طالبان و افغانستان در فراز و فرودهای تحلیل
آوای سنت: یک فعال اهل سنت بلوچ نشان دادن راه درست حکومت داری را مانع بازگشت طالبان به سیاست های گذشته خود خواند
به گزارش آوای سنت امان الله تمندرو بازگشت طالبان به قدرت را همان روش بیست سال قبل خواند و گفت: این گروه خشن در کارنامه خود قتل و کشتار، نقض حقوق اقلیت های مذهبی، ایجاد محدودیت برای تحصیل و فعالیت های اجتماعی زنان و برخی اقدامات دیگر ضد بشری دارد. طالبان همیشه از حضور آمریکا و نیروهای ناتو در افغانستان و فساد دولت حاکم بر این کشور شکایت داشته و عملیات نظامی خود را به منظور برکناری دولت فاسد و دست نشانده حاکم و اخراج نیروهای اشغالگر دانسته اند.
از عوامل بازگشت طالبان به قدرت در افغانستان می توان به خروج نیروهای خارجی بخصوص ارتش آمریکا از این کشور، فساد گسترده دولت اشرف غنی و وابستگی او به قدرت های خارجی، اعتقاد طالبان به جهاد و مصمم بودن در هدفشان، ناامیدی از وضع موجود و نبود انگیزه در مردم و ارتش افغانستان برای مقابله با طالبان، چراغ سبز برخی کشورهای همسایه برای عدم مداخله و مقابله نکردن با تهاجمات آنها، خیانت های درون سیستم دولتی افغانستان و همراهی گروههایی از دیگر اقوام افغانستانی و حتی نیروهای خارجی با آنان اشاره کرد که به فتح سریع ایالت ها و ساقط کردن دولت اشرف غنی توسط طالبان انجامید.
وی با بیان این مطلب که قدرت گرفتن طالبان نگرانی های جدی ای در سطح جامعه بین الملل نسبت به نقض حقوق بشر و ایجاد حکومتی تروریست پرور در افغانستان ایجاد کرده است، افزود: در کشور ما نیز بسیاری از کاربران شبکه های اجتماعی به فحاشی و تندگویی علیه طالبان پرداخته و با اشاره ای درست به پیشینه سیاه این گروه، از آینده افغانستان در دستان این گروه خشن ابراز نگرانی کرده اند. در استان سیستان و بلوچستان بدلیل همجواری فیزیکی و معنوی با افغانستان این واکنش ها شدیدتر و البته متفاوت تر بوده است. بخشی از جامعه مدنی، تحصیل کردگان و فعالان سیاسی منطقه، طالبان را تروریست و وحشی می نامند و گروه دیگر که علاقمندی های مذهبی بیشتری دارند طالبان را مجاهد و بر حق می دانند. تقابل این دو خط فکری منجر به درگیری های کلامی در فضای مجازی استان نیز شده است، اما طالبان هر چه هستند و بودند اکنون قدرت مطلقه سیاسی و نظامی کشور همسایه را در اختیار گرفته اند و البته این قدرت را نه با ابزار دموکراسی و رای بلکه با زور اسلحه بدست آورده اند. مشروعیتی که حداقل تا آینده نزدیک به آنان امکان حفظ قدرت و تثبیت آنرا می دهد.
تمندرو اظهار داشت: قطعا حکومت طالبان با توجه به عقبه ایدئولوژیکش آنگونه که جامعه جهانی انتظار دارد حکومت دموکراتیکی نخواهد بود و پایبندی به ارزش های حقوق بشری از یک گروه خشن نظامی با ماهیت ایدئولوژیک و سابقه تاریک کمی بعید بنظر می رسد. آنها از تهدیدات قدرتهای خارجی و تروریست خوانده شدنشان از سوی فعالان مدنی و شاخ های فضای مجاری! ترسی ندارند اما برای بقا و بدست آوردن مشروعیت بین المللی نیاز به تعامل با قدرتهای جهانی و همسایگان شان دارند. با نگاه به عملکردهای ابتدایی حکومت طالبان که اگر واقعی و دائمی باشد، شاید بتوان به تغییر رفتار آنها اندک امیدی داشت. طالبان پس از رسیدن به قدرت، عفو عمومی اعلام و دست به اعدام و انتقام جویی نزده و مانع دزدی و چپاولگری در شهرها شده اند. از تحصیل دختران دانشجو جلوگیری نکرده اند. از کارمندان دولت خواسته اند بر سر کارشان برگردند. امنیت فعالیت های تجاری در شهر ها و در گمرکات مرزی را تضمین کرده اند. رسانه ها را محدود نکرده و حتی اجازه فعالیت به مجریان زن تلویزیون ها را داده اند. تهدید آمریکا را با نداشتن پایگاه نظامی در افغانستان از ما دور کرده اند. به شیعیان اجازه برپایی مراسم مذهبی شان را داده اند و اگر توافق قبلی ای با دولت ایران داشته اند شاید فکری برای آب هیرمند هم بکنند! علاقمند به همکاری با دولتهای منطقه هستند و بنظر می رسد منافع ملی ما را هم تهدید نمی کنند.
این فعال اهل سنت با نگاهی به آینده کشور افغانستان تاکید کرد: با شرحی که بیان شد از فعالان مدنی کشور و استان انتظار می رود بجای نفرین طالبان و آیه یاس خواندن برای آینده افغانستان بیایند با نقد کنش های حال و آینده طالبان، یادآوری عملکردگذشته شان، نشان دادن راه درست حکومت داری به آنان و حمایت و تقویت جامعه مدنی افغانستان، راه بازگشت طالبان به گذشته تاریک شان را سد کنند. از حکومت خودمان و دولتهای همسایه نیز بخواهند هرگونه توسعه روابط و به رسمیت شناختن حکومت طالبان را منوط به رعایت ارزش های حقوق بشری، ترویج اسلام رحمانی و نه فرقه ای بکنند و آنان را مجاب به ممانعت از کشت خشخاش و تجارت مواد مخدر در افغانستان و تبدیل نکردن این کشور به بهشت تروریست های بین المللی بگردانند. افغانستان آینده ای روشن خواهد داشت اگر جامعه مدنی افغانستان و جامعه جهانی، قدرت طالبان را کنترل و مانع ایجاد یک دیکتاتوری مذهبی و حکومتی صرفا ایدئولوژیک در این کشور بشود.
