آوای سنت : بحران انرژی اتحادیه اروپا از زمان آغاز جنگ اوکراین و تلاش برای یافتن جایگزین‌های مناسب برای نفت و گاز روسیه، این کشورها را بر آن داشت تا برای نجات توافق هسته‌ای با ایران تلاش کنند.این توافق از زمان خروج یکجانبه ایالات متحده از آن در سال ۲۰۱۸ در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ به کما رفته بود.
به گزارش سرویس ترجمه آوای سنت ،پس از آن، ایران به فعالیت های هسته ای خود سرعت داد،و تلاش های زیادی برای احیای توافق هسته ای در وین و دوحه انجام شد.
به نظر می رسد طرف های آمریکایی و ایرانی،اصل متن اروپایی را پذیرفته باشندو مشکل فقط درجزییات است،اختلاف اصلی بر سر سپاه پاسداران ایران و لزوم رفع همه تحریم هاست.
درحالی که آمریکایی ها این بحث را خارج از چارچوب مذاکرات می دانند، ایرانی ها که می خواهند بیشترین دستاوردهای ممکن را از این توافق به دست آورند،آن را از توافق جدایی ناپذیر می دانند.
اصرار بر موضوع لغو کامل تحریم ها از ابتدای آخرین دور مذاکرات در وین ظاهر شد و در هشتم بهمن ماه گذشته، قبل از شروع جنگ، علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، پیامی را منتشر کرد که در آن ماموریت مذاکره کننده ایرانی را رفع تحریم ها دانست.
لغو کامل تحریم‌ها در چارچوب مذاکره قابل درک بود و مقامات ایرانی تاکید می کردند هر مذاکره‌ای که با این موضوع آغاز نشود موضوع مورد توجه آنها نخواهد بود. چیزی که ما پس از ماه ها مذاکره از آن مطمئن شدیم این است که این نکته صرفا یک تاکتیک نیست، بلکه موضعی اصولی ایران است که نادیده گرفتن آن دشوار است.
در مقابل دیدگاه ایران، آمریکایی ها می گویند که منظورشان از لغو تحریم ها،تحریم های مربوط به پرونده هسته ای است و همچنین می گویند که این تحریم ها باید به تدریج لغو شود نه یکباره.
حامیان این توافق بر این باورند که متقاعد کردن ایران برای بازگشت به سطوح غنی‌سازی که قبلا تعیین شده بود و ایران مدت‌ها پیش از آن فراتر رفته بود، مهم است.برخی نیز هشدار می دهند که ایران با توجه به میزان اورانیوم غنی شده اش و سایر شاخص ها به زودی به هدف هسته ای خود خواهد رسید.
با توجه به بحران کنونی روسیه و اوکراین، موضوع هسته ای دوباره در خط مقدم دستور کار بین المللی قرار گرفته است.این بارکشورهای غربی توافق را به نفع خود می دانند و به آن راضی هستند،نه فقط به دلیل موضوع انرژی، بلکه به این دلیل که جایگزین آن، ایران هسته ای و متحد روسیه و چین خواهد بود.
ایالات متحده در تلاش است تا سپاه پاسداران و نهادهای اقتصادی و مالی آن را محاصره کند و از بهبود رفتار منطقه‌ای ایران اطمینان حاصل کند.و اینکه تهران از فضای باز بعدی برای تهدید امنیت و منافعش در منطقه استفاده نکند.
از سوی دیگر، ایران به دنبال به دست آوردن تعهد الزام آور آمریکا برای لغو همه تحریم ها و عدم بازگشت به آنها و در عین حال تلاش برای پیوستن مجددش به اقتصاد بین المللی است.
وقتی نگرانی‌های ایران مطرح می‌شود، آمریکایی‌ها در پاسخ می‌گویند که این موارد در حال حاضر غیرقابل مذاکره است و نمی‌توان تعهد داد و حتی اگر برخی از آنها اجرا شود، برای دولت‌های آینده ابدی و الزام‌آور نخواهد بود.
مشابه این پیچیدگی برای ایرانی‌ها نیز وجود دارد، زیرا هر گونه صحبت در مورد موضوعاتی مانند بهبود رفتار منطقه ای برای آنها خارج از چارچوب است.
عامل جدید دیگری نیز وجود دارد که ممکن است به پیچیده‌تر کردن مذاکرات «متن نهایی» کمک کند، و آن روسیه است.
غرب از زمان تهاجم روسیه به اوکراین، جنگ سیاسی، رسانه‌ای و اقتصادی علیه روسیه به راه انداخته است. این کشور تمایل خود را برای محدود کردن قدرت آن و تضعیف آن به هر طریق ممکن پنهان نمی کند.
در عین حال، نمی توان این واقعیت را نادیده گرفت که روسیه یکی از امضاکنندگان این توافقنامه بود، زیرا این کشور در کنار چین و کشورهای اروپایی بخشی از مذاکرات برای احیا و نجات برجام بود.
از سوی دیگر، تهدید روسیه برای حمله به اراضی اروپایی، بسیاری از کشورها را مصمم به کاهش فشار بر ایران کرده است. زیرا ایران می تواند جایگزین احتمالی برای منابع انرژی روسیه باشد که ارسال آن به اروپا دچار وقفه شده است.
ایران در حال مذاکره درباره متن نهایی ارائه شده توسط اروپایی‌ها است و دو کارت فشار در دست دارد: اولین مورد ترس همگان از نزدیک شدن ایران به دستیابی به بمب هسته ای است، به ویژه با وجود رمز و راز موجود پیرامون آزمایش ها و تأسیسات آن.
دوم این که با توجه به نیاز غرب به گاز این کشور،برای اکثر کشورهای اروپایی، زمان مناسبی برای تشدید تحریم ها یا تحریم منابع ایران به نظر نمی رسد.
آیا دو طرف می توانند بر همه این خلاءها فائق آیند و طبق برخی اظهارات در عرض چند روز به توافق نهایی برسند؟ این موضوع در روزهای آینده آشکار خواهد شد.
