آوای سنت : هیچ دینی به اندازه اسلام در مورد حفظ حرمت خون‌ها، به خصوص خون مسلمانان توصیه و تأکید نکرده است. قرآن کریم آیات بسیاری را در خود دارد که هر آیه اندیشه حفظ و نگهداشت حرمت خون‌ها را مورد تأکید قرار داده است.
به این آیه توجه کنید:
{وَمَن یَقْتُلْ مُؤْمِناً مُّتَعَمِّداً فَجَزَآؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِداً فِیهَا وَغَضِبَ اللّهُ عَلَیْهِ وَلَعَنَهُ وَأَعَدَّ لَهُ عَذَاباً عَظِیماً}النساء۹۳
(و هر کس مؤمنی را به عمد بکشد پس جزایش دوزخ است که در آن جاودانه خواهد بود و خداوند بر او غضب کرد و لعنش نمود و برای او عذابی بزرگ آماده ساخت).
به گفت علما و فقهای دینی، هر آیه‌ای که حاوی تهدید باشد، جایگاه عمل به آن بسیار برجسته از آیاتی است که چنین نباشد. و حرمت چیزی که در مورد آن تأکید بسیار صورت گرفته بسیار شدید تر است.
این آیه از جمله آیاتی است که حاوی تأکیدات فروانی است از جمله:
– تعلق گرفتن سزای جهنم برای قاتل عمد.
– جاودانه بودن در جهنم به سبب قتلی که انجام داده است.
– خشم گرفتن خدا (ج) بر او.
– مورد لعن خدا (ج) قرار گرفتن.
– آماده ساختن عذابی بزرگ برای کسی که مسلمانی را به عمد بکشد.
این‌ها تأکیدات بسیاری است که نشان از اهمیت حرمت خون مسلمان دارد، و این‌که این خون باید پاسداشته شود و مورد تعدی و تجاوز قرار نگیرد که اگر کسی چنین کند سزای مشخص شده در شریعت یعنی قصاص را در صورت عمد و پرداخت دیت را در حالت خطا باید تحمل نماید. حق‌تعالی می‌فرماید:
{وَمَا کَانَ لِمُؤْمِنٍ أَن یَقْتُلَ مُؤْمِناً إِلاَّ خَطَئاً وَمَن قَتَلَ مُؤْمِناً خَطَئاً فَتَحْرِیرُ رَقَبَهٍ مُّؤْمِنَهٍ وَدِیَهٌ مُّسَلَّمَهٌ إِلَى أَهْلِهِ}النساء۹۲
(و برای یک مؤمن بایسته نیست که مؤمنی را بکشد مگر از روی خطا، و هر کس مؤمنی را از روی خطا بکشد، پس باید که برده‌ای مؤمن آزاد کند و دیتی به اهل آن بپردازد).
و فرمود:
{یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِصَاصُ فِی الْقَتْلَى الْحُرُّ بِالْحُرِّ وَالْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَالأُنثَى بِالأُنثَى فَمَنْ عُفِیَ لَهُ مِنْ أَخِیهِ شَیْءٌ فَاتِّبَاعٌ بِالْمَعْرُوفِ وَأَدَاء إِلَیْهِ بِإِحْسَانٍ ذَلِکَ تَخْفِیفٌ مِّن رَّبِّکُمْ وَرَحْمَهٌ فَمَنِ اعْتَدَى بَعْدَ ذَلِکَ فَلَهُ عَذَابٌ أَلِیمٌ}البقره۱۷۸
(ای آنانی‌که ایمان آورده‌اید بر شما در کشته‌ها قصاص فرض شده است، آزاد در برابر آزاد، برده در برابر برده، زن در برابر زن، پس کسی که از برادر خود چیزی را عفو کند، پس باید معروفی را در پی قرار دهد و به نیکویی به او ادا نماید، این تخفیفی است از جانب پروردگار شما و رحمتی است، کسی که بعد از این تجاوز نماید، پس برایش عذابی است دردناک).
به این ترتیب به حکم این آیه هر کس مؤمنی را به عمد بکشد در برابرش کشته می‌شود و قصاص می‌گردد. این قصاص هم سزای قاتل است و هم به عنوان یک عمل بازدارنده کارگر می‌افتد تا جلو ریخته شدن خون‌ها را بگیرد، زیرا هرگاه قاتلان کشته شوند، بسیاری از جنایتکاران دیگر دست از جنایت باز می‌دارند. چنان‌که با کشتن یک قاتل، یک قاتل از صفحه روزگار محو می‌گردد و امنیت افراد و جامعه اسلامی بهتر و بیشتر تأمین می‌گردد.
این حرمت در میان احادیث نبوی (ص) نیز جایگاه ویژه خود را یافته است. پیامبر اکرم (ص) در جریان خطبه حجت الوداع که مهمترین خطبه ایشان در یک مراسم با شکوه و بزرگ دینی است فرمود:
«فَإِنَّ دِمَاءَکُمْ وَأَمْوَالَکُمْ وَأَعْرَاضَکُمْ بَیْنَکُمْ حَرَامٌ، کَحُرْمَهِ یَوْمِکُمْ هَذَا، فِی شَهْرِکُمْ هَذَا، فِی بَلَدِکُمْ هَذَا». (سنن ابن ماجه، ج۴ ص ۲۴۳)
(همانا خون‌های شما، و اموال شما، و آبروهای شما در بین شما حرام است مانند حرمت این روز شما در این ماه و در این سرزمین).
این‌که پیامبر اسلام (ص) در جریان مراسم با عظمت حج که در آن ده‌ها هزار تن از مسلمانان از قبائل مختلف اشتراک دارند بر این نکته تأکید می‌کنند، این خود دلالت بر اهمیت حرمت خون مسلمانان دارد.
انسان هر گناهی بکند احتمال بخشش آن بیشتر از آن است که خونی را از مسلمانی بریزد. رسول گرامی (ص) فرمود:
«لَنْ یَزَالَ المُؤْمِنُ فِی فُسْحَهٍ مِنْ دِینِهِ، مَا لَمْ یُصِبْ دَمًا حَرَامًا». (بخاری، ج ۹ ص ۲)
(همچنان مسلمان در دین خود در گشایش است تا ما دامی‌که خونی نریزد).
ایشان در حدیثی دیگر قتل یک انسان مسلمان را مساوی با کفر دانسته فرمود:
«سِبَابُ الْمُسْلِمِ فُسُوقٌ وَقِتَالُهُ کُفْرٌ» (صحیح مسلم، ج ۱ ص ۸۱)
(دشنام دادن مسلمان فسق و کشتن آن کفر است).
و در حدیث دیگر فرمود:
«مَنْ شَهَرَ عَلَیْنَا السِّلَاحَ فَلَیْسَ مِنَّا» (ابن ماجه، ج ۳ ص ۶۰۸)
(هر کس بر ما سلاح بکشد از ما نیست).
این حدیث به گونه صریح بیان می‌دارد که هر کس بر مسلمانی سلاح بکشد از زمره مسلمانان به شمار نمی‌رود و از امت محمد مصطفی (ص) نیست. و این هشدار بسیار بزرگی برای صاحبان خرد و ایمان است که متوجه عظمت حرمت و نگهداشت خون انسان مسلمان باشند، مبادا خدای نا کرده دست شان یا حتی زبان شان به خونی آلوده گردد، زیرا اگر کسی دیگری را با زبان خود به گونه‌ای تحریک کند که مرتکب قتل شود چنین شخصی شریک جرم به شمار می‌رود و با قاتل در یک پله قرار دارد.
روی اساس هر انسان مسلمانی که ادعای اسلامیت دارد باید متوجه این امر باشد که حفظ خون‌های مسلمانان در اولویت و اهمیت دیانت او باید قرار داشته باشد، زیرا اگر کسی در این عرصه کوتاهی نماید ولو روزی هزار بار بر ایمان خود تأکید کند باز هم باید بداند که او مستوجب و مستحق سزای دنیوی و اخروی هست، در دنیا با قصاص و در آخرت با کیفر جهنم مطابق رهنمود قرآن کریم که قبلاً یاد آور شدیم.
