مقام زنان رسول الله ﷺ

آوای سنت : الله تعالى در کتاب عظیمش به ما ثابت مى فرماید که اهلیت زنان رسول الله صلى الله تعالى علیه و سلم ، اهلیت ایمان است و اهلیت انتساب به خانه اى که رسول الله بر آن اشراف داشتند. دلیل اثبات هر دو اهلیت به زنان رسول الله ، معرفى زن نوح و زن لوط در قرآن است که با ذکر کفر و انحرافشان از اهلیت او اخراج شدند.

عده ای قرآن را با اکراه تلاوت مى کنند اما نمى خواهند حقیقت را دیده و اعتراف کنند. الله تعالى در ذکر زن لوط و اخراجش از اهلیت فرموده است: فَأَنجَیْنَاهُ (( وَأَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ )) کَانَتْ مِنَ الْغَابِرِینَ ﴿الأعراف: ٨٣﴾ وَلَمَّا أَن جَاءَتْ رُسُلُنَا لُوطًا سِیءَ بِهِمْ وَضَاقَ بِهِمْ ذَرْعًا وَقَالُوا لَا تَخَفْ وَلَا تَحْزَنْ إِنَّا مُنَجُّوکَ (( وَأَهْلَکَ إِلَّا امْرَأَتَکَ کَانَتْ مِنَ الْغَابِرِینَ )) ﴿العنکبوت: ٣٣﴾ اخراج از اهلیت در این آیات ابتدا با ذکر ” اهلیت ” و سپس مستثنی شدن از اهلیت به سبب اخراج از دایره ی ایمانیست.

مَّا کَانَ مُحَمَّدٌ أَبَا أَحَدٍ مِّن رِّجَالِکُمْ وَلَـٰکِن رَّسُولَ اللَّـهِ وَخَاتَمَ النَّبِیِّینَ وَکَانَ اللَّـهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمًا ﴿الأحزاب: ۴٠﴾ ذریه اى به نام استمراریت نبوت نیست و تمامی بنی هاشم بمانند عموم مسلمین مکلف هستند بدون تخصیص به مقام خاصی و محمد خاتم النبیین پدر فرزندان بنی هاشم خوانده نمی شود بلکه هر کس به نام پدر خودش خوانده می شود. و ختم نبوت یعنی هیچ مقام تخصیصی برای احدی نیست جز تکلیف شرعی که در آن من و شما و بنی هاشم و بنی امیه هم در این تکلیف یکسان و تقصیر هر کسی گردن خودش.

این را بدانید اهل البیت اصطلاحیست که معنا و مفهومش خانه ای که مردی بر آن تولی و رسیدگی دارد و اهل آن خانه به او منتسب هستند. بر این اساس وقتی خداوند قوم لوط را هلاک و زنش را مستثنی شمرد ، ابتدا اهلیت معلوم ذکر شد و بعد ذکر استثناء و سبب زیرا بدون استثناء ، زن لوط از اهل بود. .. فانجیناه و اهله الا امرأته کانت من الغابرین …. الآیه بر این اساس اهلیت که به زنان رسول در قرآن داده شده ابتدا اهلیت ایمانیست زیرا استثناء و خبر اخراج یا کفرشان در قرآن نیست بلکه برعکس تشریف و مقام آنان به عنوان أم المؤمنین مذکور است.

ثانیاً اهلیت خانه ى رسول ، زیرا آنان در ذمت رسول بودند و براى همین وصف ” یا نساء النبی ” و خطاب به رسول ب ” ازواجک ” یاد شده اند. درمورد دختران رسول الله سلامٌ علیهم جمیعاً باید بدانید بله آنان هم در اهلیت رسولند و الا مانند پسر نوح با ذکر دلیل اخراج از اهلیت معرفی شده بودند.

در قرآن کریم در وقت نزول آیات حجاب خداوند متعال بعد از امر به همسران رسول مامور به امر حجاب به دخترانش و سپس زنان امت شده است. یعنی تدرج منزلت چنین است: ۱ – ازواج النبی ۲- دختران نبی ۳ – زنان مؤمنین یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُل لِّأَزْوَاجِکَ وَبَنَاتِکَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ ذَٰلِکَ أَدْنَىٰ أَن یُعْرَفْنَ فَلَا یُؤْذَیْنَ وَکَانَ اللَّـهُ غَفُورًا رَّحِیمًا ﴿الأحزاب: ۵٩﴾ یعنی دختران رسول اهلیت ایمانی داشتند بهمراه اهلیت نسبی. اما در آیات تطهیر خطاب ربطی به دختران رسول هم نیست هرچند تشریعی که به زنان رسول در حفظ عفاف و طهارت داده شده برای تمامی زنان مسلمان تا قیام ساعت است. یَا نِسَاءَ النَّبِیِّ لَسْتُنَّ کَأَحَدٍ مِّنَ النِّسَاءِ ۚ إِنِ اتَّقَیْتُنَّ فَلَا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیَطْمَعَ الَّذِی فِی قَلْبِهِ مَرَضٌ وَقُلْنَ قَوْلًا مَّعْرُوفًا ﴿٣٢﴾ وَقَرْنَ فِی بُیُوتِکُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِیَّهِ الْأُولَىٰ ۖ وَأَقِمْنَ الصَّلَاهَ وَآتِینَ الزَّکَاهَ وَأَطِعْنَ اللَّـهَ وَرَسُولَهُ ۚ إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّـهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا ﴿٣٣﴾ وَاذْکُرْنَ مَا یُتْلَىٰ فِی بُیُوتِکُنَّ مِنْ آیَاتِ اللَّـهِ وَالْحِکْمَهِ ۚ إِنَّ اللَّـهَ کَانَ لَطِیفًا خَبِیرًا ﴿٣۴﴾الاحؤاب و آیات بسیاریست که خطاب یک نبی یا رسول است که اصل خطاب ثابت مى ماند هرچند وجه ارشادی و تشریعی خطاب برای تمامی مسلمین و ممومنین تا قیام ساعت است.

اینگونه آیات در درجه ی اول به بندگان برگزیده خطاب شده که علامت تاکید و اهمیت مقام آنان است. مانند آیاتی که رسول الله را از شرک و تمایل به منافقین و مشرکین برحذر داشته که معنایش نفاق یا شرک رسول الله نیست بلکه عکس آن. وَلَقَدْ أُوحِیَ إِلَیْکَ وَإِلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِکَ لَئِنْ أَشْرَکْتَ لَیَحْبَطَنَّ عَمَلُکَ وَلَتَکُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِینَ ﴿الزمر: ۶۵﴾اگر شرک ورزی تبه کار شوی! وَلَوْلَا أَن ثَبَّتْنَاکَ لَقَدْ کِدتَّ تَرْکَنُ إِلَیْهِمْ شَیْئًا قَلِیلًا ﴿الإسراء: ٧۴﴾ اگر ترا تثبیت نکرده بودیم بسویشان ( کفار و مشرکین ) میل می داشتی. بهمین صورت خطاب تحذیری به زنان رسول سببش تاکید و قرب مقام آنان و اهمیت مقام آنان است: یَا نِسَاءَ النَّبِیِّ لَسْتُنَّ کَأَحَدٍ مِّنَ النِّسَاءِ إِنِ اتَّقَیْتُنَّ فَلَا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیَطْمَعَ الَّذِی فِی قَلْبِهِ مَرَضٌ وَقُلْنَ قَوْلًا مَّعْرُوفًا ﴿الأحزاب: ٣٢﴾