبر گذشته میزبان مذاکرات محرمانه مستقیم بین حوثی‌ها و سعودی‌ها بود.

هدف از این مذاکرات احیای آتش بس تحت حمایت سازمان ملل بین آوریل و اکتبر گذشته است که طرفین به دلیل آنچه که تیموتی لندرکینگ نماینده آمریکا در یمن، آن را ناسازگاری حوثی ها توصیف کرد،موفق به تمدید آن نشدند.

در حالی که طرفین در تلاش برای احیای آتش بس به امید تبدیل آن به آتش بس طولانی مدت هستند،ایالات متحده نظارت خود را در آبهای خلیج فارس افزایش داد و در نوامبر اعلام کرد که مقادیر زیادی سلاح و مهمات ایرانی که در حال ارسال به سمت حوثی ها بود در این منطقه کشف و ضبط شده است.

علاوه بر این، سفر عبداللهیان به عمان مصادف است با تشدید لفاظی های آشتی جویانه تهران با ریاض و تاکید بر تمایل به ادامه مذاکراتی که یک سال و نیم پیش بین دو طرف در بغداد آغاز شده بود و در ماه های گذشته به طور کامل متوقف شده بود. عبداللهیان اوایل این ماه گفته بود که فیصل بن فرحان همتای سعودی اش در جریان اجلاس سران کشورهای همسایه عراق که در اردن برگزار شد به او اطلاع داده بود که ریاض آماده ادامه مذاکرات است.

عبداللهیان همچنین از آمادگی کشورش برای توسعه گفتگو با کشورهای حوزه خلیج فارس در سطح وزرای خارجه و دفاع با هدف تلاش برای نزدیک‌تر کردن دیدگاه‌های دو طرف خبر داد.

در حالی که به نظر می رسد تلاش ها برای احیای توافق هسته ای بین دولت ها و ایران در وضعیت مرگ بالینی قرار دارد، تهران همچنان بر تمایل خود برای دستیابی به توافق مشروط بر اینکه از خطوط قرمز مورد نظر این کشور عبور نکند،تاکید دارد.

مسقط طی سال‌های گذشته در بسیاری از بحران‌های بزرگ نقش میانجی را ایفا کرد و بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه این کشور بارها آمادگی سلطنت را برای میانجی‌گری در هر اختلافی تأیید کرد و توافق هسته‌ای ایران را بهترین دستاورد دیپلماتیک منطقه دانسته است،با توجه به روابط عالی تهران و مسقط، سفر عبداللهیان ممکن است حاوی پیشنهادات ایران در بسیاری از موضوعات باشد که عمانی‌ها می‌توانند نقش مهمی در آن‌ها ایفا کنند، به‌ویژه در رابطه با یمن و روابط با عربستان سعودی .

این سفر همچنین چند روز پس از دیدار مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه و احمد بن مبارک، همتای یمنی او در آنکارا و گفتگوی ترکیه در مورد مداخله برای پایان دادن به بحران یمن انجام شد.

ورود ترکیه به بحران یمن ممکن است این کشور را به تلاش برای محدود کردن هرگونه نقش مورد انتظار ایران،به ویژه باتوجه به نزدیکی زیاد ریاض و آنکارا و با توجه به وضعیت رقابت ایران و ترکیه در پرونده های مهمی مانند سوریه و جنگ آذربایجان و ارمنستان در قره باغ وادار کند.

عربستان سعودی و کشورهای حاشیه خلیج فارس طی دوره گذشته و چندین بار بر لزوم پایبندی ایران به حسن همجواری به عنوان شرط اصلاح روابط تاکید کردند که پیش از این وزیر امور خارجه عربستان نیز از آن به عنوان پیش نیاز ثبات منطقه یاد کرد،همه این اظهارات حاوی هیچ چیز جدیدی نیست،زیرا دو طرف بدون وقفه آنها را تکرار می کنند، در حالی که گامی واقعی به جلو برنداشته اند.

سعید باقویر پژوهشگر عمانی معتقد است که سفر عبداللهیان به مسقط در این زمان نشان‌دهنده اهمیت نقش عمان در بسیاری از پرونده‌های مهم است که در حال حاضر با مشکل مواجه هستند.

باقویر در گفت و گو با الخلیج آنلاین گفت: این سفر ناشی از تنش هایی است که تهران با آمریکا و تعدادی از کشورهای حوزه خلیج فارس تجربه می کند، به ویژه با عربستان سعودی که از نظر او با وجود مذاکرات بغداد پیشرفتی در این زمینه اتفاق نیفتاده است.

وی معتقد است تهران به تخصص سیاسی مسقط در مسائل منطقه ای و نقش محوری آن نیاز دارد به ویژه آنکه تلاش های قبلی عمان منجر به امضای توافق هسته ای در سال ۲۰۱۵ شد.

این تحلیلگر عمانی معتقد است صحنه سیاسی منطقه به دلیل تنش ایران، آمریکا و اسرائیل و عدم پیشرفت در روابط ایران و عربستان نگران کننده شده است.از این رو، او بر این باور است که کشورهای منطقه اعم از کشورهای حاشیه خلیج فارس و ایران، به نقش محوری عمان در یافتن راه حل های واقع بینانه و بیرون راندن شبح جنگ و درگیری هایی که منطقه طی چهار دهه گذشته از آن رنج برده است، اعتقاد دارند.

علاوه بر این، باقویر معتقد است منطق سیاسی عمان با توجه به چالش‌های کنونی قابل قبول‌تر است. زیرا با همه طرف های بین المللی و منطقه ای روابط خوبی دارد.این تحلیلگر عمانی به این نتیجه رسید که تهران و سایر کشورها سعی دارند از دیپلماسی مسقط برای پایان دادن به بحران هایی مانند بحران یمن استفاده کنند.

اصل مطلب را اینجا ببینید

برچسب ها

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن