آوای سنت : ما در زمانه‌یی قرار داریم که معیارهای زندگی از آن‌چه در گذشته بوده کاملاً متفاوت شده است. این تفاوت در تمام عرصه‌ها به وفور مشاهده می‌شود. بیشترین این تفاوت‌ها را می‌توان در عرصه‌های اجتماعی زندگی انسانی و نیز فردی او ما دید. فکر و اندیشه انسان‌ها نیز و نگاه آن‌ها به مسایل مختلف دستخوش تغییر و تحول شده است.
این‌که عامل این همه تغییر در چیست، نیازمند تحقیقی همه جانبه و نوشتن کتابی قطور است. اما در حد تجزیه و تحلیل می‌توان گفت یکی از عوامل فوق العاده مهم و مؤثر در این زمینه تبدیل شدن جهان به شکل یک قریه از طریق وسایل ارتباط جمعی، مسافرت‌ها، ازدواج‌ها، تحصیل، کار و از این قبیل است.
آثار این تغییرات را می‌توان در تمام عرصه‌های زندگی مشاهده کرد به خصوص در شکل و شمایل مردان و زنان به خصوص زنان که حبّ زینت و آرایش به گونه غریزی و فطری در آن‌ها وجود دارد. زنی در جهان نیست که دوست نداشته باشد خود را مزیّن بسازد و در منظری زیبا و آراسته به نظر آید. حتی زنان پیر و کودکان از این قاعده مستثنی نیستند.
آراستگی و زینت در طینت همه انسان‌ها به خصوص خانم‌ها نهفته است. خدای تبارک و تعالی چنین غریزه‌ای را در انسان به ودیعه گذاشته چون خود خدای تعالی زیباست و زیبایی را دوست دارد و می‌خواهد جهان آفریده‌اش زیبا و خوشکل باشد به خصوص نوع انسان آن که در نزد او از مقامی ارجمند بر خوردار است.
نباید جلو این غریزه را گرفت. بلکه آن‌را توجیه باید کرد به خصوص در این زمان که از طریق رسانه‌های مختلف می‌توان بر تصاویر بسیاری از زنان نیمه برهنه و آراسته دست یافت و این خود می‌تواند یکی از عوامل انحراف مردان و زنان و جوانان باشد. پس باید اجازه آرایش و آراستگی را به خاطریک مقصد بزرگ که عبارت از حفظ انسان‌ها از انحراف باشد داد.
ولی این آراستگی و آرایش باید به قاعده و در چهارچوب‌های شرعی و عرفی هر جامعه و منطقه باشد ورنه نتیجه معکوس می‌دهد، زیرا هدف از این آرایش و آراستگی مطابق فقه مقاصدی اسلام “تحصین فرج” یا حفظ و نگهداشت رابطه‌های جنسی و ضابطه‌مند ساختن آن ها در چهارچوب‌های خانودادگی است، و اگر این غریزه و آثار آن تحت کنترل شرع شریف و احکام آن نباشد قطعاً که بیشتر موجب گسترش روابط ماورای شرع و قانون خواهد شد، و از این دریچه زیان‌های بسیاری بر خانواده‌ها و انسان‌ها مرتب خواهد گردید.
مطابق نظر علمای اسلام بر تمام خانم‌های شوهر دار لازم و بلکه واجب است تا همیشه خویشتن را با انواع زیبایی‌ها و آرایش‌ها برای شوهران خود آراسته بسازند، و برای زنان حرام است که ژولیده و به هم ریخته و در وضعیت نا مناسب نزد شوهر بروند، زیرا چنین حالتی منجر به نفرت میان زوجین می‌شود و این امر اساس و بنیاد خانواده را با تهدیدات جدی مواجه می‌سازد و یا منجر به انحراف مرد خانواده می‌شود.
به این دلیل جمهور فقهای اسلام بر این نظرند که برای زن شوهردارمجاز است روی خود را نخ کند چون این‌کار از جمله زینت است و زینت برای حصانت مطلوب شرعی می‌باشد که زنان مأمور به آنند و باید خود را برای شوهران خود آراسته بسازند.
نیز جمهور فقهای اسلام اتفاق نظر دارند بر این‌که برای زن مجاز است تا موی دستان و پاها و پشت و شکم خود را دور کند، و حتی در مذهب امام مالک چنین کاری واجب است، چون نگاه داشتن این موی‌ها مُثلَه به حساب می‌آیند. (موسوعه الفقهیه الکویتیه، ج ۱۴ ص ۸۱)
بنا بر این بر یک زن مسلمان واجب و لازم است هر کاری می‌تواند برای حصانت و حفاظت شوهر خود از انحراف انجام دهد و پیوسته خود را با انواع آرایش‌ها و زینت‌ها و زیورها آراسته بسازد، به خصوص در شرایط کنونی که تمام اعضای خانواده‌ها تحت هجوم انواع و اقسام تهاجمات فکری و فرهنگی قرار دارند.
زن در خانه باید به گونه‌ای باشد که مرد را خوش آید. از پیامبر اکرم (ص) در باره بهترین زن سوال شد، ایشان فرمود:
«الَّتِی تَسُرُّهُ إِذَا نَظَرَ إِلَیْهَا، وَتُطِیعُهُ إِذَا أَمَرَ، وَلاَ تُخَالِفُهُ فِیمَا یَکْرَهُ فِی نَفْسِهَا». (مسند احمد، ج ۲ ص ۲۳۲)
(آن‌که او را خوشحال کند هرگاه به سویش بنگرد و از امرش اطاعت نماید و با او در ذات خود با کاری که بد میبرد مخالفت نکند).
این حدیث به این مفهوم است که زن باید خود را در منظر و شکلی بسازد که موجب شادمانی و خوش‌حالی شوهرش گردد. قسمت اخیر حدیث اشاره به این دارد که در جسم و جان خود نباید کاری انجام دهد که مرد را خوش نیاید. طبیعی است هر مردی دوست دارد همسرش در نهایت آراستگی و زیبایی و توأم با آرایش و زینت باشد.
یکی از بزرگان گفته است: زن نیکو همانند تاج طلایی است که بر سر پادشاه گذاشته شده است، و زن بد همانند بار سنگینی است که بر دوش یک پیر مرد گذاشته شده است. پس زنی که متوجه زیبایی و حُسن خود هست و خویش را برای شوهر خود آراسته می‌سازد، به مثابه تاجی مرصّع و زیبا و طلاکوبی شده است که بر سر شوهرش قرار دارد.
از عبارات و بیانات فقها دانسته می‌شود که آن‌ها در مسأله آرایش زنان بین دو زن تفاوت قایل شده‌ند:
– زنی که شوهر دارد: برای چنین زنی مجاز است از انواع و اقسام آرایش‌های دست داشته به اجازه شوهر و برای او استفاده کند. منظور از اجازه شوهر این است که یعنی آرایش به خوش و پسند شوهر باشد، چون آرایش برای شوهر صورت می‌گیرد پس زن باید تلاش کند آرایشی را که برای شوهر انجام می‌دهد مطابق خواست و پسند او باشد. از ام المؤمنین عایشه صدیقه (رض) روایت شده که روزی بکره بنت عقبه نزد ایشان آمد و در باره برکندن موی روی زنان سوال کرد، ایشان خطاب به او فرمود: اگر شوهر داری و می‌توانی مردمک چشمان خود را بیرون بیاوری و بهتر را جای‌گزین سازی این کار را انجام بده. (الموسوعه الفقهیه الکویتیه، ج ۱۴ ص ۸۱)
پس زنی که شوهر داشته باشد می‌تواند از انواع و اقسام وسایل آرایشی و زینتی و شیوه‌های زیبا سازی بهره برد و خود را برای شوهر خویش آراسته بسازد.
زنی که بیوه است اگر قصد ازدواج دارد می‌تواند در حدّی که خواستگاری را جلب کند اقدام به آرایش نماید، البته به شرط حفاظت خویش از ملعبه قرار گرفتند در نزد مردان استفاده‌جو.
– دختری که هنوز شوهر نگرفته است: در مورد چنین دختری بعضی محدودیت‌ها وضع شده که البته این محدودیت‌ها به خاطر نفس آرایش و زینت نه که به خاطر جعل و تقلّب است. برخی از دختران که شکل و قیافه درستی ندارند ای بسا که با جعل کاری از طریق مثلاً وصله موی، کرم‌های سفید کننده و خط چشم و لب خود را به نحوی فتوشاپ می‌کنند که موجب فریب مردان شده و بعد از این‌که ازدواج صورت می‌گیرد و آرایش از روی زن دور می‌گردد، ملاحظه می‌شود که آن‌ها عیوب خویش را از نظر مرد پنهان کرده بودند و حالا که ازدواج صورت گرفته و مرد هزینه‌های بسیاری را متحمل شده متوجه می‌شود که فریب خورده است. چنین فریبی به هیچ وجه مجاز نیست، زیرا خانواده‌ای که از طریق فریب و نیرنگ تشکیل شود دوام نمی‌آورد و در آن آسیب مالی و روحی زیاد به مرد می‌رسد، اینرو شریعت اسلام در مورد دختران توصیه نموده که تا حدّ ممکن حالت طبیعی خود را داشته باشند تا مرد بتواند درست و دقیق همسر خود را انتخاب کند. البته آن گونه که در مبحث خانواده توضیح خواهیم داد، بنا بر گفته برخی از فقها برای پدر و مادری که دختری بزرگ و به اصطلاح دَمِ بخت دارند لازم است اندکی در زینت و آرایش دختران جوان خود بکوشند تا موجب جلب خواستگاران گردد، به شرط آن که در این آرایش‌ها و زینت‌ها فریب و جعل و نیرنگی و تجاوز از حد و حدود لازم نباشد.
به هر حال هر گونه آرایش طوری که گفتیم باید در محیط خانه و جای امن و برای شوهر باشد و زنی که در بیرون از خانه به جهت رفع نیازهای خود می‌رود باید خود و زینت و محاسن خود را از دید هر نا محرمی با حفظ حجاب شرعی حفظ کند و نگهدارد.
