آوای سنت : به نظر می رسدکشور قطر در تلاش است تا آب های راکد مذاکرات هسته ای ایران را به حرکت درآورد،کارشناسان معتقدند این اقدام قطر نشان دهنده ترس دوحه از رویارویی نظامی در منطقه است که ممکن است به تغییر مواضع تهران بستگی داشته باشد.
به گزارش سرویس ترجمه آوای سنت،شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی وزیر امور خارجه قطر گفت:دوحه در تلاش است فضایی برای از سرگیری مذاکرات هسته ای ایران و غرب ایجاد کند.
حسین امیرعبداللهیان،همتای ایرانی وی گفت کشورش از طریق قطر پیامی از طرف‌های مقابل در مذاکرات هسته ای دریافت کرده است،این گفته ها در کنفرانس مطبوعاتی دو وزیر در تهران در حاشیه سفر رسمی آل ثانی در روز یکشنبه ۲۹ ژانویه ۲۰۲۳ بیان شد.
تلاشها برای احیای این توافق از ژوئیه گذشته متوقف شده است،زمانی که اتحادیه اروپا پیشنهادی را ارائه کرد که به گفته این اتحادیه بهترین راه حل در حال حاضر است. اما ایالات متحده از پاسخگویی به اصلاحات ایرانی ها در این پیشنهاد خودداری کرد.با شروع جنگ روسیه و اوکراین از حدود یک سال پیش، مذاکراتی که ماهها به میزبانی وین پایتخت اتریش برگزار می شد، تقریباً به بن بست رسید.
هر یک از کشورهای ایالات متحده و ایران،دیگری را به سبب شکست در احیای توافق سرزنش کردند اما جو بایدن،رئیس جمهور ایالات متحده در یک گردهمایی انتخاباتی نوامبر گذشته گفت:توافق هسته ای مرده است، اما ما آن را اعلام نخواهیم کرد.
در دسامبر ۲۰۲۲، شبکه العربیه به نقل از یک دیپلمات ارشد اروپا گفت:با توجه به اینکه مذاکرات عملاً به پایان رسیده است،دلیلی برای بازگشت به وین و از سرگیری مذاکرات با ایران برای احیای توافق هسته‌ای وجود ندارد.
وی افزود: ایران می خواهد قبل از بازگشت به مذاکرات احیای توافق هسته ای،ابتدا به مشکلات باقی مانده خود با آژانس بین المللی انرژی اتمی پایان دهد.
در همان ماه،میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه درسازمان‌های بین‌المللی در وین، تغییر عمده در رایزنی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تهران را رد کرد.پس از اصرار ایران بر بستن تحقیقات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به دلیل پیدا شدن آثاری از اورانیوم غنی‌شده در ۳ سایت مخفی که ایران قبلاً فاش نکرده بود، مذاکرات ایران و کشورهای غربی بدون نتیجه متوقف شد.
آژانس از بستن تحقیقات قبل از دریافت پاسخ های قابل قبول از سوی ایران امتناع می ورزد. آژانس بین المللی انرژی اتمی درگزارش اخیر اعلام کرد که ایران در نوامبر گذشته هر چند دیر هنگام با بازدید آژانس موافقت کرده است اما هنوز جلسه ای برگزار نشد.
کشورهای غربی می گویند:موضوع ذرات اورانیوم غیرقابل توضیح پس از خروج ایالات متحده از آن در سال ۲۰۱۸ در دولت دونالد ترامپ،به مانعی درمذاکرات احیای توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ ایران با قدرت های جهانی تبدیل شده است.
در سپتامبر ۲۰۲۲، وب سایت انگلیسی «میدل ایست آی» تایید کرد که قطر نقش مهمی در تلاش برای میانجیگری بین ایالات متحده و ایران به منظور احیای توافق هسته ای ایفا کرده است.
این وب‌سایت در گزارشی اعلام کرد قطر آگاه است که عدم دستیابی به توافق خطرات را افزایش می‌دهدبنابراین تلاش می‌کند تا با متقاعد کردن تهران به دادن امتیاز برای تکمیل توافق، مسیر دیپلماسی را پیش ببرد.
سال گذشته، دوحه میزبان دور مذاکرات غیرمستقیم آمریکایی ها و ایرانی ها بود، اما نتوانست شکاف بین آنها را از بین ببرد.
شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر در سفر خود به تهران در ماه می ۲۰۲۲ گفت که کشورش از توافق عادلانه ای حمایت می کند که حقوق ایران در استفاده صلح آمیز از انرژی را تضمین کند و به حدی نرسد که در اختیار داشتن سلاح هسته ای باشد.
در اواسط ژانویه،شیخ حمد بن جاسم بن جبر آل ثانی،نخست وزیر سابق قطر،نسبت به یک اقدام نظامی احتمالی که ممکن است منطقه خلیج فارس را تکان دهد،هشدار داد و از همه خواست تا منتظر حمله احتمالی آمریکا به ایران باشند مگر اینکه توافق هسته ای دوباره احیا شود.
دکتر ناصر الدورید تحلیلگر سیاسی عراق معتقد است که تلاش‌های قطر برای احیای مذاکرات نشان‌دهنده نگرانی جدی در مورد لغزش منطقه به سمت یک رویارویی نظامی است که تهران همچنان بر خلاف دوحه آن را بعید می داند.
الدورید به الخلیج آنلاین گفت که موفقیت ماموریت قطر به تمایل تهران برای دادن امتیاز بستگی دارد که بعید است ایران این کار را انجام دهد. زیرا ایرانی ها موضوع حمله نظامی علیه خود را بعید می دانند.
وی افزود: ایران معتقد است که مورد حمله نظامی قرار نخواهد گرفت و به همین دلیل بر ناسازگاری خود پافشاری کرد که باعث شد حمایت اروپا را به ویژه با حمایت از روس ها در جنگ با اوکراین از دست بدهد.
وی افزود: اروپایی ها در حال حاضر علیه ایران انگیزه دارند و عوامل زیادی وجود دارد که واشنگتن را به حمله به ایران ترغیب می کند، اما سوال اینجاست: چه زمانی؟
الدرید به این نتیجه رسید که دوحه نمی تواند از این حمله که پیش بینی زمان یا ماهیت آن دشوار است جلوگیری کند، مگر اینکه ایران از موضع خود عقب نشینی کند و درمورد موضوعات مورد اختلاف امتیازاتی بدهد.وی در پایان گفت: اقدام تهران در خرید جنگنده‌های سوخو از روسیه،تعیین کننده میزان تمایل تهران به حمله احتمالی است نه اظهارات دیپلماتیک.
