مذاکره و گفتگو یگانه راه حل بحران آب میان ایران و افغانستان
آوای سنت : هر دو کشور ایران و افغانستان و دولتهای متبوع آنها، دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت سرپرست امارت اسلامی افغانستان به عنوان دو کشور مسلمان، همسایه و دارای مشترکات بسیار فرهنگی، زبانی و غیره، نسبت به هم حق و حقوقی دارند که در رأس آنها رعایت اصل برادری اسلامی و همسایگی و حق جوار قرار دارد.
در هر دو طرف عقلای قوم به خوبی میدانند که آموزههای اسلامی بر رعایت حال برادر و اعطای حقوق همسایگی که طبعاً دو طرفه است توصیه و تأکید دارد، و هرگاه میان دو برادر مسلمان مشکل و منازعهای بروز نماید، اصل گفتگو و مذاکره به گونه طبیعی باید سید موقف باشد و طرفین بر اساس آن با هم دوستانه بنشینند و موضوعاتی را که سبب کدورت خاطر طرفین شده حل و فصل نمایند.
در مورد حقابه، جانب افغانستانی و در رأس، حکومت سرپرست امارت اسلامی منکر حقابه ایران در رودخانه هیرمند نیست. وجود و ثبوت این حق بارها توسط سخنگویان جانب افغانستان و وزارت خارجه آن کشور مورد تأکید قرار گرفته و آنها بر این حق اقرار و اعتراف کامل دارند.
از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران به خصوص در استانهای سیستان و بلوچستان با مشکل کمبود شدید آب مواجه است که این آب معمولاً از طریق رودخانه هیرمند تأمین میشود است.
در این میان جمهوری اسلامی ایران چیزی فراتر از حق خویش که در معاهده سال ۱۳۵۱ منعقد شده نمیخواهد و امارت اسلامی نیز منکر این حق نیست، لیکن سخن گویان جانب افغانستان بارها تأکید کردهاند که چون آبی در پشت سد کجکی هیرمند نیست، آنها نمیتوانند آبرا رها سازند، زیرا اگر این آب رها هم بشود، نرسیده به ایران توسط بستر و کف رودخانههای خشک جذب زمین خواهد شد و قبل از رسیدن به مرز ایران محو خواهد گردید.
امروز درگیریهای پراکندهای در خطوط مرزی دو کشور در استانهای سیستان ایران و نیمروز افغانستان به وقوع پیوست که به هیچ وجه مطابق خواست دو ملت دوست و برادر ایران و افغانستان نیست، و دولتهای متبوع آن ها نیز چنین درگیریهایی را نمیپسندند و به دنبال شعلهور ساختن جنگی در منطقه نیستند.
لیکن این مشکل باید مهار شود. مهار مشکل از طریق گفتگو و مذاکره ممکن است، اینکه طرفین بنشینند و راجع به این موضوع با هم دوستانه و برادرانه و به عنوان دو کشور اسلامی و همسایه صحبت کنند و حرف بزنند و به یک نتیجه معقولی که رضایت طرفین را با خود داشته باشد برسند و به این قایله خاتمه دهند.
وجود این مشکل بدون یافتن راه حلی به آن به هیچ وچه به نفع دو کشور مسلمان نیست. به یقین که کشورهای دور و نزدیک تلاش خواهند کرد تا از این آب گل آلود ماهی بگیرند و دو کشور را به سوی بی ثباتی سوق دهند. روی این اساس مذاکره و گفتگو میتواند جلو هر گونه دسیسه و مکری را بگیرد و فضای دوستی و صمیمیت دو کشور را همچنان حفظ نماید.
یادمان باشد ایران و افغانستان دو کشور اسلامی، برادر و همسایه هستند که عمری را در فراز و فرودها در کنار هم بودند و باید این دوستی و برادری را همچنان حفظ کنند و اجازه ندهند نیروهای شرارت پیشهای که قصد بر هم زدن این دوستی را دارند در برنامههای خود موفق شوند.
پاینده باد دوستی دو کشور دوست و برادر و مسلمان افغانستان و ایران