مقالات و یادداشت ها
موضوعات داغ

ناگفته های پرونده هسته ای ایران

یادداشتی از یاسر عبدالعزیز

آوای سنت : به دنبال حمله روسیه به اوکراین و به سبب فشار تحریم های غرب علیه روسیه، ترس از زمستان سرد در اروپا افزایش یافته است.

به گزارش سرویس ترجمه آوای سنت ، دولت‌های اروپایی به این نتیجه رسیدند که واشنگتن به نگرانی های آنها توجهی نمی‌کند، از این رو با اتکا به خود در تلاشند تا نفت لازم را برای گذراندن زمستان پیش رو با کمترین ضرر ممکن و با بیشترین رضایت مردم اروپا تامین کنند.

آنها دریافته اند که تلاش برای نجات روند احیای توافق هسته‌ای با ایران و نزدیک‌تر کردن تهران و واشنگتن راه بازگشت نفت و گاز ایران به قاره کهن است.

توافق هسته ای ایران در سال ۲۰۱۵ امضا شد،نتیجه این توافق تحریم های بیشتر برای ایران بود به ‌ویژه آنکه این توافق لغو همه تحریم‌ها علیه این را پیش‌بینی می‌کرد، دولت اوباما از آن به عنوان یک توافقی تاریخی یاد کرد و نگرانی‌های شرکای خود در خاورمیانه به خصوص کشورهای منطقه خلیج فارس را نادیده گرفت.

سیاست اوباما در آن زمان مهار و کاهش تنش بود،او تلاش کرد بین کشورهای خلیج فارس و همسایه آنها که جاه طلبی های توسعه طلبانه در سر داشت نزدیکی به وجود آورد.

با این وجود، اوباما به تلاش های خود برای دعوت به روابط نزدیک ادامه داد اما در آن موفق نشد، زیرا ایران همچنان از لغو تحریم ها سود می برد و از پول نفت صادراتی برای تقویت نفوذ خود و تهدید امنیت همسایگان خود استفاده می کرد.شبه نظامیان وفادار به آن در عراق، لبنان و یمن به قدرت رسیدند و اعتراضات در بحرین تقویت شد و امارات در بحران جزیره راه حلی از اوباما پیدا نکرد (تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی).

پس از روی کار آمدن ترامپ ،او بیشتر با متحدانش همسو بود و به نتانیاهو که در کاخ سفید اوباما مورد استقبال قرار نمی گرفت،نزدیکتر بود.

نتانیاهو به ترامپ دستور داد که نفوذ ایران در منطقه باید مهار شود و برنامه هسته‌ای آن متوقف شود، به‌ویژه پس از اینکه اطلاعات دستگاههای اطلاعاتی نشان داد که پرونده هسته‌ای ایران از حالت صلح‌آمیز خارج شده است.

نتانیاهو ترامپ را وادار کرد تا از توافق خارج شود و تحریم‌های دردناکی را علیه تهران اعمال کند که به شدت بر توسعه و تامین مالی تسلیحاتش تأثیر گذاشت.پس از انتخاب رئیس جمهور فعلی ایالات متحده، پرونده هسته ای ایران به نقطه اول دیدگاه اوباما بازگشت،یعنی تلاش برای نزدیکی و مهار.

اگرچه این سیاست هیچ موفقیتی را به همراه نداشت، برعکس، تهران را تقویت و همسایگان آن در خلیج فارس و خاورمیانه را آشفته کرد. با این حال، بایدن که دوران ریاست جمهوری او در حقیقت سومین دوره ریاست جمهوری اوباماست،نمی خواست متمایز باشد، اما تمام تلاش او این است که تضمین هایی را از ایران بگیرد که فعلا رضایت بخش نیست.

با افزایش فعالیت‌های غنی‌سازی تهران و افزودن سانتریفیوژهای جدید برای تسریع فرآیند غنی‌سازی، با توجه به وجود ابهام پیرامون برخی سایت‌های هسته‌ای در ایران و ممانعت از کار بازرسان سازمان ملل متحد که مسئول نظارت بر اجرای توافق هستند، وجود گزارش‌هایی مبنی بر افزایش بیش از حد مواد رادیواکتیو،افزایش سطوح غنی‌سازی مندرج در توافق هسته‌ای و گام‌های تشدیدکننده ابهامی که ایران برای پنهان کردن عملیات غنی‌سازی خود، مانند از کار انداختن دوربین‌های نظارتی در نیروگاه‌های هسته‌ای،انجام داده است ترس کشورهای حاشیه خلیج فارس و تل‌آویو، منطقی به نظر می‌رسد.

عدم شفافیت از سوی ایران باعث نگرانی کشورهای اروپایی شده است، به خصوص که گزارش های اطلاعاتی تایید می کنند که فرآیندهای غنی سازی و تولید سوخت هسته ای در مراحل پیشرفته ای قرار دارند.بلکه می توان گفت ایران تقریباً وارد آغاز صنعت تسلیحات هسته ای شده است که اگر درست باشد، توقف آن دشوار خواهد شد.

تعلل تهران در اجرای وظایف نظارتی بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یا عدم تمایل به نشستن بر سر میز مذاکره و تعیین شروط ممکن است به عنوان بخشی از طرح تهران برای به دست آوردن زمان و دسترسی به سلاح هسته ای تفسیر شود.

خاورمیانه عاری از سلاح های هسته ای رویایی است که دوستداران صلح و کسانی که برای توسعه کشورشان تلاش می کنند دنبال می کنند،این یک ایده بلند و عالی است که نیازمند سازوکارهای روشن، ابزارهای اجرایی دقیق و اراده همه شرکا در این مهم ترین نقطه جغرافیایی جهان است.

اما آنچه تاکنون در این مقاله درباره آن سکوت شده است، سکوت کشورهای منطقه است که فقط با یک چشم به قضایا نگاه می کنند،این کشورها آنچه که باب میل آمریکاست را می بینند و آن ترس از دستیابی ایران به سلاح هسته ای است، اما  اسرائیل را که هم اکنون سلاح هسته ای در اختیار دارد نمی بینند.

حتی اگر به صورت مخفیانه سلاح هسته ای را در اختیار داشته باشد و حتی اگر از عضویت در معاهده منع اشاعه تسلیحات هسته ای که تأیید می کند،اسرائیل دارای سلاح های هسته ای است، خودداری کند.ناگفته نماند اطلاعات دستگاه های اطلاعاتی تایید می کند که اسرائیل با اجرای سیاست ابهام هسته ای که از دهه ۱۹۶۰ انجام داده بود،به سلاح هسته ای دست پیدا کرد.

مردخای وانونو، کارشناس هسته‌ای که در رآکتور دیمونا کار می‌کرد،پس از مهاجرت به استرالیا با ارسال تصاویری از داخل راکتور و انتشار اطلاعاتی درباره توانایی‌های هسته‌ای اسرائیل برای خبرنگاران غربی، این موضوع را تأیید کرد. این اطلاعات او  به کارشناسان اجازه داد تا از توانایی های عظیم اسرائیل در سلاح های هسته ای اطمینان حاصل کنند.

وضعیت پراکنده ای که اعراب در آن زندگی می کنند باعث شده است که هر منطقه جغرافیایی از سرزمین عرب  دشمن متفاوتی ببیند.کشورهای حاشیه خلیج فارس و عراق به دلیل دوری جغرافیایی از اسرائیل، ایران را دشمن می بینند.

در حالی که کشورهای محصور اسرائیل را دشمن می بینند و ایران  را به عنوان دشمنی که دارای خطر قریب الوقوع باشد نمی بینند یا اینکه ایران را بعد از اسرائیل در رتبه دوم قرار می دهند.

ترکیه صلاحیت رهبری پروژه ای را دارد که با دو چشم به قضایا می نگرد، ترکیه در موقعیت خود تحت تأثیر خطرات اسراییل دارای تسلیحات هسته ای قرار دارد و همچنین از احتمال دستیابی ایران به سلاح هسته ای نیز تهدید می شود.

اما ترس ها به تنهایی پروژه ای را راه اندازی نمی کنند و هیچ شانسی برای موفقیت ندارند مگراینکه با کمک فشار افکار عمومی منطقه ای،جهان را به خلع سلاح تسلیحات هسته ای اسرائیل و توقف پروژه بلندپروازانه ایران سوق داد.

برای تحقق این امر، ترکیه باید روابط خود را با کشورهای منطقه از نو سامان دهد و در عین حال پل های منافع و نزدیکی با این کشورها را برای متحد شدن صفوف و مقابله با خطری که آثار آن در ده سال آینده ظاهر خواهد شد، بگشاید زیرا در آن روز گریه برای وقت تلف شده و فرصت های از دست رفته کارساز نخواهد بود.

اصل مطلب را اینجا ببینید

برچسب ها

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن