لزوم هشیاری جوانان در تعامل با خطرات روزگار
نویسنده : دکتر عبدالمجید صمیم
آوای سنت : ما در زمانی زندگی میکنیم که انواع و اقسام خطرات ما را تهدید میکنند. در گذشتهها نیز آدمی را خطر تهدید میکرد، اما آن خطرات محدود بود. هم از حیث نوع خود و هم از حیث مقدار و هم از جهت آثاری که بر جای میگذاشت. دفع آن خطرات نیز نسبت به خطرات امروزین آسانتر بود.
در گذشتهها انسانها را بلایای طبیعی تهدید میکرد، مانند: سیل، زلزله، قحطی، خشکسالی، وبا، طاعون و از این قبیل. و یا دشمنی که هجوم میآورد و همه چیز را نابود میکرد و یا رهزنی که راه میبست و همه چیز را به یغما میبرد، اما حالا بسیاری از این بلایا محدود شدهاند، چون امکانات و پیشرفتهای زندگی بسیاری از آثار آن ها را مهار و محدود کرده است.
در گذشته اکثر بلاها کار انسانها را یک سره میکردند. اگر زلزله میشد مردنیها می مُردند و آنانی که در تقدیر شان حیات مقرر بود زنده میماندند و کارشان تمام میشد. برای گریز و فرار از گرفتاریهای بسیاری از این بلاها مردم میتوانستند راحت بگریزند. مثلاً هرگاه از مسیری احساس نا امنی میکردند راه خود را تغییر میدادند یا در وقت حرکت و عبور از یک منطقه به گونهای عمل مینمودند که از دسترس راهزنان دور باشند.
اما حالا:
خطرات زمان معاصر به گونهای عمل میکنند که انسان را در نهایت سختی، محنت و مشقت میکشند. کشتنی که بسیار درد آور و زجر دهنده است.
شما در یک انسان معتاد نظر کنید که با چه فلاکت و بدبختیِ میمیرد، آن هم با مرگ تدریجی و زجر آور. نمی خواهیم به یک انسان معتاد توهین کنیم زیرا او هم انسان است و از حقوق انسانی خویش برخوردار و در عین حال مریض میباشد و تعامل ما با او نباید به عنوان یک انسان منحرف باشد بلکه به عنوان یک بیمار و مریض باشد؛ لیکن از باب تحسر و دلسوزی و همدردی میگوییم که معتادان گرفتار مرگ تدریجی و مشقت باری هستند که استخوانشان را میسوزاند.
در گذشته خطرات از انسان دور بود اما حالا درون خانه و جیب انسان است. همین موبایلهای هوشمند خود بلایی هستند که موجب فساد اخلاق انسانها میشوند. فضای مجازی بی در و پیکر، فیلمهای پورن، صحنههایی که آتش شهوت را در درون انسان شعلهور میسازند، سهولت ارتباط میان دختران و پسران از طریق فضای مجازی و وسایل ارتباط جمعی و تلفنها و سقوط آنها در دام شهوات و بدنامیها و بدبختیهای ناشی از ارتباطات نا مشروع که هم دنیوی است و هم اخروی، اینها همه بلاهای کوچکی نیستند.
اینها همه نشان میدهد که انسانهای معاصر به خصوص جوانان در معرض تهدیدهای خطرناکی قرار دارند. آتش شهوت آتشی است که انسان را گرفتار مرگ تدریجی می کند و در وابستگی خود هیچ تفاوتی با اعتیاد ندارد. کاش میشد صفحه دل یک انسان را گشود تا دید و دانست که در درون خود چه رنج و محنتی متحمل میشود.
عین شکل روابط خارج از چهارچوبهای شرعی و قانونی و عرفی نیز چنین تبعاتی دارند. شاید برای لحظاتی یا ساعاتی لذت و سرگرمی داشته باشند اما برای مدت مدیدی سردرگمی دارند. رنج و درد دارند. اگر در دوران جوانی ندارند قطعاً که در هنگام پیری و ناتوانی کولهباری از غم و اندوه و رنج و از همه مهمتر عذاب وجدان را بر انسان سرازیر میسازند و او را از درون میسوزانند و نا بود میکنند.
در زمان ما بیشترین بلاها متوجه جوانان است. نسل جوان از همه بیشتر هدفند و در خطر قرار دارند. وضعیت روحی و روانی و حتی جسمی جوانان به گونهای است که آنها را در خطر حتمی واقع میسازد. انرژی سرشار آنها اگر مهار نشود کار دستشان میدهد. روزگارشان را سیاه میسازد.
این جوانان به منظور آنکه بتوانند خود را در مسیر درست قرار دهند باید متوجه نکات دهگانه ذیل باشند:
۱- با خدا (ج) بودن و توکل داشتن به او.
۲- خود را به خدا (ج) سپردن و استعانت از او در مبارزه با مشکلات روزگار.
۳- التزام به طاعات و عبادات به خصوص نماز.
۴- توسعه علم و دانش و معلومات و اطلاعات پیرامون این خطرات.
۵- ورزش که خیلی حایز اهمیت است و میتواند انرژی انسان را مهار کند.
۶- پُر ساختن اوقات فراغت و اجتناب از بیکاری.
۷- دور بودن از فضای مجازی و قرار گرفتن در فضای حقیقی.
۸- انتخاب دوستان خوب و دوری از انسانهای بد.
۹- توجه والدین به فرزندان و کنترل آن ها به منظور مشوره دادن به آن ها.
۱۰- گوش دادن فرزندان به توصیههای پدر و مادر.
رعایت این ده نکته میتواند انسان را از بسیاری از بلاها حفظ کند و نگهدارد. چه بهتر که جوان امروز خود مراقب و متوجه خویشتن باشد و خود را در مهلکه نیندازد و فریب مغریات دنیا را نخورد که دنیا ارزش این همه بدبختی را ندارد.