آوای سنت : آیا کشورهای عربی توافق هسته ای جدید ایران را به فال نیک خواهند گرفت؟
پس از هشت دور مذاکره در وین بر سر توافق هسته ای ایران،اختلافات ایران و شش کشور دیگر (آلمان، چین، فرانسه، انگلیس، روسیه و آمریکا) کاهش یافت و انتظار می رود توافق جدیدظرف چند هفته آینده به نتیجه برسد.
به گزارش سرویس ترجمه آوای سنت ،در حالی که طرف‌های مختلف خود را برای سناریوی لغو تحریم‌ها و اعمال مجدد محدودیت‌ها بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران آماده می‌کنند، هیچ نشانه‌ای مبنی بر آمادگی کشورهای عربی به‌ویژه کشورهای خلیج‌فارس برای سناریوی بازگشت تدریجی ایران، به جامعه بین الملل وجود ندارد.
امروز، پس از هفت سال کامل، محافل متعدد در واشنگتن، کشورهای عربی را به دلیل بی میلی رهبران عرب به جستجوی هر فرصتی که می توان از مذاکره مجدد بر سر توافق هسته ای آمریکا و ایران استفاده کرد،به ناپختگی سیاسی متهم می کنند.
هفت سال پیش، ایران با شش قدرت بزرگ به توافق رسید که بسیاری از تحریم های غرب در ازای اعمال محدودیت هایی برتوسعه برنامه هسته ای ایران در سال ۲۰۱۵ لغو شد.
اکثر کشورهای عربی خلیج فارس خشمگین بودند و بازگشت تدریجی ایران به جامعه بین المللی را خطری برای خود می دیدند،سران کشورهای حاشیه خلیج فارس معتقد بودند که پرونده های دیگری از جمله مداخلات ایران در چندین کشور عربی مانند عراق، یمن، سوریه و لبنان. باید در توافق هسته ای با ایران گنجانده می شد.کشورهای عربی همچنین بر لزوم اعمال محدودیت بر برنامه‌های توسعه موشک‌های میان‌برد و دوربرد ایران تاکید کردند.
سران کشورهای عربی از رویکرد دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا که در سال ۲۰۱۸ از توافق هسته‌ای خارج شده بود و شدیدترین تحریم‌ها را علیه ایران اعمال کرد، خرسند بودند.
فشار حداکثری که برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس آن را به فال نیک گرفته بودنددر بهبود مواضع ایران در مسائل منطقه ای مانند جنگ یمن موفق نبوده است.
متحدان ایران (حوثی‌ها) توانستند نفوذ خود را در داخل یمن افزایش دهند و حتی عربستان سعودی و امارات را با پهپادها و موشک‌های خود هدف قرار داده و دائماتهدیدکنند.
با تبدیل شدن مذاکرات کنونی در وین به توافقی جدید که به تدریج ایران را به اقتصاد جهانی باز خواهد گرداند، سران عرب باید به جای خشمگین شدن،دنبال راهی بگردند که از طریق آن بتوانند از واقعیت جدیدی بهره مند شوند.
آنها چگونه می توانند از بازگشت ایران به جامعه جهانی و خروج از محاصره منتفع شوند؟ به ویژه پس از آن که تجربه سال های گذشته، شکست رویکرد تحریم را ثابت کرد.
کشورهای عربی معتقدند که ایران بازیگر مهم و مسلط در آنچه در سوریه و در یمن است.
آنها همچنین معتقدند که ایران صحنه سیاسی عراق را اداره می کند. در مورد لبنان از طریق حمایت ایران از حزب الله، وضعیت تفاوت چندانی ندارد.اگر کشورهای عربی و خلیج فارس درها را به روی ایران باز کنند، ممکن است آغاز واقعی جستجوی راه حل برای بحران های این کشورها باشد.
با پیچیدگی صحنه روابط ایران و غرب و تحمیل تحریم‌های بی‌سابقه آنها در تاریخ که کشورهای عربی آن را به فال نیک گرفته بودند، ایران به ایفای نقش «مخرب» در مسائل منطقه‌ای روی آورد و آن را پاسخی مناسب به تلاش‌ها کشورهای غربی برای در تنگنا قرار دادن ایران توجیه کرد.
برخی بر این باورند که این رفتار در غیاب گزینه های دیگر قابل درک است، زیرا تهران در هر صورت چیزی برای به دست آوردن نداشت،از این رو، واشنگتن و سایر پایتخت‌ها به ضرورت دادن وضعیت عادی به ایران برای توقف این نقش مشکوک پی می‌برند.آنها فهمیدند که ایران هم باید مثل سایر کشورهای منافع مشروع داشته باشد، بر این اساس، به جای ایفای نقش مخرب ، بخشی از راه حل مسائل منطقه می شود.
بسیاری در پایتخت آمریکا بر این باورند که یکی از مهمترین ابزارهای اطمینان بخشی به متحدان عرب واشنگتن، فروش تسلیحات بیشتر و حمایت از حضور نظامی آمریکا در این کشورهاست.
به نظر می رسد این اقدامات برای متقاعد کردن رهبران این کشورها کافی نبوده است، آنها نیز به نوبه خود تلاش زیادی برای امضای نوعی توافقنامه دفاعی متقابل دارند که ایالات متحده تضمین کند در صورتی که این کشورها در معرض هرگونه تهدید خارجی قرار گیرند، از این کشورها دفاع کند.
در حالی که از سرگیری توافق هسته ای منجر به افزایش هزینه های تسلیحاتی کشورهای عربی خلیج فارس می شود.پیچیدگی ها و خطرات نقشه های درگیری در منطقه به چیزی بیش از خرید تسلیحات نیاز دارد. این امر خواستار تفکری است که ما اعراب را ملزم می کند به جای اینکه از دیگران بخواهیم نقشه آینده را برای ما ترسیم کنند با همسایگان خود یعنی ترک‌ها، ایرانی‌ها و کردها بر سر میز مذاکره بنشینیم و بحث کنیم. این موضوع نیاز به تفکر نوآورانه “خارج از چارچوب بوروکراسی های سیاسی، قومی و فرقه ای” دارد.
آنچه حاکمان عرب این بار باید بدانند این است که ایران یکی از کشورهای منطقه است، در گذشته وجود داشته و در آینده نیز وجود خواهد داشت. عاقلانه نیست که تلاش کنیم با هماهنگی اسرائیل بر مراکز تصمیم گیری آمریکا تأثیر بگذاریم تا مانعی بر سر راه بازگشت تهران به جامعه بین المللی ایجاد کنیم.
