ضرورت های برجام منطقه ای
تحلیلی درباره ضرورت گفتگوهای منطقه ای در بین کشورهای منطقه
آوای سنت : مناسبات ایران و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در یک دهه اخیر، شاهد تنش های قابل توجهی بوده است .این تنش ها علاوه بر تشدید رقابت های منطقه ای، پای بازیگران فرا منطقه ای را نیز به این بخش از دنیای اسلام باز کرده است.
در یک دهه اخیر،یک فضاسازی حساب شده در فضای دیپلماتیک و رسانه ای کشورهای عربی منطقه ، علاوه بر ایجاد تمایل در بین کشورهای عربی منطقه برای عادی سازی مناسبات با اسرائیل ،ایران را به مهم ترین تهدید بالقوه برای امنیت این کشورها تبدیل کرده است .
در این فضای پرتنش، برخی از رهبران کشورهای منطقه، ضمن هشدار به عواقب التهابات اخیر،اعتقاد دارند که باید بین کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و ایران گفتگوهای سیاسی آغاز گردد.
یکی از اصول مصرح در عرصه سیاست این است که هیچ کشوری دوست یا دشمن دائمی ندارد.بر اساس این اصل، واحدهای سیاسی تلاش می کنند بزرگترین تنش های سیاسی را از طریق مذاکره و دیپلماسی رفع و رجوع نمایند.مذاکرات هسته ایران با کشورهای پنج به علاوه یک از بارزترین نمونه های این مذاکرات است .این مذاکرات که در نهایت به توافق برجام ختم شد، در کمترین حالت ،تنشها در مساله هسته ای ایران را در یک سطح قابل کنترل حفظ کرد.
توافق برجام در کنار مشکلات عدیده ای که داشت این حسن را داشت که به طرفین مناقشه ثابت کرد که راهکار حل مشکلات ایجاد پایگاه نظامی و لشکر کشی به منطقه نیست.برجام تلاشی برای مدیریت یک مساله پرمناقشه در سطح نظام بین الملل بود.
در هفته های اخیر نیز پس از سالها، مناسبات پر تنش قطر با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس وارد مرحله ای مسالمت آمیز شده است.حل مناقشات سیاسی بین قطر با کشورهای عربی منطقه در شرایطی صورت گرفت که طرفین، اختلاف برداشت یکدیگر از مسائل منطقه ای و فرامنطقه ای را به رسمیت شناخته و توافق کردند که ضمن عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر، با هم مناسباتی عادی و دوستانه داشته باشند.
دو تجربه فوق الذکر(مذاکرات برجام و توافق قطر با کشورهای عربی منطقه ) ثابت کرد که در مناسبات سیاسی بین کشورها هیچ مساله لاینحلی وجود ندارد.بر اساس این تجارب موفق، ایران و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس باید بر اساس منافع مشترک امت اسلامی به سمت گفتگو و مذاکره حرکت نمایند.
بدون شک حل مشکلات کشورهای منطقه و بویژه ایران و عربستان به عنوان دو قدرت مهم منطقه ای باعث بازگشت صلح و امنیت به این منطقه حساس شده، دندان طمع کشورهای بیگانه را برای فتنه انگیزی در بین ممالک اسلامی خواهد کشید.
امت اسلامی و بویژه ممالک اسلامی در برهه کنونی در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا شرایط سختی را پشت سر می گذارند.این شرایط سخت در پاره ای از مواقع باعث سرخوردگی جوانان مسلمان از آینده جهان اسلام شده است.
خوشبختانه وزیر خارجه قطر در زمینه راه اندازی گفتگوهای منطقه ای نخستین گام مثبت را برداشته است. شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی»، وزیر امور خارجه قطر در روزهای گذشته ، آمادگی کشورش را برای میانجیگری جهت برگزاری نشستی میان اعضای شش کشور شورای همکاری خلیج فارس و جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده است.
وی در مصاحبهای با تلویزیون بلومبرگ گفت: دولت قطر امیدوار است که این اتفاق بیفتد و ما معتقدیم که باید بیفتد. سایر اعضای شورای همکاری هم همین تمایل را دارند.»
در پاسخ به این حرکت مثبت،محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران نیز تاکید کرده است که از دعوت برادرم “محمد بن عبدالرحمن” (وزیر خارجه قطر) برای گفتوگوهای فراگیر در منطقهمان استقبال میکند.
وی افزود:همان طور که ما همیشه تاکید کردهایم، راه حل چالشهایمان در همکاری برای تشکیل مشترک منطقهای قوی قرار دارد: صلحآمیز، با ثبات، موفق و عاری از هژمونی جهانی یا منطقهای.
این روند آغاز گر گشایشی مثبت در مناسبات منطقه ای کشورهای مسلمان است.تاکید مجدد داریم که حل مشکلات ایران با کشورهای مسلمان منطقه ،مهم تر از حل مشکلات ایران با کشورهای غربی است.بر این اساس امید این است که طرفین با سعه صدر و حسن نیت وارد گفتگوهای برادرانه گردند.
سرویس سیاسی آوای سنت