آوای سنت : علیرغم روابط مستحکم و بادوام ایران و چین،این دو کشور اخیراً شاهد اختلاف نظرهایی بوده اند که افکار عمومی از آن مطلع شد.
به گزارش سرویس ترجمه آوای سنت ، پس از شرکت پکن در اجلاس سران کشورهای حاشیه خلیج فارس و جانبداری رئیس جمهور چین از امارات در قضیه جزایر سه گانه،تهران سفیر چین را فراخواند.
ایران نسبت به بیانیه پایانی اجلاس کشورهای حاشیه خلیج فارس که جمعه هفتم دسامبر با حضور شی جین پینگ رئیس جمهور چین در عربستان سعودی برگزار شده بود، ابراز نگرانی کرد و از تلاش های صلح آمیز از جمله ابتکار وتلاش امارات برای حل مسالمت آمیز مسئله جزایر سه گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی حمایت کرد.
بلافاصله بعد ازآن،نآن وزارت امورخارجه ایران سفیر چین در تهران را احضار کرد تا به آنچه در بیانیه اجلاس سران چین و خلیج فارس آمده بود اعتراض و ناراحتی خود را از این اقدام اعلام کند.
ایران جزایر تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی را قلمرو ایران می‌داند و اجازه مذاکره با امارات در باره این جزایر را نمی دهد.
این سه جزیره از اهمیت استراتژیک و اقتصادی بسیار بالایی برخوردارند، زیرا مشرف به تنگه هرمز هستند که روزانه حدود ۴۰ درصد از تولید نفت جهان از آن عبور می کند و هر کسی که این جزایر را در اختیار داشته باشد،کنترل دریایی خلیج فارس را نیز دردست دارد.این جزایر همچنین با سواحل عمیق خودکه به عنوان پناهگاه زیردریایی ها مورد استفاده قرار می گیرند،متمایز می شوند و دارای منابع طبیعی مانند نفت، اکسید آهن قرمز، سولفات آهن و گوگرد هستند.
محجوب زویری،استاد تاریخ معاصر ایران و خاورمیانه دردانشگاه قطر،احضار سفیر چین از سوی وزارت امور خارجه ایران را اقدامی دیپلماتیک برای نشان دادن موضع و اعلام اعتراض می داند و معتقد است این اقدام ایران حاوی پیام است، اما تهران و پکن مایلند هیچ بحران سیاسی را تشدید نکنند.
زویری درگفت‌وگو با الخلیج آنلاین گفت:احضار سفیر چین در ایران به معنای وجود بحران سیاسی نیست،بلکه یک اقدام برای اعلام موضع‌گیری بود و نشان داد که هر دو کشور مشتاق هستند هیچ بحرانی بین آنها تشدید نشود و هر دو کشور تلاش می کنند قبل ازاینکه بحرانی در روابط دو کشور ایجاد شود ،آن را مهار کنند،زویری می گوید ممکن است توافق نانوشته ای بین ایران و چین وجود داشته باشد که روابط بین آنها را از هرگونه تشدید سیاسی در امان نگه می دارد.
او افزود پس از سفر شی جین پینگ، رئیس جمهور چین به عربستان سعودی، هو چونهوا،معاون نخست وزیر چین به ایران سفر کرد و به مقامات این کشور در مورد تمایل کشورش برای تقویت روابط با ایران و لزوم فاصله گرفتن آن از هرگونه اختلافی که ممکن است ایجاد شود،اطمینان داد
.ازنگاه زویری،ایران به ویژه با توجه به انزوای تحمیل شده توسط آمریکا و اتحادیه اروپا و تاخیر در بازگشت به توافق هسته ای، مشتاق روابط سیاسی متمایز با چین است.
معاون نخست وزیر چین در جریان سفر چونهوا به ایران(سه شنبه ۱۳ دسامبر) ودیدار با ابراهیم رئیسی،رئیس جمهور این کشور، تاکید کرد که چین به روابط خود با ایران از منظر استراتژیک می نگرد.
چونهوا گفت:چین برای توسعه شراکت راهبردی خود با ایران مصمم است،وی گفت چین قاطعانه از ایران در مخالفت با مداخله خارجی و حفاظت از حاکمیت،تمامیت ارضی و عزت ملی این کشور حمایت می کند،و در این مسیر دچار تزلزل نخواهد شد.
حسن نافعه، استاد علوم سیاسی دانشگاه قاهره، بر این باور است که احضار سفیر چین از سوی ایران اقدامی گذرا برای گوشزد کردن موضع تند کشور چین در قبال این جزایر است که آن را جزایر ایرانی می‌داند،جزایری که قابل مذاکره و مناقشه نیست.
نافعه درمصاحبه خود با الخلیج آنلاین معتقد نیست که نزدیکی چین و خلیج فارس به واگرایی روابط بین چین و ایران منجر شود،زیرا پکن بسیار مشتاق برقراری روابط قوی با همه کشورهای جهان به ویژه کشورهایی است که می توانند نقش مهمی در موفقیت چشم انداز و پروژه عظیم آن یعنی پروژه کمربند و جاده داشته باشند.
وی معتقد است همه کشورهای خلیج فارس از جمله ایران برای موفقیت چشم انداز چین مهم و حتی حیاتی هستند،به ویژه اینکه می دانیم پکن در روابط خارجی خود تلاش می کند اقتصاد را مبنایی برای ترسیم روابط و کنار گذاشتن اختلافات سیاسی قرار دهد.
وی خاطرنشان می کند که کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و ایران بدون توجه به اختلافات سیاسی پایتخت های عربی و تهران،علاقه مند به توسعه روابط اقتصادی خود با چین هستند.
احمد شمس‌الدین،محقق مؤسسه بین‌المللی ایران‌شناسی،افزایش اختلافات ایران و چین را به دلیل موضع اخیر پس از نشست سران کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و چین در جزایر سه‌گانه رد می‌کند.
شمس الدین درگفت و گو با الخلیج آنلاین گفت: ایران در همه چیز به چین نیاز دارد، زیرا این کشور برای ایران،بزرگترین منبع واردات درجهان است و بیشتر کالاهای مصرفی و لوازم یدکی ایران از آنجا وارد می شود.
وی افزود:چین همچنین بزرگترین خریدار نفت ایران و مهمترین تامین کننده ارز برای این کشور است،زیرا هیچ کشوری نمی تواند تحریم های آمریکا علیه ایران را به چالش بکشد، اما پکن نفت خود را به مقدار زیاد از تهران خریداری می کند.
این نشان می دهد که چین اولین و مهمترین شریک تجاری ایران است،زیرا تجارت سالانه آنها درزمینه نفت وکالا،میلیاردها دلار تخمین زده می شود،وی توضیح داد که چین ناجی و دروازه ایران به سوی جهان است،به ویژه پس از اعمال مجدد تحریم های آمریکا علیه تهران در سال ۲۰۱۸.
این محقق مؤسسه بین‌المللی ایران‌شناسی خاطرنشان کرد که چین و ایران دارای همکاری استراتژیک اقتصادی و سیاسی بسیار خوبی هستند.بنابراین تهران به تدریج از شدت لفاظی های خود با چین خواهد کاست،زیرا هیچ جایگزینی برای آن ندارد.
